Đường dây nóng: 0237 3721150

NGHỀ DỆT SỢI GAI CỦA NGƯỜI THỔ THANH HÓA

Không chỉ có một lễ hội Đền Thi nổi tiếng, đồng bào Thổ xứ Thanh còn sáng tạo ra một nghề thủ công truyền thống từ rất lâu, đó là nghề dệt sợi gai. Cần cù như loài ong làm mật cho đời, những Mê, những Ún trong bản làng nghèo khó xưa kia đã ngày ngày chăm chỉ, khéo léo dệt sợi đan lưới, thêu chăn, làm võng, may váy… Cùng với những bí quyết trong cách dệt, những sản phẩm hữu

10/09/2015 15:17
Sợi gai được dệt từ vỏ cây gai, một loại cây thuộc họ tầm ma, lá của nó thường dùng để làm loại bánh đặc sản - bánh gai. Đi qua nhiều tháng năm, nghề dệt sợi gai đã trở thành tập quán, hình thành nên một thời gian biểu sản xuất tương đối ổn định của đồng bào Thổ nơi đây. Họ tích lũy được kinh nghiệm dân gian quý báu trong việc sản xuất sợi gai như một kỹ năng khá thuần thục, cụ thể: chọn đất Giếng (nương mới phát, tốt màu) để trồng cây gai; trồng từ hạt và tập trung vào mùa xuân để có năng suất; chọn cây lấy hạt làm giống là cây có 1 củ sẽ không bị sâu bệnh và có sản lượng cao. Người Thổ ở Thanh Hóa cũng lão luyện trong việc tìm kiếm vỏ và các loại củ cây để chế làm màu nhuộm sợi cho bền, đẹp như lá Khót vàng, lá Thơm…nhưng kỳ công và tinh xảo hơn cả là quy trình chế tác.

tải xuống.jpg

Để dệt những tấm sợi gai như ý, người Thổ chú trọng đến công cụ chế biến sợi như dao bóc sợi, dao tước sợi, nồi đồng to để luộc sợi gai và thanh tre vót nhọn để se sợi. Công cụ để dệt là bàn làm bằng tre, khung cửi dệt hay gọi là khung con cú, đòn ngồi là tấm ghế băng, trục cuốn vải. Khuôn dệt dài được vót nhẵn từ những nan tre già, cỗ go để khi dệt mà dận chân đòn thì tạo được khe hở cho con thoi chạy qua. Con thoi làm bằng gỗ nghiến hoặc bằng sừng, thanh văng được làm bằng cột tre già để giữ cho mặt vải luôn được và đều sợi. Vải dệt từ sợi gai có dộ mịn, đẹp và rất bền được người đương thời đánh giá khá cao cả về hình thức và giá trị sử dụng. Vải sợi gai được dùng để dệt váy, làm khăn đội đầu, thắt lưng, vỏ chăn…

tải xuống (1).jpg

Thả hồn theo từng lao tay kết hợp bước dận chân nhịp nhàng, cùng mắt lẹ nhanh để mắc cửi đều đặn và chính xác cho các sợi se khít vào nhau, người Thổ đã dệt nên không biết bao mét sợi, tấc vải đưa lại lợi ích và làm giàu bản sắc văn hóa cho quê hương xứ Thanh.

Tuyết Nhung/
thanhhoatourism


Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Hoằng Hoá: Phát huy công năng sử dụng của thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở

Hoằng Hoá: Phát huy công năng sử dụng của thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở

19:10 , 27/05/2025

Ngày 27/5/2025, tại UBND xã Hoằng Lộc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá tổ chức hướng dẫn các chương trình, mô hình hoạt động tại nhà văn hoá, khu thể thao thôn, phố trên địa bàn huyện Hoằng Hoá.

Miền Tây xanh

Miền Tây xanh

15:15 , 26/05/2025

Từ độ cao của gió, miền Tây xứ Thanh hiện ra như một dải lụa xanh mềm mại, vắt ngang qua những tầng mây, tầng núi, tạo thành bức phông nền kỳ vĩ cho một vùng biên viễn đầy thơ mộng và huyền bí.

Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa  đúc trống đồng tặng tỉnh Cà Mau

Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa đúc trống đồng tặng tỉnh Cà Mau

19:46 , 25/05/2025

Sáng 25/5, tại xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa, Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa đã tổ chức nghi lễ đúc trống đồng bằng phương pháp thủ công truyền thống để tặng tỉnh Cà Mau. Bà Lê Thị Nhung, Ủy viên Ban Thường vụTỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau và đại diện lãnh đạo Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, Văn phòng UBND tỉnh, Sở văn hóa-Thể thao và Du lịch hai tỉnh Thanh Hóa, Cà Mau tham dự nghi lễ.

Kích cầu du lịch cao điểm hè 2025

Kích cầu du lịch cao điểm hè 2025

08:18 , 23/05/2025

Đón đầu làn sóng du lịch hè 2025, ngành du lịch và hàng không Việt Nam đang triển khai đồng loạt nhiều chương trình kích cầu hấp dẫn để thu hút lượng khách tăng trở lại.

Phấn đấu xây dựng Xuân Liên thành Vườn quốc gia đặc sắc

Phấn đấu xây dựng Xuân Liên thành Vườn quốc gia đặc sắc

07:13 , 23/05/2025

Với diện tích rừng rộng hơn 25 nghìn ha, trong đó có 23,8 nghìn ha rừng tự nhiên, Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên lưu giữ được hệ động thực vật vô cùng phong phú và quý hiếm. Nhờ sự nỗ lực trong công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát triển rừng gắn với phát triển du lịch, hỗ trợ sinh kế cho người dân Khu bảo tồn Xuân Liên vừa được nâng hạng thành Vườn quốc gia Xuân Liên. Đây là tiền đề quan trọng để tạo nên những bước phát triển mới trong công tác bảo vệ rừng, bảo tồn sự đa dạng sinh học nơi đây.

Kỷ niệm 626 năm ngày mất Thượng tướng quân Trần Khát Chân

Kỷ niệm 626 năm ngày mất Thượng tướng quân Trần Khát Chân

23:22 , 21/05/2025

Sáng ngày 21/5, Lễ kỷ niệm 626 năm ngày mất Thượng tướng quân Trần Khát Chân – danh tướng kiệt xuất triều Trần đã diễn ra tại Di tích lịch sử Quốc gia Đền thờ Trần Khát Chân, thị trấn Vĩnh Lộc, huyện Vĩnh Lộc.

Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

11:10 , 19/05/2025

Chào mừng kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), tối 18/5, tại Quảng trường Lam Sơn, thành phố Thanh Hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Người là niềm tin tất thắng”. Chương trình đã thu hút sự quan tâm theo dõi của đông đảo người dân và du khách.

Theo dấu chân Người

Theo dấu chân Người

09:25 , 19/05/2025

Tháng 5, đến những nơi lưu giữ hình ảnh, lắng nghe những bài hát hay xem lại các thước phim tái hiện hành trình “ cả cuộc đời chăm lo cho hạnh phúc nhân dân” của Người thì niềm kính yêu vô hạn trong mỗi trái tim lại càng trào dâng. Lật mở từng trang sử, theo dấu chân Người, cũng là cách để một lần nữa mỗi chúng ta thêm trân trọng, giữ gìn bầu trời hòa bình, hạnh phúc của hôm nay.

Vẻ đẹp thác Mây, huyện Thạch Thành

Vẻ đẹp thác Mây, huyện Thạch Thành

08:18 , 18/05/2025

Nằm trên địa bàn xã Thạch Lâm huyện Thạch Thành, Thác Mây được mệnh danh là một trong những thác nước đẹp nhất xứ Thanh.

Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch thác Mây năm 2025

Ngày hội văn hóa, thể thao, du lịch thác Mây năm 2025

21:28 , 17/05/2025

Sáng ngày 17/5, xã Thạch Lâm, huyện Thạch Thành đã khai mạc Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch gắn với khai trương du lịch Thác Mây năm 2025.