Đường dây nóng: 0237 3721150

Khảo sát hiện trường khi làm phóng sự truyền hình

Khảo sát hiện trường là một công đoạn quyết định chất lượng một phóng sự truyền hình bởi khác với các loại hình báo viết, phát thanh ” Phóng sự truyền hình là một câu chuyện bằng hình ảnh, phản ánh sự thật khách quan thông qua chủ quan của tác giả từ cách chọn chi tiết, cỡ cảnh, góc máy, động tác máy,dựng phim, tiếng động hiện trường, lời bình…

09/10/2016 09:04
Trở lại một góc nhìn khác “Phóng sự là thể loại báo chí phản ánh sự kiện, nhân vật bằng phương pháp miêu tả, tự thuật”; ” Phóng sự truyền hình là câu chuyện thật được kể lại bằng hình ảnh và âm thanh”.

Ảnh minh họa

Phóng sự là một câu chuyện thực sự thu hút chúng ta thường có chủ đề gắn liền với xung đột và sự thay đổi. Một trong những cái hay của phóng sự truyền hình là tác giả phải xác định đúng trọng tâm của một chủ đề. Trọng tâm chính là ý chính bạn muốn truyền tải đến công chúng của mình; Trọng tâm của phóng sự phải chắc chắn nguồn gốc, xung đột hay căng thẳng, trở ngại phải vượt qua, hành trình phải thực hiện; Trọng tâm của phóng sự là xác định khía cạnh của câu chuyện mà chúng ta kể cho công chúng với xung đột, mâu thuẫn của nhân vật chính.Hơn thế nhà báo đến với cái chung và cái tổng thể thông qua những cái cụ thể và chi tiết.

Các phóng viên làm các phóng sự có thể tiếp cận bằng cách kể những câu chuyện thông qua cuộc đời thực của những con người thực.Một phóng sự kể về lợi ích thuần túy của một con người bình thường lại cho biết về những gì diễn ra dưới bề mặt xã hội đang thay đổi.

Đó chính là lý do chúng ta cần khảo sát hiện trường cẩn trọng và chi tiết. Trong kíp sản xuất của truyền hình thường có biên tập viên và phóng viên quay phim. Công việc của biên tập viên khi làm phóng sự chính là xác định chủ đề của phóng sự dự định thực hiện. Biên tập viên nên tự hỏi bảy câu hỏi sau:

-Chủ đề phóng sự có phù hợp với chương trình truyền hình bạn đang công tác ?
-Chủ đề có gì độc đáo ?
-Chủ đề Có gây cảm xúc cho công chúng?
-Chủ đề Có ảnh hưởng như thế nào đến người dân?
-Chủ đề người dân có quan tâm ?
-Chủ đề có phù hợp với mục đích của chương trình?
-Chủ đề có khả thi (Nguồn thông tin, kinh phí, thời gian, tiếp cận với nhân vật)?
Khi bạn tự trả lời được những câu hỏi trên, bạn có thể tự tin đi khảo sát hiện trường.
Trong khảo sát:Bạn ghi nhớ không giả định điều gì, kiểm tra mọi thứ có thể.Hơn thế bạn nên tỏ ra thiếu hiểu biết để đánh giá đúng, giải thích đơn giản nhân vật, sự kiện. Rất nhiều nhà báo tỏ ra mình rất giỏi và áp đặt phán đoán của mình cho nhân vật và hướng họ nói theo ý của mình. Một sai lầm nghiêm trọng! Một khởi đầu cho phóng sự thiếu tính chân thực. Trong quá trình khảo sát bạn cần ghi chính xác tên, điện thoại, chức danh…của nhân vật, đối tượng.
Nhà báo chuyên nghiệp trước hết phải tự giới thiệu mình rõ ràng, cho biết tại sao bạn liên hệ với họ, giải thích bạn cần họ giúp đỡ gì. Khi trao đổi

bạn nên dùng các câu hỏi đơn giản như việc gì đã xảy ra? Nó xảy ra khi nào? Nó bắt đầu từ đâu? Vì sao có chuyện đó? Ai là người chịu trách nhiệm? Sự việc xảy ra thế nào? Bạn phải hiểu rõ mình muốn có những thông tin nào? Và điều quan trọng hơn là bạn cần có thái độ quan tâm, lịch thiệp, muốn tìm hiểu. Kết thúc trao đổi với các nhân vật bạn dự định phỏng vấn bạn nên kiểm tra tên, chức vụ, điện thoại; Kiểm tra nhân vật ở đâu trong những ngày tới, tuần tới; Hỏi nhân vật có thể giới thiệu người khác để bạn khai thác thêm; Cảm ơn nhân vật và nói bạn sẽ gọi lại hoặc đến gặp họ.

Nhà báo Mỹ nổi tiếng Larry King đã chia sẻ kinh nghiệm làm phát thanh, truyền hình trong suốt nửa thế kỷ của ông rằng: Câu hỏi hay nhất mọi thời đại là câu hỏi Tại sao, vì sao ( Why) ? Xin đừng ngại ngần học ông để có những câu hỏi hay trong khảo sát. Bạn hãy hỏi nhân vật của mình những câu hỏi ngắn gọn nhưng sẽ cho nhiều thông tin chân thực về sự kiện, vấn đề mà chủ đề của phóng sự đang thực hiện:

-Tại sao điều đó diễn ra, thưa ông?
-Tại sao anh ( chị) cảm thấy thế?
-Tại sao điều đó quan trọng?
-Tại sao người dân quan tâm?

Câu hỏi Tại sao giúp các bạn hiểu câu chuyện, mức độ tình cảm, xây dựng câu hỏi, đánh giá câu trả lời.

Phóng viên Lê Hồng Quang – VTV tại hiện trường

Tuy nhiên với nhà báo truyền hình bạn cần biết cách khảo sát hình ảnh: trước hết bạn hãy quan sát kỹ những người xung quanh như xem họ đọc truyện, nói chuyện, đi mua bán như thế nào; Hãy đặt mình vào vị trí một máy quay phim và hình dung mình đang quay người đó, lấy khuôn hình từng hành động riêng lẻ; Tự hỏi khuôn hình nào là hình ảnh chủ chốt- cảnh chính diễn tả hành động, tâm trạng của nhân vật.

Bạn hãy nghĩ đến một hành động khác và hình dung ra một hình ảnh tóm tắt hành động đó; Sắp xếp theo thứ tự nào đó để kể câu chuyện một cách hấp dẫn. Hãy dùng kịch bản phân cảnh ( story board) để phác họa những hình ảnh chính; Hãy kể câu chuyện một cách đơn giản chỉ bằng những hình ảnh trên kịch bản phân cảnh ( toàn cảnh, trung cảnh, cận cảnh, đặc tả, động tác máy…)

Tóm lại, hãy hỏi nhiều lần: “ Cái gì sẽ xảy ra? Tôi sẽ thấy cái gì? Chúng ta sẽ ghi hình cái gi?”

Hãy ghi nhớ hình ảnh có những ý nghĩa khác nhau. Đó là ý nghĩa thực tế: giúp chuyển tải thông tin trực tiếp; ý nghĩa môi trường: Tạo dựng bối cảnh như Hồ gươm, chợ Bến Thành…ý nghĩa diễn giải: liên tưởng của hình ảnh như bước chân âu lo, bước chân nặng nề…và ý nghĩa tượng trưng: NhưQuốc kỳ, biểu tượng của công ty…

Tóm lại nhà báo truyền hình luôn tự hỏi :Chúng ta sẽ ghi hình được cái gì?Hỏi xem nơi xảy ra câu chuyện trông nó như thế nào?Hỏi xem âm thanh nào nổi bật? Hỏi về tâm trạng và không khí xung quanh;Hỏi xem người ta làm gì khi chờ đợi, xem, giúp đỡ người trong câu chuyện;Hỏi kỹ người cung cấp tin nhằm “phác họa một bức tranh”.
Khảo sát hiện trường giúp chúng ta xác định sự việc, sự kiện ở đâu, khi nào và trong hoàn cảnh nào? Xác định mối liên hệ cơ bản của sự việc, sự kiện trong mối liên hệ nhân quả; Do đâu và ảnh hưởng ra sao đến xã hội; Sắc thái của sự kiện, những chi tiết thành cấu trúc của tác phẩm.
Nói cách khác trong khảo sát bạn cần thấy rõ tổng hòa các sự kiện riêng lẻ. Có những cái không quan sát được thì nhà báo sẽ nhận biết bằng tư duy.
Nhà báo Vũ QuangVTV

Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Thủ tướng: Đại dương của chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng

Thủ tướng: Đại dương của chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng

09:36 , 10/06/2025

(Chinhphu.vn) - Ngày 9/6, tại phiên toàn thể của Hội nghị cấp cao về đại dương của Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3), được tổ chức tại thành phố Nice, Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu quan trọng đại diện cho 10 quốc gia Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đồng thời chia sẻ quan điểm của Việt Nam về bảo tồn và sử dụng bền vững biển, đại dương và tài nguyên biển.

Giải cứu tài xế mắc kẹt trong cabin sau vụ tai nạn giao thông

Giải cứu tài xế mắc kẹt trong cabin sau vụ tai nạn giao thông

09:29 , 10/06/2025

Vào hồi 04 giờ 05 phút ngày 07/6/2025, Trung tâm Thông tin chỉ huy 114, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH), Công an tỉnh Thanh Hóa nhận được tin báo, tại Km329, tuyến cao tốc Mai Sơn – Quốc lộ 45, đoạn qua địa phận xã Đông Minh, thành phố Thanh Hóa xảy ra vụ tai nạn giao thông giữa hai xe ô tô khiến một tài xế bị mắc kẹt trong cabin…

Các cuộc gặp giữa lãnh đạo Liên Hợp Quốc và Việt Nam đã trở thành một truyền thống

Các cuộc gặp giữa lãnh đạo Liên Hợp Quốc và Việt Nam đã trở thành một truyền thống

09:13 , 10/06/2025

(Chinhphu.vn) - Ngày 9/6, nhân dịp tham dự Hội nghị Cấp cao lần thứ 3 của Liên Hợp Quốc về Đại dương tại Nice (Pháp), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres.

Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa tổ chức Giải Pickleball mở rộng năm 2025

Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa tổ chức Giải Pickleball mở rộng năm 2025

09:12 , 10/06/2025

Sáng ngày 8/6, tại khu du lịch thể thao Ánh Phương (Hải Tiến), Giải Pickleball mở rộng lần thứ nhất – năm 2025 do Hiệp hội Du lịch Thanh Hóa tổ chức đã diễn ra sôi nổi với sự tham gia của hơn 120 vận động viên là hội viên, chi hội trực thuộc và khách mời.

Áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6, di chuyển chậm theo hướng Tây

Áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6, di chuyển chậm theo hướng Tây

08:34 , 10/06/2025

Theo Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Thanh Hoá, áp thấp nhiệt đới ở cách quần đảo Hoàng Sa khoảng 360km về phía Đông Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 6 (39-49km/h), giật cấp 8; di chuyển chậm theo hướng Tây với tốc độ khoảng 5km/h.

Thời tiết ngày 10/6: Mưa rào và dông ở nhiều nơi trên cả nước

Thời tiết ngày 10/6: Mưa rào và dông ở nhiều nơi trên cả nước

07:16 , 10/06/2025

Dự báo, ngày 10/6, nhiều nơi trên cả nước có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Lạm phát tiếp tục tăng trong 5 tháng năm 2025

Lạm phát tiếp tục tăng trong 5 tháng năm 2025

07:14 , 10/06/2025

Theo thông tin từ Cục Thống kê, tính bình quân 5 tháng đầu năm, lạm phát cơ bản tăng 3,10% so với cùng kỳ, thấp hơn so với mức tăng 3,21% của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân.

Bỏ cấp giấy phép xây dựng, giảm áp lực chi phí tài chính

Bỏ cấp giấy phép xây dựng, giảm áp lực chi phí tài chính

07:09 , 10/06/2025

Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, đơn giản hóa 361 thủ tục hành chính và 447 điều kiện kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý. Mục tiêu là cắt giảm tối thiểu 30% thời gian giải quyết, chi phí tuân thủ và điều kiện kinh doanh trong năm 2025.

Đề xuất giải pháp thí điểm cơ chế chính sách đặc biệt phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo tại Thanh Hoá

Đề xuất giải pháp thí điểm cơ chế chính sách đặc biệt phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo tại Thanh Hoá

23:15 , 09/06/2025

Chiều ngày 9/6, Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức Hội thảo "Giải pháp triển khai thực hiện thí điểm cơ chế chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo tại Thanh Hoá".

Huyện Lang Chánh hỗ trợ Nhân dân xây dựng, sửa chữa nhà ở

Huyện Lang Chánh hỗ trợ Nhân dân xây dựng, sửa chữa nhà ở

23:00 , 09/06/2025

Hiện nay, các cấp, các ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang và Nhân dân huyện Lang Chánh đang tích cực vào cuộc hỗ trợ người dân xây dựng, sửa chữa nhà ở, quyết tâm hoàn thành việc xoá nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn.