Đường dây nóng: 0237 3721150

Khủng hoảng nhập cư đe dọa Schengen: “Quýt làm cam chịu”?

Theo đánh giá của giới phân tích, Hiệp ước Schengen có nguy cơ sụp đổ, một phần do chiến lược “Đại Trung Đông” mới của Mỹ.

24/01/2016 08:32

Phát biểu tại Nghị viện châu Âu ngày 19/1, Chủ tịch EC ông Donald Tusk cảnh báo châu Âu còn “chưa đầy hai tháng” để kiểm soát cuộc khủng hoảng người di cư, nếu không khối Schengen sẽ sụp đổ.

khung hoang nhap cu de doa schengen:
Chủ tịch EC Donald Tusk phải chua chát thừa nhậnkhối Schengen đang đứng trước nguy cơ sụp đổ. (Ảnh: PAP)

Trước đó, hồi tháng 9/2015, Tổng thống Pháp Francois Hollande cũng cảnh báo nếu không thể giải quyết được cuộc khủng hoảng tị nạn hiện nay Schengen sẽ phải đối mặt với “nguy hiểm”. Ông còn cho rằng nếu các đường biên giới bên ngoài của EU không được kiểm soát, các nước thành viên sẽ “tìm mọi cách để tái thiết lập biên giới quốc gia” và đây sẽ là “sự chấm dứt của không gian Schengen”.

Từ “bức tường Berlin” mới…

Ngay những tuần đầu của năm mới 2016, hàng loạt trạm kiểm soát thẻ căn cước ở biên giới của các nước thành viên Hiệp ước Schengen đã bắt đầu đi vào hoạt động nhằm ngăn chặn dòng người di cư từ Trung Đông vào châu Âu.

Áo là quốc gia đầu tiên, ngay từ năm ngoái đã siết chặt kiểm soát biên giới và kiểm tra từng người nhập cảnh, tăng cường kiểm tra người di cư và trục xuất những người không có quyền tị nạn.

Mới đây, Thủ tướng Áo ông Werner Faymann đã tuyên bố tạm ngừng thực thi Hiệp ước Schengen về điều khoản miễn thị thực giữa 22 quốc gia thành viên EU và 4 quốc gia ngoài Liên minh.

Thụy Điển cũng bắt đầu siết chặt kiểm soát nhập cảnh ở biên giới với Đan Mạch, tiếp đó Đan Mạch cũng đưa ra các biện pháp ứng phó bằng cách tổ chức các điểm kiểm soát thị thực ở biên giới với Đức.

Phần Lan cũng yêu cầu các bến phà phải kiểm tra thị thực hoặc giấy phép cư trú của hành khách trước khi cho lên phà. Theo quy định mới, tất cả hành khách đi tàu đều phải rời khỏi tàu tại ga Castrarp ở Copenhaghen và trình thẻ căn cước để kiểm tra trước khi lên lại tàu.

Một người dân Đan Mạch đã thốt lên: “Cứ như là chúng ta đang dựng ‘Bức tường Berlin’ ở đây vậy, chúng ta đang đi lùi về mặt thời gian”. Trước tình hình đó, Đức đã lên tiếng cảnh báo rằng khu vực đi lại tự do Schengen “đang bị đe dọa”.

Đến mâu thuẫn nội bộ gia tăng…

Cuộc khủng hoảng di cư trở nên phức tạp hơn là do nội bộ EU không thống nhất trong chính sách nhập cư. Các nước châu Âu đã cho thấy quan điểm khác biệt về cách thức đối phó với hơn 1 triệu người di cư vượt biển Địa Trung Hải vào châu Âu trong năm 2015.

khung hoang nhap cu de doa schengen:
Hơn 1 triệu người di cư đã đổ về châu Âu trong năm 2015. (Ảnh: AP)

Đức là quốc gia đầu tàu trong việc mở rộng cửa đón tiếp người di cư vì mục đích nhân đạo và nhu cầu nhân lực cho nền kinh tế, nhưng Italia, Hy Lạp, Serbia, Hungary, Croatia… lại không muốn tiếp nhận gánh nặng này do lo ngại an ninh và những khó khăn về kinh tế.

Hy Lạp đã cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ tạo thuận lợi cho tình trạng người di cư từ lãnh thổ của mình sang châu Âu. “Điều quan trọng là Thổ Nhĩ Kỳ cần phải tham gia vào nỗ lực hạn chế người di cư một cách đúng đắn”.

Theo thỏa thuận đạt được vào cuối năm ngoái giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU, thì Ankara có nghĩa vụ giúp ngăn chặn người tị nạn ở bên ngoài biên giới EU, đổi lại sẽ được hưởng khoản hỗ trợ trị giá 3 tỷ euro, tuy nhiên cho đến nay thỏa thuận này đã không được thực hiện đầy đủ.

Đan Mạch cũng biện minh cho quyết định kiểm soát biên giới của nước mình khi tuyên bố đây “chỉ đơn thuần là phải phản ứng trước quyết định của phía Thụy Điển”.

Đan Mạch cảnh báo, quyết định kiểm soát biên giới của Thụy Điển có thể gây ra hiệu ứng domino đối với Đan Mạch, nước đã nhận 21.000 đơn xin tị nạn trong năm 2015 so với 163.000 của Thụy Điển. Theo ông, rõ ràng là EU không thể bảo vệ đường biên giới bên ngoài, do vậy các nước sẽ buộc phải đưa ra lệnh kiểm soát biên giới của họ.

Na Uy, nước không thuộc EU nhưng tham gia Hiệp ước Schengen cũng tuyên bố sẽ bắt đầu trả lại những người tị nạn không có thị thực đến từ các nước thành viên Hiệp ước Schengen, nhất là Thụy Điển.

Theo giới quan sát, sau các cuộc tấn công khủng bố ở Paris (Pháp) ngày 13/11/2015, việc EU thắt chặt chính sách nhập cư là điều hoàn toàn nằm trong dự đoán. Các biện pháp này đã bắt đầu được thực hiện từ cuối năm ngoái và đẩy mạnh triển khai tại nhiều nước trong những ngày đầu của năm nay.

Tuy nhiên, theo quy định của Hiệp ước Schengen, các nước được phép tái lập việc kiểm soát biên giới với thời gian tối đa là 6 tháng trong những trường hợp đặc biệt khẩn cấp.

Và cái gốc của vấn đề…

Việc những người dân di cư từ các “điểm nóng” Trung Đông – Bắc Phi đổ về châu Âu ngày càng gia tăng, được lý giải bằng các lý do: thứ nhất, nơi đây có nhiều quốc gia giàu có, an toàn và dễ tiếp cận; thứ hai, việc phân bổ “hạn ngạch” đã tiếp thêm động lực cho những người di cư đổ về đây, khiến các quốc gia thành viên nảy sinh mâu thuẫn và buộc tội lẫn nhau.

khung hoang nhap cu de doa schengen:
Châu Âu không đủ khả năng để đón nhận con số người nhập cư cao như vậy. (Ảnh: AP)

Tuy nhiên, giới nghiên cứu cho rằng, nguyên nhân “gốc” phải kể đến là từ Chiến lược “Đại Trung Đông” của Mỹ cùng với sự hưởng ứng và chung tay thực hiện của các thành viên NATO.

Chính sách “Đại Trung Đông” mới của Mỹ đưa ra sau vụ khủng bố 11/9/2001 với chủ trương: “Trả lại thời nguyên thuỷ của Trung Đông dưới hình thức bộ lạc sẽ dễ quản lý hơn vì không có đòi hỏi dân tộc. Đàm phán với các bộ lạc cũng dễ dàng hơn, chỉ cần thông mua chuộc các thủ lĩnh bằng tiền là các vấn đề có thể được giải quyết”.

Giới hoạch định chính sách của Mỹ cho rằng, nếu chia nhỏ Trung Đông, Israel sẽ giữ vai trò cai quản như một “nước Mỹ thu nhỏ” và năm 2006, tấm bản đồ “Đại Trung Đông” mới do Ranpho Pito vẽ đã được công bố lần đầu tiên tại thành phố Rome, Italia và Thổ Nhĩ Kỳ là nước đầu tiên được Mỹ thông báo.

Trong khi đẩy mạnh việc triển khai chiến lược, Mỹ và NATO đã tác động tích cực làm cho cơn lốc “Mùa xuân Arab” tràn qua Trung Đông – Bắc Phi khiến cho tình hình ngày càng phức tạp hơn.

Giờ đây, theo giới phân tích, “hiệu ứng trái chiều” của phiên bản “Cách mạng màu” với tên gọi “Mùa xuân Arab” đã biến thể thành cơn lốc “người nhập cư trái phép” tràn vào châu Âu, khiến EU khó bề chống đỡ.

Như vậy, theo giới phân tích, sự lúng túng trong giải pháp đối phó với “cơn lốc” người nhập cư của EU là nguyên nhân trực tiếp tạo nguy cơ sụp đổ của Hiệp ước Schengen, nhưng nguyên nhân gốc rễ vẫn phải kể đến chiến lược “Đại Trung Đông” mới của Mỹ. Vì thế, dư luận cho rằng: “quýt làm, cam chịu” là có cơ sở./.

Nguyễn Nhâm/VOV.VN

Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Tổng thống Zelensky: Mỹ không chuyển 20.000 tên lửa chống UAV cho Ukraine như đã hứa

Tổng thống Zelensky: Mỹ không chuyển 20.000 tên lửa chống UAV cho Ukraine như đã hứa

18:08 , 09/06/2025

Trong bối cảnh Chiến sự Nga - Ukraine những ngày qua leo thang nghiêm trọng với các đòn không kích quy mô lớn bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 8/6 xác nhận rằng, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chuyển 20.000 tên lửa chống chống thiết bị bay không người lái UAV cho lực lượng Mỹ ở Trung Đông, thay vì viện trợ Ukraine như đã hứa.

Iran cảnh báo cắt giảm hợp tác nếu IAEA thông qua nghị quyết chống Tehran

Iran cảnh báo cắt giảm hợp tác nếu IAEA thông qua nghị quyết chống Tehran

18:07 , 09/06/2025

Ngày 8/6, Giới chức Iran cảnh báo nước này sẽ giảm hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), nếu tổ chức này thông qua nghị quyết chống lại Iran.

Tổng thống Mỹ: Thực hiện mọi hành động cần thiết để ‘giải phóng” Los Angeles

Tổng thống Mỹ: Thực hiện mọi hành động cần thiết để ‘giải phóng” Los Angeles

18:07 , 09/06/2025

Tình hình căng thẳng tại Los Angeles chưa có dấu hiệu dừng lại khi ngày 8/6, Tổng thống Doanld Trump thông báo ông đã chỉ đạo, huy động nhiều bộ ngành liên quan của Mỹ trong việc giải quyết tình trạng mà ông gọi là “bị xâm lược và chiếm đóng” tại Los Angeles.

Trung Quốc lắp đặt giàn dầu khí lớn nhất trên biển Bột Hải

Trung Quốc lắp đặt giàn dầu khí lớn nhất trên biển Bột Hải

18:03 , 09/06/2025

Ngày 8/6, Công ty trách nhiệm hữu hạn Kỹ thuật Dầu khí Ngoài khơi có trụ sở tại Thiên Tân, Trung Quốc, thông báo, giàn xử lý trung tâm cho giai đoạn I của mỏ dầu Kenli 10-2 đã hoàn tất lắp đặt nổi thành công, phá kỷ lục về cả kích thước và trọng lượng lắp đặt giàn khoan dầu khí ngoài khơi ở khu vực biển Bột Hải.

Israel phá hủy nhiều nhà cửa của người Palestine ở Bờ Tây

Israel phá hủy nhiều nhà cửa của người Palestine ở Bờ Tây

18:00 , 09/06/2025

Trong ngày 8/6, quân đội Israel vẫn duy trì tác chiến cường độ cao tại dải Gaza, quân đội Israel liên tục đẩy mạnh hoạt động trấn áp người Palestine ở khu Bờ Tây, bao gồm phá hủy nhà cửa và các công trình dân sự.

Afghanistan: Kabul có nguy cơ trở thành thành phố đầu tiên cạn kiệt nước

Afghanistan: Kabul có nguy cơ trở thành thành phố đầu tiên cạn kiệt nước

18:00 , 09/06/2025

Ngày 8/6, theo báo cáo của tổ chức phi chính phủ Mercy Corps, các chuyên gia vừa đưa ra cảnh báo, Thủ đô Kabul của Afghanistan có thể trở thành thành phố đầu tiên hoàn toàn cạn kiệt nước trong thời kỳ hiện đại.

Mỹ triển khai 2.000 vệ binh quốc gia ứng phó với làn sóng biểu tình ở Los Angeles

Mỹ triển khai 2.000 vệ binh quốc gia ứng phó với làn sóng biểu tình ở Los Angeles

23:30 , 08/06/2025

Nhằm đối phó với các cuộc biểu tình phản đối truy quét người nhập cư của chính phủ bùng phát tại Los Angeles, Tổng thống Trump quyết định triển khai 2.000 binh sĩ vệ binh quốc gia tới khu vực này.

Iran sẵn sàng cho phép thanh tra hạt nhân nhưng không chấp nhận sự ép buộc

Iran sẵn sàng cho phép thanh tra hạt nhân nhưng không chấp nhận sự ép buộc

23:00 , 08/06/2025

Ngày 7/6, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian khẳng định, Iran “sẵn sàng cho phép thanh tra các cơ sở hạt nhân” của nước này, đặc biệt là từ phía Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng, Iran không chấp nhận bất kỳ hình thức ép buộc, bắt nạt hay áp đặt từ bên ngoài.

Nhật Bản phát minh ra loại nhựa mới có thể phân hủy nhanh trong đại dương

Nhật Bản phát minh ra loại nhựa mới có thể phân hủy nhanh trong đại dương

20:32 , 08/06/2025

Các nhà khoa học Nhật Bản vừa công bố một bước đột phá quan trọng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường với việc phát minh ra loại nhựa có khả năng phân hủy nhanh trong đại dương. Đây là sản phẩm do Viện RIKEN và Đại học Tokyo hợp tác phát triển, mang lại hy vọng lớn trong cuộc chiến chống ô nhiễm rác thải nhựa toàn cầu.

Các nhà khoa học Australia phát triển xét nghiệm máu mới giúp phát hiện sớm ung thư buồng trứng

Các nhà khoa học Australia phát triển xét nghiệm máu mới giúp phát hiện sớm ung thư buồng trứng

20:02 , 08/06/2025

Các nhà khoa học Australia đã công bố phương pháp xét nghiệm máu mang tính đột phá, có thể cứu sống hàng nghìn phụ nữ- nhờ khả năng phát hiện sớm ung thư buồng trứng.