Kết thúc kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội, dữ liệu từ Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho thấy, toàn thành phố có gần 85.000 thí sinh làm bài thi môn Lịch sử. Khác với những dự đoán và lo lắng của học sinh, phụ huynh về môn Lịch sử trước khi diễn ra kỳ thi, phổ điểm của môn thi này được cho là cao bất ngờ.
 |
Theo đó, có tới gần 1/4 số bài thi đạt điểm từ 8-9 điểm, 951 thí sinh đạt điểm 10, gần 90% bài thi trên điểm trung bình và không có điểm 0.
Phân tích trên cơ sở dữ liệu điểm thi này, các giáo viên Lịch sử thuộc hệ thống giáo dục HOCMAI cho rằng, phổ điểm thi phản ánh đề thi Lịch sử không lý tưởng.
Phổ điểm của môn Lịch sử có thể nói đạt mức cao kỉ lục trong kì thi tuyển sinh vào lớp 10 của Hà Nội năm 2019. Tình trạng này đặt ra vấn đề là đề thi quá dễ hay do quan điểm của học sinh và giáo viên về môn học này đã có sự cải thiện đáng kể?
Bàn về đề thi, năm 2019 lần đầu tiên môn Lịch sử được đưa vào kì thi tuyển sinh vào lớp 10 của Hà Nội. Các giáo viên của Hệ thống giáo dục HOCMAI cho rằng, đề thi không yêu cầu học sinh học thuộc lòng sách giáo khoa, nhớ máy móc các số liệu, mốc thời gian mà kiểm tra khả năng tái hiện sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử, bên cạnh đó còn yêu cầu học sinh nắm được những đặc điểm nổi bật của từng giai đoạn lịch sử và có cái nhìn xuyên suốt các vấn đề để trả lời những câu hỏi khó hơn. Quả không ngoa khi đánh giá đề thi năm nay vừa sức với đại đa số học sinh, điều này đã được phản ánh khá rõ trên biểu đồ phổ điểm. Có khoảng 10% câu hỏi vận dụng đã giúp cho 19,1% số học sinh đạt điểm 9, 10, như vậy có thể nói đề thi vẫn có tính phân loại nhưng mức độ phân loại không cao. Đề thi không có những câu hỏi mang tính thực tiễn nên điểm thi trên đây chỉ phản ánh kiến thức mang tính sách vở chứ chưa đánh giá được khả năng vận dụng kiến thức lịch sử giải quyết vấn đề của học sinh.
Thứ hai, về quan điểm của học sinh và giáo viên về môn học từng bị xem là “môn phụ” này. Thời gian gần đây, việc môn Lịch sử được đưa vào các kì thi quan trọng đã làm thay đổi đáng kể cách dạy và học của môn học này trong nhà trường. Điểm số nêu trên phần nào phản ánh kết quả của quá trình đó. Tuy nhiên, chỉ căn cứ vào điểm số thì chưa thể đánh giá được đúng chất lượng dạy và học mà còn cần căn cứ vào tình hình thực tiễn, quan điểm của giáo viên và học sinh tuy đã thay đổi nhưng mới chỉ dừng lại ở việc dạy – học phục vụ thi cử chứ chưa hướng đến mục đích phát triển các năng lực đặc trưng của môn học này cho học sinh hoặc các mục đích cao hơn nữa.
Đối với đề thi Lịch sử năm nay, học sinh chỉ cần nắm vững những kiến thức cơ bản trong SGK đã có thể đạt 7 – 8 điểm.
Các giáo viên Lịch sử cho rằng, điểm số của môn Lịch sử trong kì thi vừa qua đã góp phần làm thay đổi tâm lí “sợ học” Lịch sử của nhiều học sinh. Ở một mức độ nào đó có thể xem đây là môn thi gỡ điểm. Tuy nhiên, về chất lượng của đề thi vẫn còn để lại nhiều băn khoăn.