Con gà trong đời sống văn hóa của người Mường

Trong ngày Tết, nhà nghèo hay nhà khá giả đều phải có con gà trên mâm cúng, nếu không dù mâm lễ có cao sang thế nào cũng không được tổ tiên chứng giám, bởi thế mà trong Lễ tục cúng gà người Mường mới có câu:“Bò bảy bò ba, không bằng con gà gãy cánh”.

Người Mường có tục xem chân gà trong ngày tết. Việc này thường do thầy Mo hoặc người già trong làng cùng làm. Cũng giống như dân tộc Thái, người Mường cho rằng, việc xem chân gà sẽ đoán trước được những việc sẽ xảy ra đối với gia chủ: nếu là việc tốt thì mọi người sẽ cùng đón nhận, còn nếu là điềm xấu sẽ cố gắng phòng tránh. Điều đó cũng thể hiện một ước vọng, một mong muốn sang năm mới nhiều hạnh phúc và may mắn hơn cho mọi người.

Từ xa xưa, trong đời sống của người Mường Thanh Hóa, con gà là con vật luôn gần gũi, gắn bó với bà con. Theo đó, hình ảnh con gà cũng thường xuất hiện trong các lời khấn cầu thần linh, cũng như trong các lời Xường trai gái da diết, trữ tình của người Mường.

“ Thương cho con gà rừng gáy mãi thâu đêm

Mà con gà nhà không cất lên một tiếng”

Dẫu rằng, hiện nay việc tổ chức đón Tết của người Mường đã có nhiều thay đổi cho phù hợp với nhịp sống hiện đại, nhưng phần lớn những phong tục đẹp, chứa đựng nhiều nét văn hóa từ ngàn xưa như phong tục cúng gà vẫn được người Mường lưu giữ và truyền lại cho mai sau./.