Đường dây nóng: 0237 3721150

Khảo sát hiện trường khi làm phóng sự truyền hình

Khảo sát hiện trường là một công đoạn quyết định chất lượng một phóng sự truyền hình bởi khác với các loại hình báo viết, phát thanh ” Phóng sự truyền hình là một câu chuyện bằng hình ảnh, phản ánh sự thật khách quan thông qua chủ quan của tác giả từ cách chọn chi tiết, cỡ cảnh, góc máy, động tác máy,dựng phim, tiếng động hiện trường, lời bình…

09/10/2016 09:04
Trở lại một góc nhìn khác “Phóng sự là thể loại báo chí phản ánh sự kiện, nhân vật bằng phương pháp miêu tả, tự thuật”; ” Phóng sự truyền hình là câu chuyện thật được kể lại bằng hình ảnh và âm thanh”.

Ảnh minh họa

Phóng sự là một câu chuyện thực sự thu hút chúng ta thường có chủ đề gắn liền với xung đột và sự thay đổi. Một trong những cái hay của phóng sự truyền hình là tác giả phải xác định đúng trọng tâm của một chủ đề. Trọng tâm chính là ý chính bạn muốn truyền tải đến công chúng của mình; Trọng tâm của phóng sự phải chắc chắn nguồn gốc, xung đột hay căng thẳng, trở ngại phải vượt qua, hành trình phải thực hiện; Trọng tâm của phóng sự là xác định khía cạnh của câu chuyện mà chúng ta kể cho công chúng với xung đột, mâu thuẫn của nhân vật chính.Hơn thế nhà báo đến với cái chung và cái tổng thể thông qua những cái cụ thể và chi tiết.

Các phóng viên làm các phóng sự có thể tiếp cận bằng cách kể những câu chuyện thông qua cuộc đời thực của những con người thực.Một phóng sự kể về lợi ích thuần túy của một con người bình thường lại cho biết về những gì diễn ra dưới bề mặt xã hội đang thay đổi.

Đó chính là lý do chúng ta cần khảo sát hiện trường cẩn trọng và chi tiết. Trong kíp sản xuất của truyền hình thường có biên tập viên và phóng viên quay phim. Công việc của biên tập viên khi làm phóng sự chính là xác định chủ đề của phóng sự dự định thực hiện. Biên tập viên nên tự hỏi bảy câu hỏi sau:

-Chủ đề phóng sự có phù hợp với chương trình truyền hình bạn đang công tác ?
-Chủ đề có gì độc đáo ?
-Chủ đề Có gây cảm xúc cho công chúng?
-Chủ đề Có ảnh hưởng như thế nào đến người dân?
-Chủ đề người dân có quan tâm ?
-Chủ đề có phù hợp với mục đích của chương trình?
-Chủ đề có khả thi (Nguồn thông tin, kinh phí, thời gian, tiếp cận với nhân vật)?
Khi bạn tự trả lời được những câu hỏi trên, bạn có thể tự tin đi khảo sát hiện trường.
Trong khảo sát:Bạn ghi nhớ không giả định điều gì, kiểm tra mọi thứ có thể.Hơn thế bạn nên tỏ ra thiếu hiểu biết để đánh giá đúng, giải thích đơn giản nhân vật, sự kiện. Rất nhiều nhà báo tỏ ra mình rất giỏi và áp đặt phán đoán của mình cho nhân vật và hướng họ nói theo ý của mình. Một sai lầm nghiêm trọng! Một khởi đầu cho phóng sự thiếu tính chân thực. Trong quá trình khảo sát bạn cần ghi chính xác tên, điện thoại, chức danh…của nhân vật, đối tượng.
Nhà báo chuyên nghiệp trước hết phải tự giới thiệu mình rõ ràng, cho biết tại sao bạn liên hệ với họ, giải thích bạn cần họ giúp đỡ gì. Khi trao đổi

bạn nên dùng các câu hỏi đơn giản như việc gì đã xảy ra? Nó xảy ra khi nào? Nó bắt đầu từ đâu? Vì sao có chuyện đó? Ai là người chịu trách nhiệm? Sự việc xảy ra thế nào? Bạn phải hiểu rõ mình muốn có những thông tin nào? Và điều quan trọng hơn là bạn cần có thái độ quan tâm, lịch thiệp, muốn tìm hiểu. Kết thúc trao đổi với các nhân vật bạn dự định phỏng vấn bạn nên kiểm tra tên, chức vụ, điện thoại; Kiểm tra nhân vật ở đâu trong những ngày tới, tuần tới; Hỏi nhân vật có thể giới thiệu người khác để bạn khai thác thêm; Cảm ơn nhân vật và nói bạn sẽ gọi lại hoặc đến gặp họ.

Nhà báo Mỹ nổi tiếng Larry King đã chia sẻ kinh nghiệm làm phát thanh, truyền hình trong suốt nửa thế kỷ của ông rằng: Câu hỏi hay nhất mọi thời đại là câu hỏi Tại sao, vì sao ( Why) ? Xin đừng ngại ngần học ông để có những câu hỏi hay trong khảo sát. Bạn hãy hỏi nhân vật của mình những câu hỏi ngắn gọn nhưng sẽ cho nhiều thông tin chân thực về sự kiện, vấn đề mà chủ đề của phóng sự đang thực hiện:

-Tại sao điều đó diễn ra, thưa ông?
-Tại sao anh ( chị) cảm thấy thế?
-Tại sao điều đó quan trọng?
-Tại sao người dân quan tâm?

Câu hỏi Tại sao giúp các bạn hiểu câu chuyện, mức độ tình cảm, xây dựng câu hỏi, đánh giá câu trả lời.

Phóng viên Lê Hồng Quang – VTV tại hiện trường

Tuy nhiên với nhà báo truyền hình bạn cần biết cách khảo sát hình ảnh: trước hết bạn hãy quan sát kỹ những người xung quanh như xem họ đọc truyện, nói chuyện, đi mua bán như thế nào; Hãy đặt mình vào vị trí một máy quay phim và hình dung mình đang quay người đó, lấy khuôn hình từng hành động riêng lẻ; Tự hỏi khuôn hình nào là hình ảnh chủ chốt- cảnh chính diễn tả hành động, tâm trạng của nhân vật.

Bạn hãy nghĩ đến một hành động khác và hình dung ra một hình ảnh tóm tắt hành động đó; Sắp xếp theo thứ tự nào đó để kể câu chuyện một cách hấp dẫn. Hãy dùng kịch bản phân cảnh ( story board) để phác họa những hình ảnh chính; Hãy kể câu chuyện một cách đơn giản chỉ bằng những hình ảnh trên kịch bản phân cảnh ( toàn cảnh, trung cảnh, cận cảnh, đặc tả, động tác máy…)

Tóm lại, hãy hỏi nhiều lần: “ Cái gì sẽ xảy ra? Tôi sẽ thấy cái gì? Chúng ta sẽ ghi hình cái gi?”

Hãy ghi nhớ hình ảnh có những ý nghĩa khác nhau. Đó là ý nghĩa thực tế: giúp chuyển tải thông tin trực tiếp; ý nghĩa môi trường: Tạo dựng bối cảnh như Hồ gươm, chợ Bến Thành…ý nghĩa diễn giải: liên tưởng của hình ảnh như bước chân âu lo, bước chân nặng nề…và ý nghĩa tượng trưng: NhưQuốc kỳ, biểu tượng của công ty…

Tóm lại nhà báo truyền hình luôn tự hỏi :Chúng ta sẽ ghi hình được cái gì?Hỏi xem nơi xảy ra câu chuyện trông nó như thế nào?Hỏi xem âm thanh nào nổi bật? Hỏi về tâm trạng và không khí xung quanh;Hỏi xem người ta làm gì khi chờ đợi, xem, giúp đỡ người trong câu chuyện;Hỏi kỹ người cung cấp tin nhằm “phác họa một bức tranh”.
Khảo sát hiện trường giúp chúng ta xác định sự việc, sự kiện ở đâu, khi nào và trong hoàn cảnh nào? Xác định mối liên hệ cơ bản của sự việc, sự kiện trong mối liên hệ nhân quả; Do đâu và ảnh hưởng ra sao đến xã hội; Sắc thái của sự kiện, những chi tiết thành cấu trúc của tác phẩm.
Nói cách khác trong khảo sát bạn cần thấy rõ tổng hòa các sự kiện riêng lẻ. Có những cái không quan sát được thì nhà báo sẽ nhận biết bằng tư duy.
Nhà báo Vũ QuangVTV

Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Cảnh báo mã độc nhắm đến hàng trăm ứng dụng ngân hàng trên toàn cầu

Cảnh báo mã độc nhắm đến hàng trăm ứng dụng ngân hàng trên toàn cầu

09:01 , 05/07/2025

Các chuyên gia đã phát hiện một loại mã độc nhắm đến nền tảng Android, mang tên gọi “Godfather”, có khả năng tạo ra một môi trường ảo cách ly trên các thiết bị di động để đánh cắp thông tin đăng nhập tài khoản, chiếm quyền kiểm soát các ứng dụng ngân hàng, tài chính trên thiết bị.

Bão số 2 trên biển Đông giật cấp 11, di chuyển chậm theo hướng Tây Tây Bắc

Bão số 2 trên biển Đông giật cấp 11, di chuyển chậm theo hướng Tây Tây Bắc

08:55 , 05/07/2025

Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, áp thấp nhiệt đới sau 24 giờ hình thành đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 2 trên Biển Đông trong mùa mưa bão năm 2025.

Tỷ lệ đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc là 25% trên tiền lương

Tỷ lệ đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc là 25% trên tiền lương

08:49 , 05/07/2025

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và các Nghị định hướng dẫn, đều có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cơ bản kế thừa quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, và bổ sung quy định về thời hạn đóng chậm nhất.

Phân quyền trong lĩnh vực môi trường cho địa phương

Phân quyền trong lĩnh vực môi trường cho địa phương

08:44 , 05/07/2025

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Nghị định 136 trong đó nhiều nhiệm vụ trong lĩnh vực môi trường được phân cấp, phân quyền cho địa phương.

Ứng dụng công nghệ – nâng tầm nông sản sạch

Ứng dụng công nghệ – nâng tầm nông sản sạch

08:40 , 05/07/2025

Trước yêu cầu chất lượng nông sản ngày càng cao, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp đang trở thành xu hướng tất yếu. Thời gian gần đây, nhiều hợp tác xã, hộ nông dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã chủ động đầu tư ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và đáp ứng tốt yêu cầu thị trường.

Đa dạng nguồn cung sách giáo khoa năm học mới, giá giảm nhẹ

Đa dạng nguồn cung sách giáo khoa năm học mới, giá giảm nhẹ

08:33 , 05/07/2025

Thời điểm này, các nhà sách, đơn vị cung ứng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã nhập về đầy đủ các loại sách giáo khoa cho năm học 2025 - 2026. Năm nay, nguồn cung sách giáo khoa đầy đủ, giá cơ bản ổn định, một số đầu sách giảm nhẹ so với mọi năm.

Ngành Thuế đổi mới mô hình tổ chức, hỗ trợ người nộp thuế

Ngành Thuế đổi mới mô hình tổ chức, hỗ trợ người nộp thuế

08:29 , 05/07/2025

Hiện cơ cấu tổ chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 đơn vị Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Mô hình này cho phép cơ quan thuế hoạt động gắn chặt với chính quyền địa phương, bao quát toàn bộ nguồn thu, tăng tính chủ động cho ngân sách địa phương.

Giải ngân vốn đầu tư công đạt 29,6% kế hoạch

Giải ngân vốn đầu tư công đạt 29,6% kế hoạch

08:22 , 05/07/2025

Bộ Tài chính cho biết, ước giải ngân vốn đầu tư công của cả nước từ đầu năm đến ngày 30/6/2025 là trên 268.000 tỷ đồng, đạt 29,6% kế hoạch giao.

Hội nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Nông Cống lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Nông Cống lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2024 - 2029

23:03 , 04/07/2025

Sáng 4/7, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Nông Cống tổ chức Hội nghị lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2024 - 2029.

Bản tin An toàn giao thông 24h ngày 04/7/2025

Bản tin An toàn giao thông 24h ngày 04/7/2025

20:59 , 04/07/2025

Chương trình An toàn giao thông 24h của Đài PT&TH Thanh Hóa có những nội dung chính sau: Hơn 333.000 lượt xe ô tô trượt đăng kiểm lần đầu; Xử lý tài xế xe khách đi sang làn ngược chiều trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai; Xử lý điểm đen tai nạn giao thông trên tuyến Quốc lộ 45.