Đường dây nóng: 0237 3721150

Khảo sát hiện trường khi làm phóng sự truyền hình

Khảo sát hiện trường là một công đoạn quyết định chất lượng một phóng sự truyền hình bởi khác với các loại hình báo viết, phát thanh ” Phóng sự truyền hình là một câu chuyện bằng hình ảnh, phản ánh sự thật khách quan thông qua chủ quan của tác giả từ cách chọn chi tiết, cỡ cảnh, góc máy, động tác máy,dựng phim, tiếng động hiện trường, lời bình…

09/10/2016 09:04
Trở lại một góc nhìn khác “Phóng sự là thể loại báo chí phản ánh sự kiện, nhân vật bằng phương pháp miêu tả, tự thuật”; ” Phóng sự truyền hình là câu chuyện thật được kể lại bằng hình ảnh và âm thanh”.

Ảnh minh họa

Phóng sự là một câu chuyện thực sự thu hút chúng ta thường có chủ đề gắn liền với xung đột và sự thay đổi. Một trong những cái hay của phóng sự truyền hình là tác giả phải xác định đúng trọng tâm của một chủ đề. Trọng tâm chính là ý chính bạn muốn truyền tải đến công chúng của mình; Trọng tâm của phóng sự phải chắc chắn nguồn gốc, xung đột hay căng thẳng, trở ngại phải vượt qua, hành trình phải thực hiện; Trọng tâm của phóng sự là xác định khía cạnh của câu chuyện mà chúng ta kể cho công chúng với xung đột, mâu thuẫn của nhân vật chính.Hơn thế nhà báo đến với cái chung và cái tổng thể thông qua những cái cụ thể và chi tiết.

Các phóng viên làm các phóng sự có thể tiếp cận bằng cách kể những câu chuyện thông qua cuộc đời thực của những con người thực.Một phóng sự kể về lợi ích thuần túy của một con người bình thường lại cho biết về những gì diễn ra dưới bề mặt xã hội đang thay đổi.

Đó chính là lý do chúng ta cần khảo sát hiện trường cẩn trọng và chi tiết. Trong kíp sản xuất của truyền hình thường có biên tập viên và phóng viên quay phim. Công việc của biên tập viên khi làm phóng sự chính là xác định chủ đề của phóng sự dự định thực hiện. Biên tập viên nên tự hỏi bảy câu hỏi sau:

-Chủ đề phóng sự có phù hợp với chương trình truyền hình bạn đang công tác ?
-Chủ đề có gì độc đáo ?
-Chủ đề Có gây cảm xúc cho công chúng?
-Chủ đề Có ảnh hưởng như thế nào đến người dân?
-Chủ đề người dân có quan tâm ?
-Chủ đề có phù hợp với mục đích của chương trình?
-Chủ đề có khả thi (Nguồn thông tin, kinh phí, thời gian, tiếp cận với nhân vật)?
Khi bạn tự trả lời được những câu hỏi trên, bạn có thể tự tin đi khảo sát hiện trường.
Trong khảo sát:Bạn ghi nhớ không giả định điều gì, kiểm tra mọi thứ có thể.Hơn thế bạn nên tỏ ra thiếu hiểu biết để đánh giá đúng, giải thích đơn giản nhân vật, sự kiện. Rất nhiều nhà báo tỏ ra mình rất giỏi và áp đặt phán đoán của mình cho nhân vật và hướng họ nói theo ý của mình. Một sai lầm nghiêm trọng! Một khởi đầu cho phóng sự thiếu tính chân thực. Trong quá trình khảo sát bạn cần ghi chính xác tên, điện thoại, chức danh…của nhân vật, đối tượng.
Nhà báo chuyên nghiệp trước hết phải tự giới thiệu mình rõ ràng, cho biết tại sao bạn liên hệ với họ, giải thích bạn cần họ giúp đỡ gì. Khi trao đổi

bạn nên dùng các câu hỏi đơn giản như việc gì đã xảy ra? Nó xảy ra khi nào? Nó bắt đầu từ đâu? Vì sao có chuyện đó? Ai là người chịu trách nhiệm? Sự việc xảy ra thế nào? Bạn phải hiểu rõ mình muốn có những thông tin nào? Và điều quan trọng hơn là bạn cần có thái độ quan tâm, lịch thiệp, muốn tìm hiểu. Kết thúc trao đổi với các nhân vật bạn dự định phỏng vấn bạn nên kiểm tra tên, chức vụ, điện thoại; Kiểm tra nhân vật ở đâu trong những ngày tới, tuần tới; Hỏi nhân vật có thể giới thiệu người khác để bạn khai thác thêm; Cảm ơn nhân vật và nói bạn sẽ gọi lại hoặc đến gặp họ.

Nhà báo Mỹ nổi tiếng Larry King đã chia sẻ kinh nghiệm làm phát thanh, truyền hình trong suốt nửa thế kỷ của ông rằng: Câu hỏi hay nhất mọi thời đại là câu hỏi Tại sao, vì sao ( Why) ? Xin đừng ngại ngần học ông để có những câu hỏi hay trong khảo sát. Bạn hãy hỏi nhân vật của mình những câu hỏi ngắn gọn nhưng sẽ cho nhiều thông tin chân thực về sự kiện, vấn đề mà chủ đề của phóng sự đang thực hiện:

-Tại sao điều đó diễn ra, thưa ông?
-Tại sao anh ( chị) cảm thấy thế?
-Tại sao điều đó quan trọng?
-Tại sao người dân quan tâm?

Câu hỏi Tại sao giúp các bạn hiểu câu chuyện, mức độ tình cảm, xây dựng câu hỏi, đánh giá câu trả lời.

Phóng viên Lê Hồng Quang – VTV tại hiện trường

Tuy nhiên với nhà báo truyền hình bạn cần biết cách khảo sát hình ảnh: trước hết bạn hãy quan sát kỹ những người xung quanh như xem họ đọc truyện, nói chuyện, đi mua bán như thế nào; Hãy đặt mình vào vị trí một máy quay phim và hình dung mình đang quay người đó, lấy khuôn hình từng hành động riêng lẻ; Tự hỏi khuôn hình nào là hình ảnh chủ chốt- cảnh chính diễn tả hành động, tâm trạng của nhân vật.

Bạn hãy nghĩ đến một hành động khác và hình dung ra một hình ảnh tóm tắt hành động đó; Sắp xếp theo thứ tự nào đó để kể câu chuyện một cách hấp dẫn. Hãy dùng kịch bản phân cảnh ( story board) để phác họa những hình ảnh chính; Hãy kể câu chuyện một cách đơn giản chỉ bằng những hình ảnh trên kịch bản phân cảnh ( toàn cảnh, trung cảnh, cận cảnh, đặc tả, động tác máy…)

Tóm lại, hãy hỏi nhiều lần: “ Cái gì sẽ xảy ra? Tôi sẽ thấy cái gì? Chúng ta sẽ ghi hình cái gi?”

Hãy ghi nhớ hình ảnh có những ý nghĩa khác nhau. Đó là ý nghĩa thực tế: giúp chuyển tải thông tin trực tiếp; ý nghĩa môi trường: Tạo dựng bối cảnh như Hồ gươm, chợ Bến Thành…ý nghĩa diễn giải: liên tưởng của hình ảnh như bước chân âu lo, bước chân nặng nề…và ý nghĩa tượng trưng: NhưQuốc kỳ, biểu tượng của công ty…

Tóm lại nhà báo truyền hình luôn tự hỏi :Chúng ta sẽ ghi hình được cái gì?Hỏi xem nơi xảy ra câu chuyện trông nó như thế nào?Hỏi xem âm thanh nào nổi bật? Hỏi về tâm trạng và không khí xung quanh;Hỏi xem người ta làm gì khi chờ đợi, xem, giúp đỡ người trong câu chuyện;Hỏi kỹ người cung cấp tin nhằm “phác họa một bức tranh”.
Khảo sát hiện trường giúp chúng ta xác định sự việc, sự kiện ở đâu, khi nào và trong hoàn cảnh nào? Xác định mối liên hệ cơ bản của sự việc, sự kiện trong mối liên hệ nhân quả; Do đâu và ảnh hưởng ra sao đến xã hội; Sắc thái của sự kiện, những chi tiết thành cấu trúc của tác phẩm.
Nói cách khác trong khảo sát bạn cần thấy rõ tổng hòa các sự kiện riêng lẻ. Có những cái không quan sát được thì nhà báo sẽ nhận biết bằng tư duy.
Nhà báo Vũ QuangVTV

Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Chủ động tiêm vắc xin để phòng bệnh viêm màng não mô cầu

Chủ động tiêm vắc xin để phòng bệnh viêm màng não mô cầu

09:38 , 08/08/2025

Viêm màng não do não mô cầu được xem là ‘bệnh tử 24 giờ’ vì có thể đe dọa tính mạng người bệnh trong vòng chưa đầy một ngày khởi phát cơn sốt. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo tiêm chủng là giải pháp hữu hiệu để phòng ngừa viêm màng não mô cầu trong cộng đồng.

Tăng cường giám sát, quản lý dạy thêm, học thêm

Tăng cường giám sát, quản lý dạy thêm, học thêm

09:35 , 08/08/2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục phổ thông năm học 2025 - 2026. Trong đó, Bộ này tiếp tục yêu cầu các Sở Giáo dục và Đào tạo tăng cường quản lý dạy thêm, học thêm.

Hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ công trực tuyến

Hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ công trực tuyến

09:31 , 08/08/2025

Mục đích của dịch vụ công trực tuyến là giảm chi phí và thời gian cho người dân. Tuy vậy, ghi nhận thực tế tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, đặc biệt là các xã vùng sâu vùng xa, người dân còn khó khăn trong tiếp cận dịch vụ công trực tuyến. Do vậy, nâng cao tỷ lê sử dụng dịch vụ công trực tuyến là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các địa phương hiện nay.

Doanh nghiệp tập trung mở rộng thị trường nửa cuối năm 2025

Doanh nghiệp tập trung mở rộng thị trường nửa cuối năm 2025

09:25 , 08/08/2025

Nhờ nỗ lực đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, tìm kiếm thị trường, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm…nên đến thời điểm này, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá đã ký kết được các đơn hàng đảm bảo hoạt động cho nửa cuối năm 2025. Các doanh nghiệp đang tăng tốc sản xuất, tập trung mở rộng thị trường, phấn đấu hoàn thành tốt mục tiêu kinh doanh đã đề ra trong năm nay.

Hàng loạt hãng bay giảm giá vé chào thu, mừng Quốc khánh 2/9

Hàng loạt hãng bay giảm giá vé chào thu, mừng Quốc khánh 2/9

09:20 , 08/08/2025

Nhằm kích cầu du lịch mùa thu và chuẩn bị cho kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9, hàng loạt hãng hàng không Việt Nam đã triển khai chương trình khuyến mãi với mức giá hấp dẫn cho cả đường bay nội địa và quốc tế.

Ba ngành hàng chủ lực dẫn dắt xuất khẩu Thanh Hóa cán mốc 8 tỷ USD

Ba ngành hàng chủ lực dẫn dắt xuất khẩu Thanh Hóa cán mốc 8 tỷ USD

09:17 , 08/08/2025

Nhờ tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, hoạt động xuất khẩu của Thanh Hóa tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ. Ba ngành hàng chủ lực gồm giày dép, dệt may và sản phẩm sau lọc hóa dầu chiếm tới hơn 88% tổng giá trị xuất khẩu.

Thị trường chứng khoán quý III: Cơ hội từ nội tại

Thị trường chứng khoán quý III: Cơ hội từ nội tại

09:13 , 08/08/2025

Kênh chứng khoán tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những kênh đầu tư hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của cả nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Với đà tăng trưởng đầy triển vọng, quý 3/2025 hứa hẹn sẽ mang đến nhiều cơ hội cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

CPI bình quân 7 tháng năm 2025 tăng khoảng 3,2 - 3,3%

CPI bình quân 7 tháng năm 2025 tăng khoảng 3,2 - 3,3%

09:09 , 08/08/2025

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 7 tháng đầu năm 2025 ước tăng khoảng 3,2% - 3,3% so với cùng kỳ năm 2024. Trên cơ sở này, Bộ Tài chính cập nhật 2 kịch bản điều hành giá 5 tháng cuối năm tăng trong khoảng 3,7 - 4,0%.

Bảo đảm tăng trưởng năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%

Bảo đảm tăng trưởng năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%

09:05 , 08/08/2025

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 226 về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực, địa phương và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để bảo đảm tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%.

Ngày 08/8, Thanh Hóa có nắng nóng

Ngày 08/8, Thanh Hóa có nắng nóng

08:39 , 08/08/2025

Theo Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Thanh Hoá, ngày 08/8 ở khu vực tỉnh Thanh Hóa có nắng nóng; với nhiệt độ không khí cao nhất từ 35 - 37 độ C, độ ẩm tương đối thấp nhất từ 50 - 55%.