Matcha Nhật Bản

Để có một buổi trà đạo ý nghĩa, nguyên liệu dùng để pha trà đóng vai trò hết sức to lớn, trong đó bột dùng để pha trà được người Nhật gọi là matcha. Đã từ rất lâu, matcha được người Nhật xem là thành phần chính trong nghi thức trà đạo. Không giống như các sản phẩm khác được pha trong bình đựng trà, matcha đươc pha trực tiếp vào chén trà của người thưởng trà. Người pha trà dùng một chiếc muỗng làm bằng tre lấy hai muỗng tre bột trà vào trong chén trà. Kế tiếp lấy một dụng cụ bằng tre khác lấy nước nóng và cho vào chén trà. Dùng chổi tre chuyên cho pha trà đánh nhẹ tới mạnh tay dần bột matcha tan hết, trà sủi bọt. Lúc này thực khách có thể thưởng thức trà.

Một chén trà chất lượng phải hội tụ 3 yếu tố: mùi hương, màu sắc và các chất chứa trong trà. Cách thức uống trà cũng được quy định nghiêm ngặt. Trước khi uống, khách để hai tay xuống sàn nhà, cúi đầu chào mọi người, rồi cung kính nâng bát trà lên, xoay bát ba lần theo hướng kim đồng hồ, sau đó từ từ uống. Khi uống xong, khách xoay bát theo hướng ngược lại về chỗ cũ, rồi lại nhẹ nhàng đặt bát xuống. Khi tất cả đã uống xong, mọi người lại cúi mình chào nhau một cách kính cẩn rồi mới lần lượt ra về.

Cây trà ở Nhật Bản thường mọc dọc theo các sườn núi trên những cánh đồng nơi những tia nắng mặt trời chiếu trực tiếp lên ngọn trà. Tuy nhiên theo văn hóa Nhật Bản để bột trà matcha ngon, cây trà phải được trồng trong bóng râm. Vì vậy ngay tại những cánh đồng trồng trà người ta phải dùng những mành che để che 70 tới 80% bề mặt tiếp xúc của cây trà với ánh nắng mặt trời. Việc hạn chế cho tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ cho ra trà thơm và ngon hơn. Người Nhật thu hoạch trà bắt đầu từ tháng 5. Họ thường thu hoạch những chiếc lá và chồi non phát triển ở giai đoạn đầu năm vào màu xuân để tạo ra sản phẩm bột trà matcha phục vụ trà đạo.

Trà từ nguyên thủy đã được xem là một loại thuốc. Để có thể hấp thụ hết được các vị thuốc trong trà có sẵn, người ta không dùng nguyên lá mà đem xay nhuyễn ra, từ đó bột matcha ra đời. Từ xa xưa, trà đã được biết đến là một loại thuốc thần kì dùng để giữ sức khỏe. Trà có thể làm người ta sống lâu hơn. Điển hình nhưng ở những vùng trồng trà người dân thường sống lâu hơn. Kể từ đó matcha được xem là loại thuốc quý, bí mật của triều đình và các nhà tâm linh.

 Đến thế kỉ thứ 17, một vị  thiền sư đã phát minh ra cách uống trà được gọi là trà đạo và matcha trở thành thức uống quan trọng nhất trong nghi thức uống trà này. Và cũng từ đó, với sự cải tiến liên tục không ngừng nghỉ kết hợp với những giáo lý Phật giáo để nâng cao nghệ thuật thưởng thức trà, người Nhật đã dần đưa việc uống trà trở thành một nét văn hóa đặc trưng và độc đáo của chính dân tộc mình, Và, Trà Đạo với hình thức tỉ mỉ, chi tiết từ việc chuẩn bi, rồi pha một ấm trà, cho đến việc thưởng thức tách trà, nó đã trở thành một phương tiện hữu hiệu giúp cho tâm của mỗi người được an trú ở từng giây từng phút hiện tại. Bằng việc giúp tâm hồn thư thái và được hòa mình với thiên nhiên, với từng tách trà, tâm hồn mỗi người khi được trải mình với Trà Đạo sẽ được an lành, gột rửa và sống hài hòa, thánh thiện hơn với bản thân mình, với mọi người và với thiên nhiên. Đó chính là những giá trị vô cùng độc đáo, thể hiện một nét văn hóa đầy tính nhân văn của đất nước này.