Đường dây nóng: 0237 3721150

Khám phá địa đạo bí ẩn tồn tại gần một thế kỷ giữa Sài Gòn

Địa đạo Phú Thọ Hoà (quận Tân Phú TPHCM) được thiết kế kiểu toa xe lửa dài 10km giữa lòng thành phố.

11/09/2019 07:52
 Địa đạo Phú Thọ Hoà, quận Tân Phú, TPHCM được xây dựng năm 1947 để che giấu những chiến sĩ cách mạng trong kháng chiến chống Pháp. Ban đầu, địa đạo chỉ là những căn hầm bí mật, nhất là hầm ếch với chiều dài khoảng 4,5m, chiều rộng chỉ vừa 1 người chui hoặc bò lom khom.
 
Những căn hầm ếch có nhược điểm khi bị địch phát hiện thì không còn đường thoát, vì thế địa đạo được mở rộng thành hầm xe lửa 2 ngăn và phát triển ra các vùng lân cận bắt đầu từ ấp Lộc Hoà kéo dài đến ấp Bình Long, Bình Đông qua Bình Hưng Hoà đến Gò Đậu...
 
Chiều dài địa đạo theo đường chim bay khoảng 1km, chạy theo địa hình hơn 10km, trên mặt đất được đào thêm nhiều hầm chiến đấu lộ thiên hình chữ L và giao thông hào, trồng thêm tre, dứa dọc theo bờ tạo thành địa hình chiến đấu.
 
Địa đạo được đào sâu dưới lòng đất 3m- 4m, lòng địa đạo cao 1m, rộng 0,6- 0,8m. Địa đạo được chia thành 2 tầng, có lỗ thông hơi và miệng hầm với nắp đậy được nguỵ trang cẩn thận.
 
Theo ban quản lý địa đạo, sở dĩ gọi là hầm xe lửa vì địa đạo cứ khoảng 20m có 1 vách ngăn, ở giữa khoét lỗ đường kính 0,5m để vừa 1 người chui qua nối tiếp từ ấp này qua ấp khác. Đây là cách bố trí để ngăn ngừa khi địch phát hiện bộ đội có thể chui qua hầm kế tiếp rồi bít cửa lại, làm địch tưởng là đường cùng sẽ dừng truy đuổi.
 
Địa đạo Phú Thọ Hoà không rộng lớn như địa đạo Củ Chi nhưng là căn cứ quân sự dưới lòng đất được hình thành sớm nhất ở Sài Gòn, phục vụ tốt cho việc hoạt động của các chiến sĩ cộng sản trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
 
Năm 1996, địa đạo Phú Thọ Hoà được xếp hạng là di tích lịch sử cấp Quốc gia, trở thành địa điểm tham quan của du khách trong và ngoài nước.
 
Với lợi thế nằm gần trung tâm thành phố, địa đạo Phú Thọ Hoà hứa hẹn là điểm tham quan du lịch- lịch sử thu hút. Tuy nhiên, do chưa được trùng tu, đầu tư cơ sở vật chất và định hướng phát triển nên địa đạo vẫn còn khá vắng vẻ. Hi vọng trong thời gian tới, địa đạo nhận được sự quan tâm, đầu tư cải tạo để trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn.
 
địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Địa đạo Phú Thọ Hoà, quận Tân Phú, TPHCM là địa đạo hình thành sớm nhất tại TPHCM.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Địa đạo dài hơn 10km là căn cứ bí mật quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Trước đây, địa đạo chỉ là những căn hầm ếch nhỏ và ngắn.

 
địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Năm 1947, địa đạo được mở rộng thành hầm xe lửa 2 ngăn và phát triển ra các vùng lân cận

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Để tham quan địa đạo, du khách phải đi trong tư thế bò hoặc khom thật thấp người xuống sàn.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Địa đạo có 2 tầng, được đào sâu dưới lòng đất 3m- 4m, lòng địa đạo cao 1m, rộng 0,6- 0,8m

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Địa đạo chia làm nhiều nhánh, với các phòng y tế, phòng họp của của chiến sĩ cộng sản.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Sở dĩ gọi là hầm xe lửa vì địa đạo cứ khoảng 20m có 1 vách ngăn, ở giữa khoét lỗ đường kính 0,5m để vừa 1 người chui qua nối tiếp từ ấp này qua ấp khác. 

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Đây là cách bố trí để ngăn ngừa khi địch phát hiện bộ đội có thể chui qua hầm kế tiếp rồi bít cửa lại, làm địch tưởng là đường cùng sẽ dừng truy đuổi.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Lỗ thông gió được lắp đặt dưới những tán cây, bụi tre để che dấu quân địch.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Mô hình địa đạo Phú Thọ Hoà được trưng bày tại nhà lưu niệm.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Dây thừng là công cụ để những chiến sĩ đào địa đạo lêo lên, xuống.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Ky tre dùng để chuyển đất khi đào địa đạo.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Bộ đồ ăn của chiến sĩ khi sống trong địa đạo.

địa đạo Phú Thọ Hoà copy.jpg
 

Nhấn để phóng to ảnh

Bộ dụng cụ y tế, đồ dùng sinh hoạt.

Nguyễn Quang/ Dân trí

 


Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Bữa sáng yêu thương

Bữa sáng yêu thương

08:00 , 12/08/2025

Mỗi buổi sáng thứ hai hàng tuần, tại Bệnh viện Đa khoa Đông Sơn, từng bát cháo nóng hổi, đầy ắp nghĩa tình được trao tận tay bệnh nhân và người nhà. Món quà giản dị nhưng ấm áp này là hoạt động thiện nguyện của các phật tử chùa Mao Xá, phường Đông Sơn, giúp động viên, chia sẻ yêu thương, tiếp thêm nghị lực để mỗi người bệnh vượt qua khó khăn, bệnh tật.

Từ 1/10, các chủ xe phải chuyển đổi sang tài khoản giao thông

Từ 1/10, các chủ xe phải chuyển đổi sang tài khoản giao thông

08:00 , 12/08/2025

Nghị định 119/2024 của Chính phủ quy định: Chủ phương tiện có trách nhiệm phối hợp với nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ thực hiện việc chuyển đổi tài khoản thu phí đã có theo Quyết định số 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang tài khoản giao thông và thực hiện kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt với tài khoản giao thông trước ngày 1/10/2025.

Tiếp tục vận hành xả lũ hồ chứa thuỷ điện Bá Thước 1 và xả lũ hồ chứa thủy điện Bá Thước 2 đến ngày 15/8

Tiếp tục vận hành xả lũ hồ chứa thuỷ điện Bá Thước 1 và xả lũ hồ chứa thủy điện Bá Thước 2 đến ngày 15/8

23:00 , 11/08/2025

Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa thông báo về việc tiếp tục vận hành xả lũ hồ chứa thủy điện Bá Thước 1 và xả lũ hồ chứa thuỷ điện Bá Thước 2 để các xã vùng hạ du chủ động phòng tránh lũ, đồng thời đảm bảo việc xả lũ của hồ thủy điện.

Thông báo tạm dừng cấp nước

Thông báo tạm dừng cấp nước

18:16 , 11/08/2025

Công ty Cổ phần cấp nước Thanh Hóa thông báo sẽ tạm dừng cấp nước trong khoảng thời gian từ 05h00’ ngày 12/8/2025, dự kiến cấp trở lại vào 17h00’ ngày 12/8/2025.

VitaLita tổ chức sự kiện thiện nguyện “Back To School 2025”

VitaLita tổ chức sự kiện thiện nguyện “Back To School 2025”

18:06 , 11/08/2025

Với mục tiêu lan tỏa giá trị nhân văn và nâng cao nhận thức cộng đồng, sáng nay 11/8, dự án VitaLita đã tổ chức sự kiện “Back to School 2025” để đồng hành và tiếp thêm động lực, sự tự tin cho các em học sinh vùng cao, học sinh có hoàn cảnh khó khăn trước thềm năm học mới.

Mưa dông nhiều nơi trên cả nước

Mưa dông nhiều nơi trên cả nước

18:03 , 11/08/2025

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 10/8, khu vực vùng núi Bắc Bộ, Trung Bộ, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to. Dự báo chiều tối và đêm 11/8, vùng núi Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.

Phường Bỉm Sơn ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, lập lại trật tự công cộng

Phường Bỉm Sơn ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, lập lại trật tự công cộng

14:26 , 11/08/2025

Ngày 10/8, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội phường Bỉm Sơn đã ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, lập lại trật tự đô thị nhằm tạo cảnh quan sáng xanh sạch đẹp chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ phường lần thứ nhất.

Bế mạc Hội thi Gia đình văn hóa, thể thao năm 2025

Bế mạc Hội thi Gia đình văn hóa, thể thao năm 2025

11:40 , 11/08/2025

Tối 10/8, tại Nhà Văn hóa Lao động tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa phối hợp với Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức bế mạc và trao giải Hội thi Gia đình văn hóa, thể thao công nhân, viên chức, người lao động trên địa bàn tỉnh năm 2025. Tới dự có đồng chí Đào Xuân Yên, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy; đại diện lãnh đạo Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc, các sở, ban, ngành cấp tỉnh.

Nửa tháng ra quân, Thanh Hoá xử lý hơn 730 xe vi phạm vận tải

Nửa tháng ra quân, Thanh Hoá xử lý hơn 730 xe vi phạm vận tải

08:54 , 11/08/2025

Thực hiện kế hoạch tổng kiểm soát, xử lý phương tiện kinh doanh vận tải đường bộ do Cục Cảnh sát giao thông chỉ đạo, thời gian qua, lực lượng Cảnh sát giao thông Công an Thanh Hoá đã đồng loạt ra quân xử lý nghiêm vi phạm, góp phần lập lại trật tự an toàn giao thông, kiềm chế tai nạn giao thông liên quan đến ô tô khách, ô tô tải.

Tăng cường xử lý xe chạy chậm trên cao tốc

Tăng cường xử lý xe chạy chậm trên cao tốc

08:51 , 11/08/2025

Cục Cảnh sát giao thông sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi lái xe "ôm làn", chạy dưới tốc độ tối thiểu trên các tuyến cao tốc.