Thần tượng Shigir, bức tượng bằng gỗ được tạc cách đây hàng nghìn năm và được bảo quản hàng thiên niên kỷ trong môi trường axit, kháng khuẩn của đầm lầy than bùn Shigir ở dãy núi Ural ở Nga.

Thần tượng Shigir hay tượng gỗ Shigir, được phát hiện năm 1890 với 10 mảnh. Những năm 1990, thông qua xác định niên đại bằng carbon phóng xạ, tượng gỗ Shigir được xác định là lâu năm hơn dự đoán ban đầu, tức khoảng 9.750 năm tuổi.

Đến 2018, một thông tin chấn động khác được công bố liên quan tới bức tượng này. Theo đó, việc xác định niên đại bằng cacbon phóng xạ những năm 1990 được xác định ở mẫu bên ngoài của tượng gỗ và mẫu này đã bị tác động bởi các điều kiện của môi trường xung quanh cũng như các nỗ lực bảo quản.

Một nhóm nhà khoa học đã tiến hành cuộc phân tích mới, sử dụng một mẫu trích xuất từ ​​lõi nguyên sơ hơn của tượng gỗ và phát hiện ra rằng bức tượng này gần 11.600 năm tuổi.

Ba thành viên của cùng nhóm các nhà khoa học này hiện phân tích lại các kết quả xác định niên đại đa carbon và phát hiện bức tượng thậm chí có tuổi đời lâu hơn nữa.

Ba thành viên này gồm: Nhà khảo cổ học Thomas Terberger của Đại học Gottingen ở Đức, Mikhail Zhilin của Viện Khảo cổ học RAS ở Nga, và Svetlana Savchenko của Bảo tàng Khu vực Sverdlovsk ở Nga.

Kết quả cho thấy, gỗ được sử dụng trong tượng gỗ Shigir khoảng 12.250 năm tuổi. Vì tượng gỗ Shigir được làm từ thân của một cây thông có 159 vòng sinh trưởng nên bức tượng đã được tạc cách đây khoảng 12.100 năm, sớm hơn khoảng 500 năm so với kết quả phân tích năm 2018.

Kết quả này cho thấy tượng gỗ Shigir được chạm khắc vào cuối kỷ băng hà cuối cùng và đầu kỷ Holocen. Để dễ hình dung hơn, bãi đá cổ Stonehenge ở Anh được cho là hình thành khoảng 5.000 năm trước.

Nhà khảo cổ học Terberger chia sẻ với The New York Times rằng: “Tượng được tạc trong thời đại biến đổi khí hậu nghiêm trọng, khi những khu rừng sơ khai trải dài khắp khu vực băng hà muộn ấm áp hơn đến Á - Âu hậu băng hà".

"Cảnh quan đã thay đổi, những thiết kế tượng hình - nghệ thuật và động vật tự nhiên vẽ trong các hang động và chạm khắc trên đá cũng đã thay đổi, có lẽ, như một cách để giúp mọi người hiểu rõ hơn về môi trường đầy thử thách mà họ gặp phải" - ông nói thêm.

Dù chưa thể biết chính xác tượng gỗ Shigir được sử dụng cho mục đích gì nhưng sự tồn tại của bức tượng gỗ lâu đời này cho thấy sự trân trọng nghệ thuật và sự khéo léo của con người, điều mà các chuyên gia vốn cho rằng xuất hiện vào thời kỳ sau này.

HẢI ANH/báo lao động