Bất cập trong thực hiện chương trình phổ thông mới ở huyện Quan Sơn

Đây là điểm lẻ Piềng Khóe của Trường tiểu học Tam Lư, xã Tam Lư, huyện Quan Sơn. Điểm lẻ này có 5 lớp với 73 học sinh từ lớp 1 đến lớp 5. Thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018, khi đưa Tin học và tiếng anh trở thành môn học bắt buộc cho học sinh lớp 3 từ năm học 2022 - 2023, trường tiểu học Tam Lư gặp rất nhiều thách thức. Nhà trường chỉ có một phòng tin học được đặt tại điểm chính với 15 máy tính được đầu tư đã lâu, không đủ đáp ứng cho nhu cầu học tập của học sinh. Trong khi đó, tại điểm lẻ này không có máy tính nên hàng tuần 16 học sinh lớp 3 tại đây phải dành 1 buổi về điểm chính để học tin học. Đáng chú ý là nhà trường cũng chỉ có 1 giáo viên tin học dạy liên cấp nên việc dạy tin học cho học sinh đã khó khăn lại càng khó khăn hơn. 

Cô giáo Phạm Thị Hảo, Hiệu trưởng trường Tiểu học Tam Lư, xã Tam Lư, huyện Quan Sơn cho biết: "Thực hiện chương trình 2018 khó khăn nhất là môn tin học, phòng tin học chỉ có 15 máy nên giải pháp nhà trường đưa học sinh về khu chính học, nhà trường cũng sắp xếp đưa học sinh học chiều thứ 5 về học tin học và tiếng anh."

Hiện nay trên địa bàn huyện Quan Sơn còn 25 điểm trường lẻ, xa trung tâm, điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học còn nhiều khó khăn, không phù hợp khi triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. 

Xóa điểm lẻ, dồn học sinh về điểm chính là cách làm đã và đang được huyện Quan Sơn triển khai thực hiện trong thời gian qua. Trường phổ thông dân tộc bán trú, THCS Tam Thanh, xã Tam Thanh, huyện Quan Sơn hiện có 8 lớp 263 học sinh. Thực hiện chủ trương của Nhà nước, nhà trường đã dồn học sinh về trung tâm theo mô hình bán trú. Từ ngày học sinh về điểm chính học bán trú, việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của giáo viên cũng thuận lợi hơn rất nhiều, ngoài thực hiện nhiệm vụ chuyên môn giáo viên của nhà trường còn lo cho học sinh ăn ở, sinh hoạt.

Thầy giáo Hà Văn Khoa, giáo viên Trường phổ thông dân tộc bán trú, THCS Tam Thanh cho biết thêm: "Mô hình bán trú là một trong những mô hình thúc đẩy, nếu duy trì tốt thì việc tự học, các thầy cô cũng sẽ thực hiện tốt chương trình giáo dục 2018, khi ở bán trú sẽ được thầy cô quan tâm, chăm lo việc học, ăn ở, … nếu không có bán trú thì mưa gió, rét sẽ vắng học rất nhiều."

Thực tế nếu tổ chức được bán trú, nội trú cho học sinh dân tộc thiểu số sẽ là bước đi bền vững, tạo thuận lợi trong thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Tuy nhiên vì không đủ điều kiện tổ chức bán trú, thiếu phòng học nên có nhiều trường vẫn phải duy trì điểm lẻ. Đến thời điểm này huyện Quan Sơn chỉ còn 5/15 trường tổ chức bán trú cho học sinh. Nguyên nhân là do nhiều học sinh đã không còn được hưởng chế độ chế độ bán trú ở khu vực mền núi theo Nghị định 116 của Chính phủ.

Ông Lê Huy Hà, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Quan Sơn chia sẻ: "Đối với các mô hình trường bán trú trong những năm qua thực hiên tốt, khắc phục tình trạng học sinh bỏ học. Được quan tâm đầu tư nhưng do quyết định 861 nên học sinh giảm, có đơn vị trường không còn học sinh để thực hiện bán trú."

Bên cạnh cơ sở vật chất, trường lớp học, khi triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018, huyện miền núi Quan Sơn cũng đang đối mặt với thách thức lớn hơn, đó là thiếu giáo viên đứng lớp. Theo biên chế tỉnh giao hiện nay huyện Quan Sơn vẫn còn thiếu 46 giáo viên tiểu học. Tình trạng thiếu giáo viên khiến cho giáo dục miền núi đã khó nay lại càng khó khăn hơn. Trường tiểu học Sơn Hà, huyện Quan Sơn hiện có 11 giáo viên văn hóa. Theo quy định nhà trường hiện vẫn còn thiếu 1 giáo viên tiếng anh và 1 giáo viên tin học.

Để giải quyết bài toán thiếu giáo viên hiện nay, huyện Quan Sơn đã và đang thực hiện quyết liệt việc xóa điểm trường lẻ, dồn học sinh về điểm chính, tăng tiết, điều động, bố trí sắp xếp, luân chuyển giáo viên giữa các cấp học, giữa các địa phương với nhau. Những khó khăn về nhân lực càng cho thấy sự quyết tâm của ngành giáo dục Quan Sơn, nỗ lực của đội ngũ cán bộ, giáo viên đang hàng ngày bám trường, bám bản để gieo con chữ cho học sinh đồng bào dân tộc.

Ông Lê Huy Hà, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Quan Sơn cho biết: "Khó khăn nhất của huyện là thiếu giáo viên, nhất là thiếu giáo viên tin học và ngoại ngữ. Đối với ngành có nhiều giải pháp trong đó tăng cường giáo viên dạy liên trường, liên cấp… Về cơ sở vật chất đối với cấp tiểu học có đặc thù là có khu lẻ, hiện tại còn 25 khu lẻ nên việc bố trí trang thiết bị khu lẻ còn nhiều khó khăn, phong máy chưa có, cấp THCS phòng máy đang thiếu, mong được cấp trên quan tâm."

Trong rất nhiều những khó khăn, bất cập đang đặt ra trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới ở huyện Quan Sơn. Việc đầu tư, hoạn thiện cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phục vụ dạy học, giải quyết vấn đề thiếu giáo viên là một trong những giải pháp cấp bách cần được sự quan tâm đúng mức của Ngành giáo dục và các địa phương để thực hiện tốt chương trình giáo dục phổ thông mới và lộ trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa.