Đường dây nóng: 0237 3721150

Giải mã bí ẩn vũ trụ 900 năm ở Trung Quốc

Bí ẩn vũ trụ 900 năm về nguồn gốc siêu tân tinh trên bầu trời Trung Quốc năm 1181 sau Công nguyên cuối cùng đã được giải đáp.

16/09/2021 16:10
Siêu tân tinh khổng lồ rực sáng ở 1 thiên hà trong vũ trụ. Ảnh: AFP
Siêu tân tinh khổng lồ rực sáng ở 1 thiên hà trong vũ trụ. Ảnh: AFP

Nghiên cứu công bố ngày 15/9 trên tạp chí The Astrophysical Journal Letters cho hay, tinh vân Pa30 bao quanh một trong những ngôi sao nóng nhất Dải Ngân hà mang tên Parkerer's Star, phù hợp với hình dạng, vị trí và tuổi của siêu tân tinh lịch sử.

Chỉ có 5 siêu tân tinh sáng ở Dải Ngân hà trong thiên niên kỷ qua (bắt đầu từ năm 1006). Trong số này, 4 siêu tân tinh đã được các nhà khoa học hiện đại định vị, bao gồm tinh vân Con cua nổi tiếng.

Riêng siêu tân tinh phát hiện ở Trung Quốc, còn được gọi là "Ngôi sao Khách Trung Quốc" vào năm 1181 sau Công nguyên, vẫn còn là một bí ẩn. 

Các nhà thiên văn học đã giải đáp được bí ẩn hơn 900 năm về nguồn gốc siêu tân tinh lần đầu tiên được phát hiện trên Trung Quốc năm 1181. Trong ảnh là tinh vân Pa30 ở 3 phát xạ tia X khác nhau. Ảnh: Đại học Manchester
Các nhà thiên văn học đã giải đáp được bí ẩn hơn 900 năm về nguồn gốc siêu tân tinh lần đầu tiên được phát hiện trên Trung Quốc năm 1181. Trong ảnh là tinh vân Pa30 ở 3 phát xạ tia X khác nhau. Ảnh: Đại học Manchester

Ban đầu, các nhà thiên văn Trung Quốc và Nhật Bản đều quan sát được và ghi lại về siêu tân tinh này vào thế kỷ thứ 12. Các nhà thiên văn học khi đó nói rằng, siêu tân tinh sáng như sao Thổ và quan sát được trong suốt 6 tháng. 

Hiện tượng vũ trụ bí ẩn của thế kỷ 12 vẫn chưa có lời giải đáp cho tới khi nhóm thiên văn học quốc tế từ Hong Kong (Trung Quốc), Tây Ban Nha, Anh, Hungary, Pháp công bố phát hiện mới nhất. 

Nhóm nhà thiên văn học quốc tế nhận ra rằng tinh vân Pa30 đang mở rộng với vận tốc cực đại hơn 1.100km/giây. Với tốc độ này, việc di chuyển từ Trái đất đến Mặt trăng sẽ chỉ mất 5 phút. Các nhà thiên văn học dùng vận tốc này và tính ra được tuổi của tinh vân là khoảng 1.000 năm, trừng với các sự kiện năm 1181 sau Công nguyên. 

Trước đây, tinh vân Pa30 và Parker's Star từng được đề xuất là kết quả của sự hợp nhất 2 sao lùn trắng. Những sự kiện như vậy được cho là dẫn đến một loại siêu tân tinh hiếm và tương đối mờ nhạt gọi là siêu tân tinh Loại Iax.

Giáo sư Albert Zijlstra của Đại học Manchester, thành viên nhóm nghiên cứu cho hay:  "Chỉ có khoảng 10% siêu tân tinh thuộc loại này và chúng chưa được hiểu rõ. Thực tế là SN1181 mờ nhưng mờ rất chậm, phù hợp với loại siêu tân tinh này. Đó là sự kiện duy nhất mà chúng ta có thể nghiên cứu cả tinh vân còn sót lại và ngôi sao hợp nhất, đồng thời có mô tả về vụ nổ". 

Giáo sư vật lý thiên văn lưu ý, kết hợp tất cả những thông tin như tuổi, vị trí, độ sáng, thời lượng 185 ngày ghi lại trong lịch sử đã xác định Parker's Star và Pa30 là bản sao của SN1181 - siêu tân tinh Loại Iax duy nhất có thể nghiên cứu chi tiết về ngôi sao và tàn tích tinh vân.

"Thật tuyệt khi có thể giải đáp được cả bí ẩn lịch sử và thiên văn" - Giáo sư Đại học Manchester nói thêm. 

THANH HÀ/Báo Lao Động


Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Luật Trí tuệ nhân tạo sẽ có hiệu lực từ ngày 1/3/2026

Luật Trí tuệ nhân tạo sẽ có hiệu lực từ ngày 1/3/2026

16:08 , 12/12/2025

Mới đây, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Trí tuệ nhân tạo (AI) với 429/434 đại biểu tham dự biểu quyết tán thành. Luật Trí tuệ nhân tạo (AI) có hiệu lực từ ngày 01/3/2026 là đạo luật đầu tiên của Việt Nam điều chỉnh toàn diện về phát triển, ứng dụng và quản trị AI.

Tỉnh Thanh Hoá đạt nhiều giải thưởng tại Hội chợ Sáng chế Quốc tế Seoul 2025

Tỉnh Thanh Hoá đạt nhiều giải thưởng tại Hội chợ Sáng chế Quốc tế Seoul 2025

18:14 , 09/12/2025

Mới đây, tại Hội chợ Sáng chế Quốc tế Seoul 2025, diễn ra từ ngày 3 đến ngày 6 tháng 12 năm 2025, tỉnh Thanh Hóa có 03 giải pháp khoa học – công nghệ tham gia và đều đạt giải thưởng cao. Đây là sự kiện do Hiệp hội Xúc tiến Sáng chế Hàn Quốc (KIPA) phối hợp với Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) và Liên đoàn các Hiệp hội Nhà phát minh Quốc tế (IFIA) tổ chức, thu hút đông đảo nhà phát minh, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ từ nhiều quốc gia, góp phần thúc đẩy hợp tác, chuyển giao công nghệ và thương mại hóa sáng chế.

Hai xu hướng nổi bật tại Việt Nam dẫn đầu nhiều hạng mục tìm kiếm của Google

Hai xu hướng nổi bật tại Việt Nam dẫn đầu nhiều hạng mục tìm kiếm của Google

08:03 , 09/12/2025

Google công bố danh sách Year in Search 2025, ghi nhận hai xu hướng nổi bật tại Việt Nam dẫn đầu nhiều hạng mục tìm kiếm. Cụ thể, AI trở thành công cụ quen thuộc trong học tập, sáng tạo và đời sống trong khi phim ảnh, âm nhạc và các hoạt động mang bản sắc văn hóa - lịch sử Việt Nam.

Kế hoạch triển khai thi hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân

Kế hoạch triển khai thi hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân

14:01 , 08/12/2025

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Chính thức công bố danh sách tên miền .vn hết hạn được giải phóng về trạng thái tự do

Chính thức công bố danh sách tên miền .vn hết hạn được giải phóng về trạng thái tự do

08:40 , 08/12/2025

Trung tâm Internet Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ chính thức công bố danh sách tên miền .vn hết hạn được giải phóng về trạng thái tự do. Đây là lần đầu tiên dữ liệu này được mở theo thời gian thực, cho phép mọi tổ chức, cá nhân chủ động theo dõi và tái đăng ký các tên miền vừa kết thúc vòng đời, còn giá trị và có tiềm năng sử dụng.

Luật Trí tuệ nhân tạo - Bước ngoặt trong hoàn thiện thể chế cho kỷ nguyên số

Luật Trí tuệ nhân tạo - Bước ngoặt trong hoàn thiện thể chế cho kỷ nguyên số

14:05 , 07/12/2025

Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ trì xây dựng Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo và đang trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Đây là đạo luật đầu tiên của Việt Nam về AI không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số.

Đẩy mạnh tiêu thụ nông sản qua kênh thương mại điện tử

Đẩy mạnh tiêu thụ nông sản qua kênh thương mại điện tử

11:26 , 07/12/2025

Theo thống kê của Chi cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường Thanh Hóa, trong năm 2025, hơn 700 chủ doanh nghiệp và hộ nông dân đã được đào tạo để tham gia các sàn thương mại điện tử, đồng thời ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất, đóng gói, truy xuất nguồn gốc và quảng bá sản phẩm. Qua đó, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản địa phương.

Ra mắt App AI Phụ nữ Thanh Hóa tự tin

Ra mắt App AI Phụ nữ Thanh Hóa tự tin

20:12 , 06/12/2025

Thiết thực chào mừng Đại hội đại biểu Phụ nữ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, chiều ngày 06/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã tổ chức Hội nghị ra mắt ứng dụng “Trợ lý AI: Phụ nữ Thanh Hóa sống tự tin - hiểu Luật” và Tập huấn chuyên đề “Bình dân học vụ AI”.

Việt Nam sẽ có Trung tâm siêu tính toán AI quốc gia

Việt Nam sẽ có Trung tâm siêu tính toán AI quốc gia

08:07 , 06/12/2025

Tại tọa đàm "AI vì nhân loại" được tổ chức chiều 2/12, trong khuôn khổ Tuần lễ khoa học VinFuture 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: Việt Nam đang xây dựng Trung tâm siêu tính toán trí tuệ nhân tạo (AI) quốc gia, đưa AI trở thành "trợ lý trí tuệ" phổ cập cho mọi người dân.

Khuyến nghị 5 nguyên tắc an toàn khi mua sắm trực tuyến dịp cuối năm

Khuyến nghị 5 nguyên tắc an toàn khi mua sắm trực tuyến dịp cuối năm

07:56 , 05/12/2025

Theo Bộ Công Thương, quy mô bán lẻ online của thị trường nội địa năm nay đạt khoảng 32 tỷ USD. Cao điểm mua sắm cuối năm có thể khiến doanh số thương mại điện tử tăng vọt, đạt tới hơn 100.000 tỷ đồng. Cơ hội này cũng kéo theo nhiều rủi ro lừa đảo trực tuyến.