Đường sắt cao tốc Bắc - Nam tốc độ 350 km/h, chuyên gia kinh tế: Tôi không dám đi!
Tại buổi công bố báo cáo kinh tế vĩ mô quý 2 năm 2019 của Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách sáng nay (11/7), các chuyên gia kinh tế đã có nhiều ý kiến khác nhau về dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam.
Xung quanh vấn đề nóng đang tranh luận giữa Bộ GTVT và Bộ KH&ĐT đang được dư luận quan tâm là xây dựng đường sắt cao tốc Bắc Nam, nhóm chuyên gia kinh tế đã có những phản biện rất rõ.
Tại sao phải làm đường sắt cao tốc, mục tiêu là gì?
Tại buổi công bố báo cáo kinh tế vĩ mô quý 2 năm 2019 của Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) sáng ngày 11/7, các chuyên gia kinh tế đã đánh giá về phương án xây dựng đường sắt cao tốc Bắc – Nam.

Nhấn để phóng to ảnh
TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện CIEM
Theo TS Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) dưới góc độ người làm nghiên cứu kinh tế, có 3 điều để xử lý bài toán: Đó là Tại sao phải làm đường sắt cao tốc, mục tiêu của anh muốn gì? Ví dụ có cần hay không?
Cải cách toàn bộ hệ thống đường sắt Việt Nam hiện hữu chắc là cần thiết, còn đường sắt cao tốc thì phải đặt lại bài toán trên.
Thứ hai là chở khách, chờ hàng? Khi có tiêu đề phải đặt ra giới hạn ràng buộc tốc độ. Sau ràng buộc mới tối ưu hoá. Phần đánh giá lợi ích chúng ta mới cần bàn bạc, sau đó mới tiến hành bước kỹ thuật, vốn, công nghệ.
Theo ông Thành, không ai nói đúng đối với thì tương lại được cả nhưng phải xem kỹ dự án đó để hạn chế rủi ro. Chúng ta cần so sánh các phương án, chi phí, lợi ích, mục tiêu, tiền đề và ràng buộc...
"Tôi muốn nói, bài toán chi phí và lợi ích có rất nhiều, bao gồm: Chi phí lọi tích môi trường, kinh tế vĩ mô, ngân sách, nợ công, hiệu quả. Chưa có được bản này trong tay, không đánh giá cụ thể", TS Thành cho biết.
Chuyên gia Võ Trí Thành cho rằng: "Sẽ không có lời giải hoàn hảo đối với mọi phương án. Tương lai công nghệ thay đổi, chi phí thay đổi, kịch bản đưa ra sẽ phải làm tốt nhất có thể. Số khách đi ai có thể nói trước được. Đặc biệt, cái rất quan trọng khi so sánh 2 phương án, họ liệt kê rủi ro nằm ở đâu và biện pháp tối thiểu hoá rủi ro đó".
Ông Thành cho rằng, quan trọng nhất hiện nay là người đứng đầu và Quốc hội có "dám chơi", dám chịu trách nhiệm hay không? Nếu dám chơi thì giải trình thẳng thắn để đất nước có người chịu trách nhiệm về quyết sách. Để không còn chuyện có một vấn đề lớn kéo dài 20 năm không ai quyết được như sân bay Long Thành, đặc khu, phải đưa đi đưa lại 20 năm cũng không quyết được.
TS Võ Trí Thành nói: Trong tương lai, công nghệ thay đổi, chi phí thay đổi nên sẽ có rủi ro khi thực hiện. Phương án của mỗi Bộ cần liệt kê rủi ro nằm ở đâu và biện pháp tối thiểu hoá rủi ro đó. Đặc biệt, để dự án có thể thực hiện, người đứng đầu phải giải trình và chịu trách nhiệm với quyết định.
"Chủ trương xây dựng đường sắt cao tốc này đã bàn cách đây 10 năm. Nếu chúng ta mãi chỉ cãi nhau phải hoàn hảo thì không bao giờ có hoàn hảo. Mỗi phương án đều có rủi ro, phải tối ưu hóa, tối thiểu hóa rủi ro", TS Thành nói.
Chuyên gia: Tốc độ 350km/ giờ, tôi không dám đi!
TS Nguyễn Minh Phong, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế - Xã hội Hà Nội cho hay: Cách đây 10 năm khi tôi nhận được đề xuất của Bộ GTVT, tôi đã có ý kiến.

Nhấn để phóng to ảnh
TS Nguyễn Minh Phong, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế xã hội Hà Nội
Ông này cho rằng, với tốc độ đường sắt 350 km/giờ ở Việt Nam sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cao. "Thời tiết khí hậu của Việt Nam khắc nghiệt, đường sắt Bắc Nam đi qua nhiều địa hình hiểm trở như núi cao, biển. Chỉ một chi tiết sai lầm nhỏ sẽ gây nguy hiểm cho đoàn tàu. Nếu có tàu cao tốc 350 km/giờ, tôi cũng không dám đi".
Ông Phong đánh giá: Với điều kiện vốn của Việt Nam, phương án Bộ KH&ĐT đưa ra cải tạo, rồi dần dần xây mới với chi phí 26 tỷ USD là hợp lý hơn.
"Việc xây dựng đường sắt cao tốc Bắc Nam có tốc độ vừa phải, như nhiều nước phát triển đang sử dụng là hợp lý, chúng ta cũng sẽ xây dựng theo từng đoạn. Đoạn nào đông khách làm trước để giảm chi phí, tăng cơ hội cho đoạn tiếp theo", ông này nói.
Vốn có thể vượt trên 26 tỷ USD
Chuyên gia tài chính Cấn Văn Lực cho rằng: Cả hai Bộ KH&ĐT cùng Bộ GTVT đều căn cứ vào tốc độ khác nhau để đưa ra đề xuất với chi phí khác nhau, điều này khiến số vốn chênh lệch cao.

Nhấn để phóng to ảnh
TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính - ngân hàng
“Tôi cho rằng, tốc độ của đường sắt cao tốc Bắc Nam không nên quá cao. Tôi đã từng đi tàu cao tốc ở các nước trên thế giới, tốc độ khoảng trên 200 km/giờ. Về vốn đầu tư, tôi nghĩ sẽ cao hơn mức 26 tỷ USD mà Bộ KH&ĐT đưa ra bởi lẽ liên quan đến việc giải phóng mặt bằng, công nghệ hiện đại”, ông Lực cho biết.
Bộ KH&ĐT và các chuyên gia tư vấn Đức, Hà Lan vừa đưa ra kiến nghị về cải tạo, xây dựng đường sắt cao tốc với chi phí 26 tỷ USD. Điểm trọng yếu chính là bác bỏ khả năng áp dụng tàu cao tốc 350km/h theo đề xuất của Bộ GTVT trước đó. Với đề xuất này, Bộ KH&ĐT tiết kiệm hơn 32 tỷ USD so với đề xuất của Bộ GTVT trước đó.
Nguyễn Tuyền/ Dân trí
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm

Đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử quốc gia
Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026 - 2030.

Thành công nhờ đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử
Trong xu thế của hội nhập quốc tế, thích ứng với bùng nổ của công nghệ số, nhiều doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thủ công mỹ nghệ trên địa bàn huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử để giới thiệu, quảng bá và kết nối giao thương. Nhờ đó đã giúp cho sản phẩm vươn ra thị trường thế giới và mang đến những thành công lớn cho doanh nghiệp.

Vốn tín dụng hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân phát triển
Bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, thời gian qua, ngành ngân hàng Thanh Hoá đã thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân tiếp cận tài chính để phát triển sản xuất - kinh doanh, đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh. Qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển về số lượng, quy mô và chất lượng của khu vực kinh tế tư nhân.

Xuất khẩu gỗ tăng mạnh tại thị trường Tây Ban Nha
5 tháng năm 2025, trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tăng mạnh nhất ở thị trường Tây Ban Nha với mức tăng 64%.

Khai trương Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc dân NCB chi nhánh Thanh Hoá
Sáng ngày 10/6, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc dân NCB đã khai trương chi nhánh tại Thanh Hoá - nơi được NCB đánh giá là có tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng hàng đầu cả nước, hội tụ đầy đủ tiềm năng về công nghiệp, nông nghiệp, du lịch và logistics, đồng thời mong muốn tăng cường kết nối với các khu vực kinh tế trọng điểm, đáp ứng kịp thời và hiệu quả nhu cầu thị trường. Dự lễ khai trương có đồng chí Nguyễn Văn Thi, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh.

Hải quan khu vực X tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp
Từ đầu năm đến nay, trong bối cảnh hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa có những thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, Chi cục Hải quan khu vực X đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp thông quan hàng hóa, thúc đẩy hoạt động xuất, nhập khẩu, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước và tăng trưởng kinh tế.

Nâng cao hiệu quả tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp FDI
Sáng ngày 10/6, đồng chí Nguyễn Văn Thi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân (UBND) tỉnh đã chủ trì buổi làm việc với Liên đoàn Lao động tỉnh và đại diện các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) về việc xây dựng công đoàn cơ sở và bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách làm việc tại doanh nghiệp.

Triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ kinh doanh
Cục Thuế vừa có công văn đề nghị các tổ chức cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử phối hợp cùng cơ quan thuế, triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với hộ kinh doanh.

Lạm phát tiếp tục tăng trong 5 tháng năm 2025
Theo thông tin từ Cục Thống kê, tính bình quân 5 tháng đầu năm, lạm phát cơ bản tăng 3,10% so với cùng kỳ, thấp hơn so với mức tăng 3,21% của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân.

Bỏ cấp giấy phép xây dựng, giảm áp lực chi phí tài chính
Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, đơn giản hóa 361 thủ tục hành chính và 447 điều kiện kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý. Mục tiêu là cắt giảm tối thiểu 30% thời gian giải quyết, chi phí tuân thủ và điều kiện kinh doanh trong năm 2025.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.