Đường dây nóng: 0237 3721150

NGHỀ DỆT SỢI GAI CỦA NGƯỜI THỔ THANH HÓA

Không chỉ có một lễ hội Đền Thi nổi tiếng, đồng bào Thổ xứ Thanh còn sáng tạo ra một nghề thủ công truyền thống từ rất lâu, đó là nghề dệt sợi gai. Cần cù như loài ong làm mật cho đời, những Mê, những Ún trong bản làng nghèo khó xưa kia đã ngày ngày chăm chỉ, khéo léo dệt sợi đan lưới, thêu chăn, làm võng, may váy… Cùng với những bí quyết trong cách dệt, những sản phẩm hữu

10/09/2015 15:17
Sợi gai được dệt từ vỏ cây gai, một loại cây thuộc họ tầm ma, lá của nó thường dùng để làm loại bánh đặc sản - bánh gai. Đi qua nhiều tháng năm, nghề dệt sợi gai đã trở thành tập quán, hình thành nên một thời gian biểu sản xuất tương đối ổn định của đồng bào Thổ nơi đây. Họ tích lũy được kinh nghiệm dân gian quý báu trong việc sản xuất sợi gai như một kỹ năng khá thuần thục, cụ thể: chọn đất Giếng (nương mới phát, tốt màu) để trồng cây gai; trồng từ hạt và tập trung vào mùa xuân để có năng suất; chọn cây lấy hạt làm giống là cây có 1 củ sẽ không bị sâu bệnh và có sản lượng cao. Người Thổ ở Thanh Hóa cũng lão luyện trong việc tìm kiếm vỏ và các loại củ cây để chế làm màu nhuộm sợi cho bền, đẹp như lá Khót vàng, lá Thơm…nhưng kỳ công và tinh xảo hơn cả là quy trình chế tác.

tải xuống.jpg

Để dệt những tấm sợi gai như ý, người Thổ chú trọng đến công cụ chế biến sợi như dao bóc sợi, dao tước sợi, nồi đồng to để luộc sợi gai và thanh tre vót nhọn để se sợi. Công cụ để dệt là bàn làm bằng tre, khung cửi dệt hay gọi là khung con cú, đòn ngồi là tấm ghế băng, trục cuốn vải. Khuôn dệt dài được vót nhẵn từ những nan tre già, cỗ go để khi dệt mà dận chân đòn thì tạo được khe hở cho con thoi chạy qua. Con thoi làm bằng gỗ nghiến hoặc bằng sừng, thanh văng được làm bằng cột tre già để giữ cho mặt vải luôn được và đều sợi. Vải dệt từ sợi gai có dộ mịn, đẹp và rất bền được người đương thời đánh giá khá cao cả về hình thức và giá trị sử dụng. Vải sợi gai được dùng để dệt váy, làm khăn đội đầu, thắt lưng, vỏ chăn…

tải xuống (1).jpg

Thả hồn theo từng lao tay kết hợp bước dận chân nhịp nhàng, cùng mắt lẹ nhanh để mắc cửi đều đặn và chính xác cho các sợi se khít vào nhau, người Thổ đã dệt nên không biết bao mét sợi, tấc vải đưa lại lợi ích và làm giàu bản sắc văn hóa cho quê hương xứ Thanh.

Tuyết Nhung/
thanhhoatourism


Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9, lượng khách đến Thanh Hóa giảm mạnh

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9, lượng khách đến Thanh Hóa giảm mạnh

18:05 , 03/09/2025

Theo báo cáo của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, lượng khách du lịch đến Thanh Hóa dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm nay giảm mạnh so với dịp nghỉ lễ năm 2024.

Các khu du lịch biển tại Thanh Hoá vắng khách dịp 2/9

Các khu du lịch biển tại Thanh Hoá vắng khách dịp 2/9

09:42 , 03/09/2025

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm nay kéo dài 4 ngày, vốn được kỳ vọng sẽ là dịp sôi động của ngành du lịch. Tuy nhiên, ghi nhận tại nhiều khu du lịch biển nổi tiếng của tỉnh Thanh Hoá như Sầm Sơn, Hải Tiến… lượng khách đến nghỉ dưỡng lại thưa vắng hơn hẳn so với các năm trước.

Tổng duyệt chương trình nghệ thuật chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

Tổng duyệt chương trình nghệ thuật chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

11:35 , 02/09/2025

Tối ngày 1/9, tại Quảng trường Lam Sơn, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa tổ chức tổng duyệt Chương trình nghệ thuật và bắn pháo hoa tầm thấp chào mừng Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).

“Mưa Đỏ” gây bão phòng vé Thanh Hoá dịp Quốc khánh 2/9

“Mưa Đỏ” gây bão phòng vé Thanh Hoá dịp Quốc khánh 2/9

19:48 , 01/09/2025

Ngay sau khi ra mắt, bộ phim “Mưa Đỏ” đã tạo nên một hiện tượng đặc biệt trong đời sống điện ảnh cả nước. Tại Thanh Hóa, chưa bao giờ các rạp chiếu lại đông kín khán giả đến vậy, liên tiếp lập kỷ lục doanh thu phòng vé. Không chỉ thu hút bởi câu chuyện lịch sử hào hùng, bộ phim còn để lại những rung động sâu sắc, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống cách mạng bất khuất của dân tộc.

Nâng cao trách nhiệm của cấp xã trong quản lý di tích

Nâng cao trách nhiệm của cấp xã trong quản lý di tích

07:05 , 31/08/2025

Sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, trách nhiệm quản lý di sản văn hóa nói chung, di tích nói riêng ở cấp xã được nâng cao, góp phần đẩy mạnh công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Chi hội nhạc sĩ Việt Nam tại Thanh Hóa tổ chức
chương trình nghệ thuật ''Giai điệu Tổ quốc''

Chi hội nhạc sĩ Việt Nam tại Thanh Hóa tổ chức chương trình nghệ thuật ''Giai điệu Tổ quốc''

20:10 , 30/08/2025

Hòa trong không khí cả nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025) và 16 năm Ngày Âm nhạc Việt Nam (3/9/2010 – 3/9/2025), sáng 30/8, chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tại Thanh Hóa phối hợp Ban Âm nhạc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức chương trình biểu diễn nghệ thuật với chủ đề “Giai điệu Tổ quốc”.

Dịp lễ 2/9, các sân bay dự kiến đón 1,8 triệu lượt khách

Dịp lễ 2/9, các sân bay dự kiến đón 1,8 triệu lượt khách

08:19 , 30/08/2025

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, từ ngày 29/8 đến 2/9, lượng khách đi và đến tại các cảng hàng không trực thuộc ACV ước đạt 1,8 triệu lượt người.

Thanh Hoá: Tổng thu du lịch 8 tháng năm 2025 ước đạt 40.476 tỉ đồng

Thanh Hoá: Tổng thu du lịch 8 tháng năm 2025 ước đạt 40.476 tỉ đồng

16:05 , 29/08/2025

8 tháng năm 2025, tỉnh Thanh Hoá ước đón gần 15 triệu lượt khách du lịch, tổng thu từ du lịch ước đạt 40.476 tỷ đồng, tăng 30,8% so với cùng kỳ.

Kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Văn hóa

Kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Văn hóa

20:31 , 27/08/2025

Chiều ngày 27/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa đã tổ chức tọa đàm kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025). Dự buổi tọa đàm có đồng chí Đào Xuân Yên, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy.

Đêm nhạc Nobel Concert Night 2: "Giai điệu kết nối non sông – Hòa nhịp tự hào"

Đêm nhạc Nobel Concert Night 2: "Giai điệu kết nối non sông – Hòa nhịp tự hào"

11:33 , 24/08/2025

Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) và 80 năm Ngày thành lập Bộ Giáo dục và Đào tạo (28/8/1945 – 28/8/2025), tối ngày 23/8, Hệ thống Giáo dục Nobel School đã tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt "Nobel Concert Night 2" với chủ đề "Giai điệu kết nối non sông – Hòa nhịp tự hào".