Nhật Bản nới lỏng quy định xuất khẩu quốc phòng
Ngày 26/3, Nội các Nhật Bản vừa thông qua quyết định nới lỏng các quy định xuất khẩu quốc phòng. Quyết định này sẽ cho phép nước này xuất khẩu máy bay chiến đấu thế hệ mới - được phát triển với sự hợp tác của Vương quốc Anh và Italia sang các nước thứ ba.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Kihara Minoru phát biểu với báo giới ngày 26/3. Ảnh: Kyodo News
Theo đó, thay đổi chỉ áp dụng đối với việc xuất khẩu máy bay chiến đấu được nội các Nhật Bản phê duyệt, đồng thời giới hạn cho các quốc gia có thỏa thuận chuyển giao thiết bị quốc phòng với Nhật Bản (hiện là 15 quốc gia) và đã cam kết giải quyết các tranh chấp quốc tế hòa bình theo hiến chương Liên hợp quốc. Việc xuất khẩu sang các quốc gia đang tham gia xung đột sẽ vẫn bị cấm.
Dù có quy mô hạn chế, sự thay đổi trên cho thấy sự điều chỉnh lớn nhất của chính sách xuất khẩu quân sự Nhật Bản trong một thập niên qua, loại bỏ trở ngại tiềm tàng có thể làm gián đoạn chương trình máy bay chiến đấu chung.
Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của những thay đổi này đối với an ninh của Nhật Bản, đồng thời khẳng định Tokyo sẽ "tiếp tục tuân thủ triết lý cơ bản là một quốc gia hòa bình" và có các "quy định nghiêm ngặt về thủ tục phê duyệt bán máy bay chiến đấu".
Theo khuôn khổ Chương trình tác chiến không quân toàn cầu, Nhật Bản, Anh và Italy năm ngoái đã thành lập một tổ chức liên hợp và một nhóm liên doanh chung gồm BAE Systems PLC của Anh, Mitsubishi Heavy Industries của Nhật Bản và Leonardo của Italy để cùng phát triển máy bay chiến đấu tiên tiến vào giữa thập niên tới.
Do đó, bất kỳ lệnh cấm xuất khẩu nào từ Nhật Bản cũng có thể cản trở dự án trên, từ khâu sản xuất, bán hàng đến chi phí.
Song việc thay đổi quy định mới nhất cũng gây ra tranh cãi ở Nhật Bản, trong bối cảnh nước này vẫn tuân thủ hiến pháp hòa bình kể từ Thế chiến II.