5 điều đáng lưu ý về bầu cử giữa kỳ Mỹ 2018

Cuộc bầu cử giữa kỳ 2018 đầy tốn kém của nước Mỹ đã kết thúc. Cuối cùng, sự kiện này diễn ra khá đúng với dự kiến – đảng Dân chủ Mỹ giành quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ lần đầu tiên kể từ năm 2000 và phe Cộng hòa nắm Thượng viện Mỹ.

 

Cuộc bầu cử giữa kỳ Mỹ 2018 diễn ra rầm rộ vào ngày 6/11 (giờ Mỹ). Ảnh: McLennan County.

 Chẳng có cú sốc lớn nào, nhưng có nhiều giả thiết về những gì có thể xảy ra trong 2 năm tới.

Dưới đây là 5 điểm đáng chú ý của cuộc bầu cử này:

1- Số lượng kỷ lục các ứng viên nữ

Số lượng phụ nữ ra ứng cử trong cuộc bầu cử Mỹ giữa kỳ năm nay cao nhất từ trước tới nay. Một số phụ nữ nhiều khả năng sẽ giành chiến thắng – điều chưa từng có tiền lệ.

Trước ngày 7/11, có 107 phụ nữ trong Quốc hội Mỹ, con số này sẽ nhanh chóng bị vượt qua.

Có nhiều cái nhất/đầu tiên: Hai nghị sĩ Quốc hội Hồi giáo đầu tiên, người phụ nữ trẻ nhất được bầu vào Quốc hội Mỹ, và hai phụ nữ người Mỹ bản địa (thổ dân Mỹ) đầu tiên trúng cử vào Quốc hội nước này.

2- Đảng Dân chủ có nhiều cửa để ứng phó với Tổng thống

Đảng này đã giành được quyền kiểm soát đối với Hạ viện Mỹ. Tuy nhiên không tới mức có “làn sóng xanh” – hàm ý phe Dân chủ sẽ giành chiến thắng áp đảo. Phe Dân chủ giành chiến thắng ở Hạ viện như là trong khuôn khổ dự kiến, không có cơn địa chấn nào mà phe tả kỳ vọng.

Mặc dầu vậy, phe Dân chủ Mỹ vấn tiến lên một cách ổn định và có cơ hội kiềm chế chương trình nghị sự của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

3- Phe Tổng thống Trump có thắng đáng kể?

Ông Trump nói rằng ông vui, và có cơ sở để nói rằng kết quả bầu cử ở Thượng viện Mỹ của phe Cộng hòa là điều mà đảng của ông Trump có thể ăn mừng.

Nhưng một Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát sẽ săm soi Tổng thống Trump chi ly hơn bao giờ hết và kết quả là nhiều chính sách của Tổng thống Trump sẽ không qua được ải Hạ viện.

Giờ Hạ viện Mỹ có thể mở cuộc điều tra nhằm vào Tổng thống Mỹ, thậm chí có thể lựa chọn luận tội ông Trump.

Trong hai năm đầu tiên trong nhiệm kỳ Tổng thống Trump, hai viện của Quốc hội Mỹ đều có đa số ghế cho phe Cộng hòa nên ông Trump rảnh tay hơn nhiều. Giờ thì điều này không còn.

Đây cũng là một dịp trưng cầu dân ý về bản thân ông Trump. Thăm dò của CBS công bố vào hôm 6/11 cho thấy Tổng thống là một nhân tố đối với 65% cử tri Mỹ khi họ đi bầu.

4- Sự chia rẽ ở khu vực ngoại ô

Phe Cộng hòa đang đánh mất các khu vực bên ngoài thành phố. Điều này có thể tạo ra vấn đề lớn cho đảng này trong tương lai.

Cuộc bầu cử lần này có thể là cuộc đối đầu giữa nông thôn và ngoại ô (khu vực đông dân cư của các thành phố), cho thấy sự chia rẽ lớn trên khắp nước Mỹ.

Chiến thắng của phe Dân chủ tại Hạ viện là nhờ không nhỏ vào các quận ngoại ô có học thức cao vốn có truyền thống ủng hộ đảng Cộng hòa nhưng lại bao gồm các cử tri có thể không hài lòng với chính sách và những lời lẽ khoa trương của Tổng thống Donald Trump.

Như vậy đây có thể là dấu hiệu về một cuộc chiến đang đợi chờ phe Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020. Các cử tri Cộng hòa đã trải qua giáo dục đại học đã ủng hộ ông Trump trong năm 2016 nhưng có thể là với sự gượng ép. Có vẻ những cử tri này sẽ không còn bỏ phiếu cho phe ông Trump trong tương lai nữa.

5- Thách thức và cơ hội cho ông Trump từ cấp thống đốc bang

Cuộc đua vào vị trí thống đốc các bang của Mỹ có cả tin tốt và tin xấu cho ông Trump, nếu tính đến bầu cử tổng thống 2020.

Một số bang từng bỏ phiếu áp đảo cho ông Trump vào năm 2016 giờ không còn ủng hộ đảng của ông nữa.

Bang Illinois, với dân số 13 triệu người và thành phố lớn thứ 3 nước Mỹ (Chicago), đã nghiêng sang phe Dân chủ dưới thời của Thống đốc JB Pritzker. Ở bang Kansas, đồng minh Kris Kobach của ông Trump không thành công trong cuộc đua vào chức thống đốc.

Nhưng đồng thời có tin tốt lành cho ông Trump. Những người lớn tiếng ủng hộ ông Trump đã giành được chức thống đốc ở bang Georgia và bang Florida sau những chiến dịch tranh cử đầy những lời lẽ cánh hữu. Những người này sẽ mang đến cho ông Trump nhiều hậu thuẫn quý báu trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020.

Các thống đốc Cộng hòa cũng nắm được Iowa và Ohio – các bang lưỡng lự trong các cuộc bầu cử Mỹ. Các thống đốc của các bang này có thể giúp ông Trump gây quỹ và tập hợp tình nguyện viên trước bầu cử tổng thống và điều này có lợi cho ông Trump.