Thật hư về xét nghiệm "tài năng" qua gene ADN
Y học luôn khuyến cáo các thai phụ cần làm các xét nghiệm tiền sản để phân định được những nguy cơ, bệnh tật bẩm sinh, nhằm cho ra đời những bé khỏe mạnh.
Hiện nay, đã có trung tâm y khoa giới thiệu “có cánh” với phụ huynh khả năng xét nghiệm “tài năng” qua gene ADN với độ chính xác đến 99%.
Nhấn để phóng to ảnh
Gần đây, một số nhà tâm lý học tuyên bố rằng sự khác biệt gene trong ADN có tương quan với chỉ số thông minh IQ và khả năng học tập của đứa trẻ. Do đó, con người sẽ có thể dự đoán trí thông minh của một cá nhân trưởng thành qua xét nghiệm gene từ mấy tế bào niêm mạc miệng hay từ một giọt máu của trẻ sơ sinh.
Giáo sư Robert Plomin, Giám đốc Trung tâm Tâm thần xã hội, di truyền và phát triển, ĐH King, London, đã chủ trì một nghiên cứu dài hơi trên 13.000 cặp song sinh, đã viết bài Di truyền học về trí thông minh, đăng trên tạp chí Nature, Mỹ, khẳng định: “Trong hơn một thế kỷ, các nhà khoa học đã điều tra và trả lời rõ ràng rằng, sự khác biệt của thông minh thực chất là sự khác biệt di truyền”, và “Phụ huynh có thể sử dụng các xét nghiệm ADN để dự đoán khả năng trí tuệ, tinh thần của con cái để có kế hoạch giáo dục thích hợp”.
Xét nghiệm gen đoán trí tuệ
Bên cạnh các xét nghiệm gene để phòng tránh những rối loạn di truyền cụ thể là không cho ra đời những bào thai bệnh tật. Hiện nay, nhiều dịch vụ xét nghiệm gene để dự đoán trí tuệ, tiềm năng của trẻ sơ sinh đang nở rộ với nhiều giới thiệu, quảng cáo “có cánh”.
Theo khảo sát của hãng nghiên cứu thị trường Global Market Insights, Delaware, Mỹ, thị trường xét nghiệm gene này đang rất phát triển nhanh tại các nước lớn hoặc giàu có, với giá trị ước đoán trên toàn cầu năm 2018 lên đến 832 triệu USD, và sẽ đạt 2,5 tỉ USD vào năm 2025. Riêng tại Trung Quốc, năm 2018, giá trị dịch vụ này là 41 triệu USD, Global Market Insights và EO Intelligence sẽ tăng lên từ 150 đến 400 triệu USD vào năm 2025.
Ở nước ta, các xét nghiệm ADN để xem con mình có phải là "thần đồng" hay không được nhiều trung tâm xét nghiệm ADN giá trên dưới 20 triệu đồng với lời giới thiệu hấp dẫn: "Kết quả chính xác tới 99%".
Đôi điều bàn luận
Các xét nghiệm gene để phát hiện và phòng tránh những rối loạn di truyền bẩm sinh rất hữu ích và đã được áp dụng rộng rãi với kết quả cao.
Nhấn để phóng to ảnh
Còn xét nghiệm gene để phát hiện tài năng có hai mặt:(1)Trong khi các công ty dịch vụ, đều ra sức quảng cáo “có cánh” và cam kết "hoành tráng" nào là giúp phụ huynh phát hiện được những "năng lực tiềm ẩn" của con họ từ tư duy logic, toán học tới thể thao, thậm chí cả trí tuệ cảm xúc; (2) Những nhà khoa học, di truyền học, như Gil McVean, Giám đốc Viện Dữ liệu lớn, ĐH Oxford, thường thận trọng: "Chưa có cơ sở khoa học để có thể nói với mức độ chắc chắn nào".
TS Giang Hoa, Phó Viện trưởng Viện Di truyền y học TP.HCM, cho rằng: “Xét nghiệm ADN tiềm năng của trẻ cho đến nay chưa có chứng cứ khoa học rõ ràng”, và nhấn mạnh “Phụ huynh khi biết thiên hướng của con mình thì nên hỗ trợ cho con phát triển thêm, hơn là ép buộc con theo thiên hướng đó".
PGS.TS Đỗ Hạnh Nga, giảng viên Tâm lý học phát triển, ĐH KHXHNV ĐHQG TP.HCM, nhắc lại rằng, sự phát triển tâm lý con người phụ thuộc vào 3 yếu tố là môi trường, xã hội và một phần nhỏ là di truyền. Cho nên, phụ huynh dựa vào bảng kết quả xét nghiệm ADN để ép buộc con phát triển theo hướng đó là không đúng.
Thay lời kết
Chăm sóc trẻ con khỏe mạnh, thông minh là mơ ước chính đáng của mọi bậc phụ huynh. Nhưng chỉ số IQ, trí thông minh, và việc sử dụng các thử nghiệm khoa học về gene ADN để nhận biết con cái có tài giỏi, có năng khiếu hay không thì còn nhiều bàn cãi.
Nhấn để phóng to ảnh
Đứa trẻ có trí tuệ, có bản năng bẩm sinh là quan trọng. Nhưng các chế độ dinh dưỡng, hỗ trợ tại nhà, chăm sóc sức khỏe và giáo dục tốt là các yếu tố hỗ trợ quan trọng hơn để giúp chúng trưởng thành. Do đó, chỉ nên sử dụng các xét nghiệm gene để dự đoán thông minh để tham khảo định hướng.
Theo Dân Trí/TS.BS Trần Bá Thoại
Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm
Nâng cao hiệu quả sản xuất nhờ ứng dụng công nghệ mới
Đổi mới công nghệ là một trong những biện pháp hàng đầu giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, hiệu quả, khả năng cạnh tranh. Từ đó, không ít doanh nghiệp đã gặt hái thành công thông qua việc đầu tư, đổi mới sáng tạo trong công nghệ sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng gắn với ứng dụng công nghệ cao
Những năm qua, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng gắn với ứng dụng công nghệ cao đã được nông dân các địa phương tích cực thực hiện. Từ đó tạo ra những sản phẩm nông nghiệp sạch, chất lượng, gắn với liên kết sản xuất. Đây được xem là xu hướng tất yếu, giúp sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng an toàn hữu cơ.
Ứng dụng khoa học và công nghệ trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm
Sau 4 năm thực hiện quyét định số 1221 của UBND tỉnh về “Kế hoạch triển khai, áp dụng và quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021-2025”, đến nay, toàn tỉnh có khoảng gần 500 cơ sở sản xuất, kinh doanh đã dán tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm cho sản phẩm hàng hóa của mình...
Vi An - Đại sứ ảo siêu thực đầu tiên tại Việt Nam
Vi An là đại sứ ảo siêu thực đầu tiên tại Việt Nam, do Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông quân đội Viettel phát triển và vừa được giới thiệu tại Hội nghị Di động thế giới 2024. Viettel cũng là đại diện Việt Nam duy nhất tại Hội nghị Di động thế giới 2024 ra mắt thế giới công nghệ AI Human.
Huyện Hà Trung ứng dụng công nghệ số trong phát triển kinh tế, xã hội
Nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ số trong hoạt động quản lý, kinh tế, xã hội, huyện Hà Trung đã triển khai nhiều mô hình hoạt động về chuyển đổi số trên cả 3 lĩnh vực: chính quyền số, kinh tế số và xã hội số trên địa bàn.
Đưa Việt Nam vào top 8 toàn cầu về tỷ lệ sử dụng địa chỉ Internet IPv6
Bộ Thông tin và Truyền thông cũng vừa phê duyệt “Kế hoạch chuyển đổi IPv6 Việt Nam năm 2024”. Là phiên bản địa chỉ Internet thế hệ mới, IPv6 có không gian địa chỉ gần như vô hạn. Việc chuyển đổi sang sử dụng IPv6 là một yêu cầu tất yếu nhằm đảm bảo tài nguyên địa chỉ cho phát triển Internet.
Hiệu quả của hệ thống phòng họp trực tuyến tại huyện Triệu Sơn
Sau thời gian đưa vào vận hành, hệ thống phòng họp trực tuyến tại huyện Triệu Sơn đã phát huy được hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương, góp phần xây dựng chính quyền số và mang lại nhiều lợi ích cho người dân.
Ra mắt cẩm nang phòng chống, giảm thiểu rủi ro từ tấn công ransomware
Vừa qua, sự cố tấn công mã hoá dữ liệu tống tiền – ransomware vào hệ thống của 2 doanh nghiệp lớn là VNDIRECT và PVOIL cho thấy, nhiều hệ thống thông tin của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam đang là đích nhắm đến của các nhóm hacker, đặc biệt là các nhóm tấn công ransomware. Trước tình hình đó, mới đây, Bộ Thông tin và truyền thông vừa cho ra mắt cẩm nang phòng chống, giảm thiểu rủi ro từ tấn công ransomware.
Garmin Pay mở rộng hợp tác với 5 ngân hàng lớn tại Việt Nam
Garmin vừa công bố mở rộng hợp tác với 5 ngân hàng lớn: ACB, MB, Sacombank, Techcombank và Vietcombank để mang đến cho người dùng nhiều chọn lựa hơn khi thanh toán một chạm trên 22 mẫu đồng hồ thông minh của hãng.
Viettel đứng thứ hai thế giới về sức mạnh thương hiệu lĩnh vực viễn thông
Brand Finance - tổ chức định giá thương hiệu hàng đầu thế giới của Anh vừa công bố Bảng xếp hạng giá trị thương hiệu toàn cầu năm 2024. Theo đó, Việt Nam có thương hiệu Viettel của Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội đã vươn lên đứng thứ 2 trong Bảng xếp hạng thương hiệu viễn thông mạnh nhất thế giới.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.