Lễ Chùa đầu năm, nét đẹp văn hóa của người Việt
Tết Nguyên đán là lễ tết quan trọng nhất của người Việt. Từ bao đời nay, Tết là dịp để mọi người hướng về nguồn cội, đoàn tụ sum vầy, nghỉ ngơi vui chơi sau một năm làm việc nhọc nhằn, vất vả. Tết cũng là cơ hội để lắng tụ, kết tinh, lưu giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa tốt đẹp từ ngàn đời mà cha ông đã truyền lại. Một trong những nét đẹp văn hóa rất đáng quý của người Việt đó là đi lễ Chùa vào dịp đầu năm mới.
Trong tâm thức của người Việt, Chùa là chốn tôn nghiêm, linh thiêng nhưng cũng rất gần gũi. Chùa là nơi có giáo lý nhà Phật hướng định con người đến các giá trị đạo đức thiện lành, hiểu biết, yêu thương, từ bi hỉ xả; khuyên mọi người tránh xa lầm lạc, tham, ác, sân, si… Chính vì thế, cửa Chùa luôn rộng mở với mọi người và ai cũng cảm thấy bình yên, thảnh thơi, an lành, hạnh phúc mỗi khi lui tới viếng thăm.
Đi lễ Chùa đầu năm để ước nguyện, cầu bình an cho một năm mới là một trong những hoạt động không thể thiếu của người dân trong dịp Tết đến, Xuân về. Đây cũng là nét đẹp văn hóa của người Việt được gìn giữ và phát huy từ thế hệ này qua thế hệ khác. Bà Trần Kim Chung, phường Đông Hải, thành phố Thanh Hoá cho biết: "Ngày đầu xuân năm mới chúng tôi đến để lễ Phật, cầu mong cho quốc thái dân an, thế giới hòa bình và chúng sinh được an lạc. Chúng tôi cầu hạnh phúc, cầu bình an, cầu sức khỏe, cầu cho con cái, cho cháu chắt học hành được tiến tới. Chúng tôi thấy đến Đến, Chùa là được bình an, được thanh thản và đến đây như là trút bỏ được tất cả mọi nỗi lo âu, lo toan của công việc làm ăn ngoài đời". Bà Lê Thị Phượng, phường Đông Vệ, thành phố Thanh Hoá cũng cho biêt: đầu xuân năm mới năm nào cả gia đình cũng đều đi Chùa để cầu may mắn, cầu lộc, cầu tài và cầu sức khỏe bình an.
Những ngày đầu năm mới, các ngôi Chùa trên địa bàn thành phố Thanh Hoá luôn rực sáng ánh đèn, hương hoa, thu hút đông đảo du khách tìm tới. Người thì cầu tài, cầu lộc, cầu duyên, người thì cầu bình an, sức khỏe cho bản thân và người thân trong gia đình; cũng có những người đến Chùa chỉ để có được những giây phút bình yên nhằm xua tan đi những lo toan, vất vả trong cuộc sống. Ông Nguyễn Ngọc Thành, Trưởng Ban quản lý Đền nghè Yên vực, phường Tào Xuyên, thành phố Thanh Hoá cho biết: "Nhà Đền chùa vừa trùng tu lại Đền, sửa sang mái ngói, tất cả các vườn hoa cây cảnh, sân vườn để tạo nên một không khí Tết đầu xuân mới cho bà con vui vẻ và hạnh phúc. Nhà Đền chùa chúng tôi đã cử bảo vệ trông coi xe, đã bố trí 10 bình cứu hỏa phòng cháy nổ và nghiêm túc thực hiện nếp sống văn minh mới để cho bà con vui vẻ bình an đón xuân".
Đi lễ chùa đầu năm là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam từ xa xưa và luôn được lưu giữ cho đến hôm nay. Trong nghi ngút khói hương hòa quyện với không khí ngày xuân đang tràn về giữa tiết trời se lạnh khiến ai nấy đều bồi hồi. Điều đáng ghi nhận là bà con Phật tử, khách du xuân viếng Chùa đều hành xử rất văn minh, lịch sự, thành tâm. Từ trang phục đẹp, kín đáo với áo dài truyền thống cho tới cung cách đi đứng, nói năng ứng xử đều nhẹ nhàng, vui vẻ, có văn hóa, không có hiện tượng gây phản cảm như chen lấn, xô đẩy hoặc bẻ cành, hái lộc trong chùa… Ni sư Thích Đàm Phương, Phó Trụ trì Chùa Hương Quang, phường Nam Ngạn, thành phố Thanh Hoá cho biết: "Trong tâm niệm của khách thập phương thì ai cũng phấn khởi với một tiết trời phù hợp để vãn cảnh đầu xuân. Khi khách thập phương đến chùa thấy sạch sẽ, phong quang thì con người cũng càng cảm thấy rằng nơi thờ tự linh thiêng, lại càng có cái tâm đắc hơn. Nhân dân cũng rất có ý thức chấp hành theo quy củ của nhà chùa".
Để bảo đảm an toàn cho du khách, các địa phương đã sớm triển khai các phương án, trọng tâm là bố trí, sắp xếp một cách hợp lý. Ngoài ra, ban quản lý Chùa cũng cử các phật tử, thanh niên phục vụ, tiếp đón người dân đến chùa một cách chu đáo, tận tình, không có tình trạng chen lấn, xô đẩy khi dâng hương và đảm bảo sự thành kính, tôn nghiêm. Đồng thời, tích cực dọn dẹp vệ sinh, trang trí đèn hoa tại các di tích trong dịp Tết Nguyên đán. Cùng với đó, hướng dẫn tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh khi đến với các di tích lịch sử - văn hoá.
Đầu năm đến Chùa để cầu nguyện bình an, may mắn chính là nét đẹp văn hóa tín ngưỡng, tâm linh của người Việt. Vấn đề là mỗi người cần phải nâng cao nhận thức và có cách ứng xử đúng đắn để vừa gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, vừa thể hiện nét đẹp văn hóa du xuân mỗi dịp tết đến xuân về.