Bí ẩn "bộ não" phía sau tên lửa Triều Tiên nhanh gấp 10 lần tốc độ âm thanh

Reuters đưa tin, trong những ngày đầu năm 2022, Triều Tiên đã tổ chức 4 vụ thử tên lửa, tần suất dồn dập chưa từng có so với trước đó. Giới quan sát nhận định, Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un dường như sẽ có động thái nhằm thể chế hóa lực lượng tên lửa, và biến nó trở thành một phần trong kế hoạch quân sự lâu dài của ông.

Trong các vụ thử tên lửa, Hàn Quốc đã ghi nhận một vụ mà họ mô tả là tên lửa được Triều Tiên thử nghiệm đã bay với tốc độ gấp 10 lần tốc độ âm thanh, cho thấy bước tiến của Triều Tiên trong chương trình tên lửa, cũng như cuộc đua vũ khí siêu vượt âm toàn cầu. Họ có thể đạt được những dấu mốc như vậy là nhờ vào đội ngũ hùng hậu đứng sau chương trình tên lửa, những người quan trọng nhưng kín tiếng.

Có rất ít thông tin về tên tuổi và chức vụ của các nhà khoa học và kỹ thuật viên cấp trung tham gia nghiên cứu và phát triển tên lửa Triều Tiên.

Các nhà phân tích nói rằng những cá nhân này có việc làm được đảm bảo vì họ được Triều Tiên đầu tư nhiều nguồn lực để đào tạo và họ được sắp xếp tới những khu vực biệt lập để tránh rủi ro đào tẩu.

Michael Madden, một chuyên gia về Triều Tiên tại Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington, Mỹ, cho biết: "Không giống như các quan chức kinh tế hay thậm chí là chỉ huy quân đội, đây là nhóm không dễ bị thay thế".

Phần lớn trong số họ theo học tại Đại học Quốc phòng Kim Jong-un, nơi đào tạo các chuyên gia khoa học và công nghệ quốc phòng Triều Tiên. Theo Reuters, đại học này dường như đã mở riêng một cơ sở để tập trung đào tạo về "công nghệ tên lửa siêu vượt âm".  

Chuyên gia Ken Gause, tại tổ chức nghiên cứu CNA (Mỹ), cho biết, các nhà khoa học và kỹ sư thường sẽ được chia ra thành các nhóm cạnh tranh với nhau cùng thiết kế một loại vũ khí, để đảm bảo họ sẽ đi theo nhiều hướng để xác định công nghệ nào hứa hẹn nhất.

Một nghiên cứu năm 2018 của Trung tâm Nghiên cứu Không phổ biến vũ khí hạt nhân (CNS) James Martin cho thấy các nhà khoa học Triều Tiên đã làm việc với các nhà nghiên cứu ở các quốc gia khác để cùng viết ít nhất 100 bài báo đã xuất bản về công nghệ lưỡng dụng (dùng cho cả quân sự và dân sự), vũ khí…

Theo Reuters, ông Kim Jong-un đang đặt niềm tin vào bộ 3 quan chức hàng đầu đang giúp chương trình tên lửa Triều Tiên tăng tốc trong thời gian qua.

Ba người này bao gồm: Ri Pyong Chol, một cựu tướng không quân hàng đầu; Kim Jong Sik, một nhà khoa học tên lửa kỳ cựu; và Jang Chang Ha, người đứng đầu một trung tâm mua sắm và phát triển vũ khí.

Ngoài ra, Tổng tham mưu trưởng Pak Jong Chon cũng đảm nhận vai trò cấp cao hơn trong Cục Công nghiệp quân sự (MID), cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất vũ khí chiến lược, theo chuyên gia Gause.

Ông Pak là người đã tham gia nhiều vụ tên lửa gần đây khi ông Kim Jong-un không có mặt thị sát. Ngoài ra, năm ngoái, Triều Tiên cũng bổ nhiệm ông Yu Jim lên vị trí cấp cao tại MID. Ông Yu trước đó là đại diện của cơ quan vũ khí nhà nước của Triều Tiên ở Iran.

Cơ quan trực tiếp phụ trách hoạt động chế tạo tên lửa Triều Tiên là Học viện Khoa học Quốc phòng Quốc gia (NADS). Giới quan sát nhận định, bằng cách quan sát thành phần tham gia các vụ thử tên lửa, có thể xác định được giai đoạn mà tên lửa đang được phát triển.

Ví dụ, sự kiện chỉ có nhân sự từ NADS tham gia đồng nghĩa với việc hệ thống này vẫn đang giai đoạn nghiên cứu và phát triển. Nếu một sự kiện có đại diện NADS và Ủy ban kinh tế số 2 tham gia, nó có nghĩa là vũ khí đang chuyển tới giai đoạn sản xuất.

Cuối cùng, nếu đại diện của Bộ Tổng tham mưu quân đội (GSD) tham dự một cuộc thử nghiệm, điều này thường cho thấy rằng hệ thống đã hoàn thành và sẽ được triển khai.

Reuters dẫn các nguồn tin cho biết, chương trình tên lửa Triều Tiên có thể đã nhận được sự hỗ trợ của Liên Xô trước đó. Các chuyên gia nhận định, các tên lửa đẩy mà Triều Tiên dùng trong vụ thử vũ khí siêu vượt âm mới nhất dường như tương tự như thiết kế của Liên Xô.

Trong lệnh trừng phạt mới nhất của Mỹ, Washington đã áp lệnh trừng phạt 6 công dân Triều Tiên, một công dân Nga và một doanh nghiệp Nga mà Washington cho rằng đã tham gia mua hàng từ Nga và Trung Quốc để phục vụ chương trình vũ khí của Triều Tiên.

Chuyên gia Markus Schiller cho rằng việc Triều Tiên thử nghiệm thành công các tên lửa gần đây, đặc biệt là tên lửa siêu vượt âm cho thấy họ dường như đã có sự hỗ trợ từ bên ngoài.