Phát triển du lịch sinh thái tại Pù Luông - Hướng đi nhiều triển vọng

Đến với Khu BTTN Pù Luông du khách sẽ khám phá được nhiều điều thú vị.

Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, tài nguyên thiên nhiên để phát triển du lịch

Thiên nhiên Pù Luông là sự kết hợp giữa hệ sinh thái núi đá vôi với hệ sinh thái núi đất và hệ sinh thái rừng độc đáo với nhiều loài động thực vật qúy hiếm như: voọc mông trắng, báo gấm, beo lửa, hươu sao, gấu ngựa và sơn dương… Sự đa dạng về hệ sinh thái kéo theo sự khác nhau về thảm thực vật và động vật. Nơi đây cũng nổi tiếng với các loài bướm và phong lan.

Với những gì mà thiên nhiên ban tặng, phát triển du lịch sinh thái tại Pù Luông được đánh giá là hướng đi nhiều triển vọng, không chỉ mang lại lợi ích cho chính các cộng đồng dân cư đang sinh sống nơi đây mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc gắn kết mục tiêu bảo tồn các giá trị đa dạng về sinh thái cũng như về văn hóa.

Được sự giúp đỡ từ dự án của Tổ chức Động thực vật quốc tế (FFI), với tổng số tiền tài trợ là 254.152 Euro, Pù Luông đã tập trung xây được 20 ngôi nhà sàn truyền thống dân tộc Thái, Mường tại các xã Phú Lệ (Quan Hóa), Thành Sơn và Lũng Cao (Bá Thước) để làm chỗ lưu trú cho khách du lịch; hỗ trợ nâng cấp, cải tạo, xây dựng khu vệ sinh; phác thảo quy định áp dụng tiêu chuẩn vệ sinh như nước uống, chuẩn bị đồ ăn, dịch vụ hỗ trợ mà người dân có thể phục vụ du khách; tổ chức tham quan, tập huấn, hướng dẫn 23 hộ gia đình tham gia làm du lịch sinh thái…

Với quyết tâm bảo tồn và phát triển du lịch sinh thái tại Pù Luông, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt quyết định quy hoạch phát triển hạ tầng du lịch tại Khu BTTN Pù Luông đến năm 2015. Theo quyết định này, Khu BTTN Pù Luông sẽ kêu gọi đầu tư khoảng 80 tỷ đồng (khách sạn, nhà hàng, nhà nghỉ sinh thái - văn hóa cộng đồng…). Các loại hình du lịch sẽ được đưa vào khai thác trong tương lai tại đây như: du lịch nghỉ dưỡng, du lịch văn hóa, du lịch mạo hiểm… dành cho du khách thích khám phá, gần gũi với thiên nhiên. Xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng, độc đáo dựa trên những nét sinh hoạt văn hóa mang tính truyền thống của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn. Từ đó, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc Thái, Mường và tạo việc làm, nguồn thu nhập ổn định cho đồng bào đang sinh sống trong Khu BTTN Pù Luông.

Theo thống kê của BQL Khu BTTN Pù Luông, trong những năm gần đây khách đến Pù Luông có sự gia tăng đáng kể, trung bình hàng năm đón trên 1.000 lượt khách, chủ yếu là khách du lịch đến từ các nước Châu Âu, đi tour từ Mai Châu - Hòa Bình, Cúc Phương - Ninh Bình rồi qua Pù Luông tham quan và nghỉ tại nơi đây.

Nhờ phát triển hoạt động du lịch, trong thời gian qua đời sống của nhân dân ở khu vực này đã được cải thiện đáng kể, năm 2011 có hộ thu nhập từ hoạt động du lịch hàng trăm triệu đồng, nhiều hộ đã có của ăn, của để và sắm sửa các vật dụng đắt tiền như: xe máy, ti vi…

Cần giải pháp đồng bộ để du lịch dựa vào cộng đồng phát triển bền vững

Dựa vào các điều kiện tự nhiên, nguyên sinh độc đáo, sẵn có và các giá trị văn hóa truyền thống đặc thù để làm du lịch sinh thái cộng đồng, trên lý thuyết có vẻ không quá khó khăn. Tuy nhiên, thực tế nhìn từ phía cộng đồng làm du lịch, để đạt được mục đích là nâng cao thu nhập và xa hơn là bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; góp phần quảng bá và bảo vệ các giá trị văn hóa các dân tộc… thì làm du lịch sinh thái cộng đồng Pù Luông hiện nay mới chỉ nằm ở giai đoạn khởi đầu.

Thực tế do điều kiện KT - XH của các huyện miền núi còn nhiều khó khăn nên việc tập trung đầu tư cho phát triển du lịch còn nhiều hạn chế, trong khi đó tỉnh ta chưa có một cơ chế, chính sách đặc thù nào để khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tham gia vào hoạt động du lịch cộng đồng tại Pù Luông.

Hệ thống đường sá đi lại vẫn còn khó khăn, dịch vụ du lịch còn sơ sài, chất lượng chưa cao, hạn chế khả năng tiếp cận và hưởng thụ các giá trị tài nguyên, giá trị phục vụ của khách du lịch. Mặc dù đã được tập huấn một số kỹ năng cơ bản nhưng khả năng tiếp thu và vận dụng của người dân nơi đây chưa được nhiều. Vì phần lớn khách nước ngoài nên yêu cầu về kỹ năng giao tiếp bằng ngoại ngữ là hết sức cần thiết, tuy nhiên hầu hết những người phục vụ du lịch tại đây vẫn chưa đáp ứng được điều này.

Từ thực tế đó, trong thời gian tới để du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại Pù Luông phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của du khách cần có những giải pháp mang tính đồng bộ và đột phá như: quy hoạch và tổ chức bộ máy quản lý phát triển du lịch, nghiên cứu thị trường du lịch, cơ chế và chính sách phát triển du lịch phù hợp, kêu gọi sự trợ giúp của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, xúc tiến phát triển du lịch…

Khu BTTN Pù Luông đã và đang trở thành điểm đến hấp dẫn, được nhiều người biết đến, đặc biệt là khách quốc tế. Ngoài việc đem đến cơ hội việc làm cho người dân bản địa, loại hình du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại Pù Luông đã và đang mở ra một hướng phát triển mới cho nền kinh tế địa phương cũng như ngành “công nghiệp không khói” của tỉnh.