Hàng triệu người bệnh bị tổn hại mỗi năm do sự cố y khoa

Bệnh nhân gặp sự cố chạy thận tại Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An được điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực-chống độc của bệnh viện. Ảnh: Báo Tin tức

Tại hội thảo "Tập huấn triển khai và xây dựng hướng dẫn về an toàn người bệnh và phòng ngừa sự cố y khoa" do Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) phối hợp với WHO tổ chức ngày 19/9, tại TPHCM, các chuyên gia y tế cho biết, sự cố y khoa và hành nghề y khoa không an toàn gây tổn hại cho hàng triệu người bệnh và tốn kém hàng tỷ USD mỗi năm (chiếm tới 14,3% chi phí tại bệnh viện là để điều trị hậu quả các sự cố y khoa gây ra).

Cùng với đó, nhiễm khuẩn bệnh viện ảnh hưởng tới 10% số người bệnh nhập viện. Chẩn đoán chậm và không chính xác là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn hại cho bệnh nhân, ảnh hưởng tới hàng triệu người.

Tại Việt Nam, các trường hợp bệnh nhân bị tai biến y khoa được ghi nhận cũng không ít. Điển hình như việc bỏ quên gạc phẫu thuật trong bụng sản phụ, 3 trẻ ở Quảng Trị cùng tử vong sau tiêm vaccine, chỉ định mổ chân trái nhưng bác sĩ mổ chân phải, sự cố chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình…

BS. Vũ Đình Huy, chuyên gia tư vấn của WHO tại Việt Nam cho biết, an toàn người bệnh đang là một vấn đề toàn cầu, vì hiện nay vẫn tồn tại việc chăm sóc y tế không an toàn. Nguyên nhân do hệ thống y tế phức tạp, có xu hướng mắc lỗi; trang thiết bị ngày càng hiện đại, thuốc men nhiều và phức tạp trong sử dụng; nhân viên y tế chịu nhiều áp lực; xu hướng chuyên khoa hóa quá sâu; quá tải bệnh viện, cơ sở hạ tầng chưa tốt; thiếu nhân lực; điều kiện vệ sinh kém; thiếu trang thiết bị và vật tư tiêu hao…

“Để hạn chế những sự cố y khoa, cần có sự tham gia tích cực của người bệnh và người nhà bệnh nhân vào quá trình điều trị, giao tiếp với nhân viên y tế bằng các câu hỏi, cung cấp đầy đủ chính xác tiền sử và bệnh sử của người bệnh.

Đối với nhân viên và lãnh đạo y tế, cần đưa người bệnh và người nhà bệnh nhân tham gia vào quá tình chăm sóc; làm việc cùng nhau vì an toàn người bệnh; thường xuyên học tập nâng cao kiến thức an toàn người bệnh; tạo nên môi trường văn hóa an toàn và cởi mở khi chăm sóc người bệnh; không đổ lỗi và thẳng thắn nhìn nhận khi có sự cố y khoa.

Ngoài ra, người làm chính sách cần nhìn nhận đầu tư vào đảm bảo an toàn người bệnh mang lại lợi ích kinh tế; dùng bằng chứng khoa học để cải thiện an toàn người bệnh…”, BS. Vũ Đình Huy cho Báo SGGP biết.

Còn PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh chia sẻ, 5 năm gần đây Bộ Y tế đã thay đổi quan điểm phục vụ, đổi mới từ cách nghĩ, cách làm, cách kiểm tra, đặc biệt là lấy người bệnh làm trung tâm, hướng đến an toàn cho người bệnh, hài lòng cho người bệnh. Bộ đã ban hành bộ 83 tiêu chí đảm bảo an toàn người bệnh, ban hành các thông tư, chỉ thị yêu cầu các bệnh viện, cơ sở y tế thực hiện đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Cũng theo ông Khuê, trước đây, khi xảy ra sự cố, các cá nhân, cơ sở y tế vẫn có tư duy giấu giếm. Đến nay việc báo cáo sự cố y khoa đã chủ động hơn nhằm tìm ra những nguy cơ để phòng ngừa. Khi có sự cố, cần phải thẳng thắn nhìn nhận vào sự thật để sửa sai mới có thể cải thiện chất lượng khám chữa bệnh tốt hơn.