Nhà thơ Nguyễn Duy: "Tôi bất ngờ vì tác phẩm được đưa vào đề thi THPT quốc gia"
Sau khi có đề thi THPT quốc gia 2018 môn Ngữ văn, nhà thơ Nguyễn Duy cho biết, mình nhận được nhiều tin nhắn và điện thoại của bạn bè đồng nghiệp. Ông cũng rất vui vì bài thơ "Đánh thức tiềm lực" có trích đoạn được đưa vào đề thi THPT năm nay
Trao đổi với PV Dân trí ngay sau khi kết thúc môn thi Ngữ văn, nhà thơ Nguyễn Duy cho hay: “Trước đây, các đề thi thường đưa ra chủ nghĩa anh hùng cách mạng hoặc vẻ đẹp của thiên nhiên nhưng đề tài này khá mới và bất ngờ với tôi.
Việc ra đề thi theo hướng mở thế này, tôi nghĩ rất nên làm. Chúng ta không "nhồi sọ" nhưng chắc chắn phải nhắc đi nhắc lại với giới trẻ về trách nhiệm với tổ quốc và trong chừng mực nào đó, không nên né tránh nữa mà đặt thẳng trách nhiệm công dân với cộng đồng và xã hội, nhất là giới trẻ.
Sau khi có đề thi, nhiều bạn bè, đồng nghiệp cũng nhắn tin và gọi điện cho tôi bởi nhiều người vui vì xu hướng cởi mở đã được biểu hiện qua cách ra đề thi này”.

Nói về xuất xứ bài thơ, ông cho hay, sau chiến tranh, nền kinh tế quốc gia “tụt dốc theo chiều rơi thẳng đứng” (chữ của nhà thơ Tố Hữu -Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng lúc bấy giờ), lại thiếu gạo, lại đứt bữa, lại thấy người ăn mày đầy đường, lại ăn độn đủ cả sắn, ngô, khoai, bo bo, mì sợi, mì bột, mì hột.
“Nhà tôi bắt đầu nuôi lợn trên lầu ba, nâng con lợn lên ngang tầm thời đại…Từng chút, từng chút, ý tứ bài thơ “Đánh thức tiềm lực” tượng hình dần trong tâm trí tôi”, nhà thơ Nguyễn Duy cho hay.
Ông nhớ lại, đến đầu năm 1980 bài thơ mới "ngọ nguậy" nở thành từng con chữ trên giấy. Đến khoảng đầu thu năm 1982, khi ông Võ Văn Kiệt chuẩn bị thôi giữ chức Bí thư Thành ủy để ra Hà Nội làm Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước, ông Nguyễn Quang Sáng chợt nảy sáng kiến họp mặt vài anh em bạn ruột (ngay tại căn hộ lụp xụp của ông trong khu tập thể 194 B Nam Kỳ Khởi Nghĩa) để mời ông Sáu Dân đến…chơi!.

“Quý trọng ông Sáu Dân, chúng tôi mời ông li rượu đế và để tâm sự. Không ngờ ông Sáu Dân nhận lời.
Hôm đó có nhà văn Nguyễn Quang Sáng, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, Trần Long Ẩn, nhà thơ Nguyễn Bá (từ Cần Thơ lên) và tôi cùng với ông Sáu Dân.
Ông Nguyễn Quang Sáng thì nói chuyện viết lách. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn vừa hát tình ca vừa góp ý với lãnh đạo thành phố về vấn đề… ẩm thực. Còn tôi, kính tặng anh Sáu Dân bài thơ vừa ráo mực, bài “Đánh Thức Tiềm Lực”, nhà thơ Nguyễn Duy nhớ lại.
Được biết sau cuộc đọc thơ đó, nhà thơ Nguyễn Duy đưa bài "Đánh thức tiềm lực" đi đọc và “tán phát” ở nhiều nơi. Có nơi đón nhận nhiệt liệt, mời đọc, cho phát hành bài thơ bằng băng ghi âm hoặc bản in rô-nê-ô. Tuy nhiên, cũng có nơi chưa đón nhận.
Do vậy, bài thơ xuất hiện muộn hơn trên mặt báo và sách. Lần đầu tiên "Đánh thức tiềm lực" được in là in trên tờ Văn Nghệ Đồng Nai do nhà thơ Xuân Sách làm tổng biên tập, số tháng 12/1984.
Chia sẻ thêm về cảm xúc sau khi bài thơ này được đưa trích đoạn vào đề thi Ngữ văn, kỳ thi THPT quốc gia 2018, nhà thơ Nguyễn Duy cho rằng không nghĩ những người làm chương trình lại đưa trách nhiệm của văn chương trước tình hình hiện tại của xã hội và đất nước như vậy. Đó cũng là mối liên hệ giữa nghệ thuật, văn chương với cuộc sống.
Mỹ Hà/ Dân trí
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm

Hơn 43.000 thí sinh Thanh Hóa bước vào ngày thi đầu tiên kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập năm học 2025-2026
Sáng ngày 3/6, hơn 43.000 thí sinh dự thi kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT công lập năm học 2025-2026 chính thức bước vào ngày thi đầu tiên. Ngay từ sáng sớm, các thí sinh đã đến địa điểm thi để ổn định tâm lý, sẵn sàng cho “cuộc đua giành vé” vào lớp 10 THPT công lập.

Thanh Hóa phê duyệt kinh phí dạy thêm, ôn thi cuối cấp năm 2025
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa vừa ký Quyết định số 1664 phê duyệt bổ sung dự toán kinh phí dạy thêm ôn thi tốt nghiệp lớp 9 THCS và ôn thi tốt nghiệp lớp 12 THPT (dạy vượt giờ) năm 2025 trên địa bàn tỉnh.

Những điểm mới trong Kỳ thi Tốt nghiệp THPT 2025
Kỳ thi Tốt nghiệp THPT 2025 là kỳ thi đầu tiên thực hiện theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Do đó, Bộ Giáo dục 7 Đào tạo lưu ý với các thí sinh, có 6 điểm mới của kỳ thi năm nay.

Phấn đấu đến năm 2030, 100% trẻ em độ tuổi 3 - 5 tuổi đều được đi học
Chính phủ vừa trình Quốc hội Dự thảo Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi. Theo Dự thảo, đến năm 2030, sẽ đảm bảo 100% trẻ em độ tuổi 3 - 5 tuổi đều được đi học.

Mường Lát: Trường Mầm Non xã Nhi Sơn đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1
Trường Mầm non xã Nhi Sơn, huyện Mường Lát vừa tổ chức Lễ đón nhận danh hiệu Trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1 và đơn vị đạt chuẩn Văn hóa giai đoạn 2020 – 2024.

Bức thư chạm đến trái tim của biển cả
Giữa nhịp sống hiện đại, nơi dòng tin nhắn điện tử có thể truyền đi chỉ trong tích tắc thì một lá thư tay lại trở thành “thông điệp” lay động lòng người. Và người viết nên lá thư đặc biệt ấy là em Nguyễn Ngọc Bảo Anh, học sinh Trường Tiểu học thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân học sinh vừa xuất sắc giành giải nhất cấp tỉnh Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 54.

Việt Nam xếp thứ 5 tại Olympic Tin học châu Á Thái Bình Dương 2025
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa thông tin về kết quả chính thức của Đội tuyển quốc gia Việt Nam dự thi Olympic Tin học châu Á Thái Bình Dương (APIO) năm 2025 do Uzbekistan đăng cai tổ chức.

Thanh Hoá có 2 học sinh dự ISEF 2025 được miễn thi tốt nghiệp THPT
Bộ Giáo dục & Đào tạo vừa có văn bản về việc miễn thi tốt nghiệp THPT, ưu tiên xét tuyển thẳng vào Đại học, Cao đẳng năm 2025 với học sinh tham dự Hội thi nghiên cứu khoa học kỹ thuật quốc tế (ISEF) năm 2025 tổ chức tại Mỹ.

Tập huấn kĩ năng, bảo vệ trẻ em trên không gian mạng
Dự án An toàn mạng thuộc Tổ chức Tầm Nhìn thế giới tại Việt Nam vừa phối hợp với 6 trường Trung học cơ sở tại huyện Thường Xuân tổ chức sự kiện Tuần lễ Internet An toàn nhằm lan tỏa thông điệp bảo vệ trẻ em trên không gian mạng.

Những vật dụng cấm mang vào phòng thi tuyển sinh lớp 10
Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2025 – 2026 của UBND tỉnh Thanh Hóa, kỳ thi sẽ diễn ra trong 2 ngày 3 và 4/6 tới. Thí sinh cần lưu ý, việc mang vật dụng bị cấm vào phòng thi là vi phạm quy chế, sẽ bị lập biên bản và đình chỉ thi.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.