Đường dây nóng: 0237 3721150

Sáu kỹ năng trong phỏng vấn ( Bài 2)

Kỹ năng lắng nghe:Có một nhà báo nói đại ý : Nếu cho tôi viết một cuốn sách về phỏng vấn tôi sẽ viết về cách lắng nghe, nếu cho tôi viết một chương về phỏng vấn tôi cũng viết về cách lắng nghe, nếu cho tôi viết một câu về phỏng vấn tôi sẽ viêt: Nếu bạn chú ý lắng nghe, người trả lời sẽ hùng biện hơn.

09/05/2016 09:27

tac-nghiep-o-nga-2.jpg

Kỹ năng lắng nghe là kỹ năng không thể thiếu với người phỏng vấn và người trả lời.

Trong thực tế rất nhiều MC trẻ, các nhà báo thiếu kinh nghiệm luôn liến thoắng với các câu hỏi được viết sẵn hoặc vừa nghĩ ra. Họ tấn công người trả lời phỏng vấn không ngưng nghỉ. Một sai lầm nghiêm trọng!

Dù người trả lời phỏng vấn là một chuyên gia hàng đầu, một chính khách xuất sắc, một nhà hùng biện hàng đầu họ vẫn có thể quên một ý tưởng, một chi tiết nào đó khi trò chuyện cùng chúng ta.

Vì thế lời khuyên cho các bạn là ít nhất hơn một lần trong cuộc trò chuyện, trả lời phỏng vấn, bạn hãy dừng lại từ 2 đến 3 giây sau khi người đối thoại kết thúc phần trả lời từng câu hỏi của bạn .

Biết lắng nghe bạn mới có thể tìm ra những chi tiết, quan điểm, tình cảm, ý tưởng mới lạ hoặc khác biệt của người đối thoại, người trò chuyện.

“Khoảng lặng” – việc dừng lại từ hai đến ba giây trong phỏng vấn là biểu hiện tinh tế nhất của kỹ năng lắng nghe. Đó chính là ” khoảng lặng” trong phỏng vấn!

Lắng nghe còn là biểu hiện sự tôn trọng, thân thiện trong quá trình trò chuyện, phỏng vấn của cả người đi phỏng vấn và người trả lời phỏng vấn.

Kỹ năng 1: 1 ( một trong một).

Tôi không có ý định đánh đố các bạn. Tuy nhiên tôi muốn các bạn nhớ công thức 1:1 này. Nó chính là đòi hỏi khách quan trong giao tiếp. Nó cũng chính là kỹ thuật đặt câu hỏi. Nó cũng chính là bí quyết trong việc chọn chủ đề ( focus) của cuộc phỏng vấn hay trò chuyện. Nó cũng là cách thức khi bạn tìm trọng tâm của phóng sự ngắn.

Một người biết trò chuyện bao giờ cũng là người nói “ tròn vành, rõ chữ”. Một người biết trò chuyện bao giờ cũng là người nói dễ hiểu. Một người nói chuyện có duyên bao giờ cũng là người đặt câu hỏi chỉ có duy nhấtmột ý.

Điều này tuy đơn giản nhưng không phải các nhà báo đều biết và thực hiện nó trong quá trình tác nghiệp. Các nhà báo làm báo viết luôn có xu hướng ghép các câu hỏi trong bài phỏng vấn của mình. Các bạn làm truyền hình chớ có làm theo thói quen tai hại đó. Vì phát thanh viết cho” tai”, truyền hình viết cho “tai và mắt”.

Thậm chí trong quá trình tác nghiệp, những nhà báo lão luyện luôn là người biết tập trung vàomột chủ đềcủa cuộc phỏng vấn hay một phóng sự.

Kỹ năng trước ống kính máy quay phim:

Dù là những MC chuyên nghiệp hay những chính khách lão luyện, trước một biển người, trước ánh đèn trường quay, thiết bị máy móc hiện đại đều có thể bị “khớp”, bị tâm lý.

Vậy làm thế nào để vượt qua sự sợ hãi, nỗi ám ảnh đó? Việc đầu tiên bạn cần quan tâm là trả lời chính xác, chân thành những câu hỏi của người dẫn chương trình.

Bạn đừng quan tâm đến máy quay phim hiện đại và êkíp sản xuất chương trình rất lạnh lùng. Hãy luôn hướng cái nhìn của mình về phía người dẫn chương trình với sự tập trung cao độ.

Khoảng cách lý tưởng giữa người phỏng vấn và trả lời phỏng vấn theo nghiên cứu của các nhà khoa học từ 1m- 3m ( Đây là không gian giao tiếp xã hội). Trong thực tế nhiều người không chú ý đến không gian giao tiếp chuẩn nên gây ra những ức chế về tâm lý cho cả chủ và khách trong chương trình phỏng vấn, talk show.

Khi cần đối diện với ống kính, bạn hãy chú ý có bốn điểm nhìn chính là phía trên bên phải, bên trái và phía dưới bên phải và phía dưới bên trái.

Cấu tạo của mắt mỗi người có sự khác biệt nhất định, vì thế tại trường quay mỗi người hãy lựa chọn điểm nhìn đẹp nhất của mình.

Vị trí ngồi lý tưởng khi phỏng vấn là chếch về phía bên trái nhân vật phỏng vấn. Đây cũng là kết quả nghiên cứu và trắc nghiệm khoa học về vị trí ngồi trong quá trình giao tiếp.

Công việc của các nhà báo là thuyết phục chúng ta, những nhân vật, những người làm chứng…Bạn cần hiểu những nhà báo họ vừa tỏ ra lịch sự nhưng cũng rất kiên trì đeo bám bạn vì mục đích tìm kiếm thông tin.

Nhà báo rất ít khi bỏ lỡ cơ hội để khai thác thông tin, vì thế họ luôn khai thác bạn cạn kiệt. Lời khuyên của tôi bạn đừng bao giờ để mình cạn kiệt thông tin và cảm xúc. Hãy dừng lại đúng thời điểm.

Nhìn tông thể, một cuộc phỏng vấn sẽ trả lời một câu hỏi chủ đạo. Mục tiêu thông tin của cuộc phỏng vấn chính là việc có được lời giải đáp cho câu hỏi chủ đạo.

Thông thường, các nhà báo thường mở đầu buổi phỏng vấn bằng một câu hỏi chung chung giúp cho người đối thoại có cơ hội nói chuyện thoải mái và làm quen với không khí cuộc phỏng vấn.

Câu hỏi đầu tiên cũng thường được bắt đầu bằng một câu hỏi thú vị và mới mẻ đối với người trả lời phỏng vấn và công chúng.

Nếu như câu hỏi đầu tiên của bạn là một câu hỏi mà đối tác đã trả lời quá nhiều lần ở các cuộc phỏng vấn khác thì câu trả lời sẽ vô cùng nhàm chán. Thông qua những câu hỏi đầu tiên chúng ta lôi cuốn được sự chú ý theo dõi của khán giả ngay từ đầu cuộc phỏng vấn. Bởi trong ba mươi giây đầu tiên, khán giả sẽ quyết định có tiếp tục theo dõi cuộc phỏng vấn hay không.

Vì thế lời khuyên dành cho bạn là không nên mở đầu cuộc phỏng vấn bằng những câu hỏi đại loại kiểu như: “ Anh có thể cho chúng tôi biết một vài thông tin về…” hoặc :” Anh có muốn nói một vài lời về…”. Kiểu câu hỏi như vậy quá rộng, quá lan man.

Với những câu hỏi như vậy đối tác của bạn sẽ có thể nói bất kỳ điều gì mà người đó muốn và thậm chí có thể lái cuộc phỏng vấn theo đúng hướng nà anh ta muốn. Điều đó cũng đồng nghĩa là bạn mất đi quyền kiểm soát cuộc phỏng vấn từ những giây phút đầu tiên.

Thuong-tru-VTV-tai-My_Duc-Hoang_Stand-up.jpg

*Cách xưng hôtrong trò chuyện và trả lời phỏng vấn là một yếu tố vô cùng quan trọng. Bạn nên nhớ rằng mỗi lời phát biểu của bạn đều tác động trực tiếp đến hàng vạn độc giả, hàng triệu khán giả phát thanh, truyền hình. Vậy có nguyên tắc nào trong cách xưng hô?

Đó chính là nguyên tắc bình đẳng trong xã hội văn minh, trong xu thế toàn cầu hóa, trong xu thế hòa hợp giữa hai nền văn hóa phương tây và phương đông.

Từ nguyên tắc bình đẳng bạn hãy tự tin xưng “ tôi” trong tất cả các cuộc trả lời phỏng vấn. Tuy nhiên với âm lượng khiêm tốn nhưng tự tin bạn sẽ không làm mất lòng ai khi theo dõi cuộc trả lời phỏng vấn của bạn.

Bạn tránh sử dụng đại từ nhân xưng mang tính chất gia đình như xưng cháu, xưng em và gọi đối tác là cô, chú …

Một hình thức phỏng vấn truyền thống được gọi là “cấu trúc ống khói”.

Bạn sẽ bắt đầu với những câu hỏi chung chung và dần dần đi vào chi tiết cụ thể cho đến khi bạn kết thúc bằng câu hỏi đóng để lấy được những thông tin, quan điểm mấu chốt của người được phỏng vấn. Làm theo cấu trúc này phỏng vấn của bạn sẽ được kết thúc bằng một phát biểu rõ ràng, cụ thể của đối tác phỏng vấn.

Đồng thời nó cũng làm cho công chúng của bạn có cảm tưởng rằng phỏng vấn của bạn xứng đáng để họ lắng nghe bởi nó đã mang đến những thông tin rõ ràng chính xác.

Vũ Quang- VTV/ Theo daotao.vtv.vn


Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận

Đọc thêm

Đảm bảo hạ tầng công nghệ thông tin - truyền thông phục vụ hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp

Đảm bảo hạ tầng công nghệ thông tin - truyền thông phục vụ hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp

20:01 , 05/06/2025

Chiều ngày 5/6, đồng chí Mai Xuân Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã đi kiểm tra hạ tầng công nghệ thông tin – truyền thông phục vụ hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp tại huyện Thiệu Hóa.

Khởi động giải Pickleball chào mừng 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Khởi động giải Pickleball chào mừng 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

20:00 , 05/06/2025

Sáng ngày 5/6, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp với Hội Nhà báo tỉnh Thanh Hoá họp chuyên môn, giới thiệu và bốc thăm xếp lịch thi đấu giải Pickleball chào mừng 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025)

Nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị, Kết luận, Quy định mới của Trung ương và của Tỉnh ủy

Nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị, Kết luận, Quy định mới của Trung ương và của Tỉnh ủy

20:00 , 05/06/2025

Ngày 5/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức hội nghị trực tuyến toàn tỉnh nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị, Kết luận, Quy định mới của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng và của Tỉnh ủy.

Bản tin Du lịch 5/6/2025

Bản tin Du lịch 5/6/2025

18:50 , 05/06/2025

Bản tin Du lịch 5/6/2025 có những nội dung chính sau: - Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn - Dòng chảy của miền đất thiêng - Khám phá Cúc Phương mùa bướm thơ mộng - Du lịch biển đảo, động lực mới cho kinh tế địa phương tại Quảng Trị - Đến thăm Di tích lịch sử quốc gia Điện Thừa Hoa và Từ đường Phúc Quang

Bản tin An ninh 5/6/2025

Bản tin An ninh 5/6/2025

18:37 , 05/06/2025

Bản tin An ninh 5/6/2025 có những nội dung chính sau: - Bảo đảm tuyệt đối an toàn kỳ thi vào lớp 10 công lập năm học 2025 – 2026 - Triệt xóa ổ nhóm chuyên lừa đảo, chiếm đoạt tài sản - Công an Thanh Hóa chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát

Chuẩn bị chặt chẽ cho Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025

Chuẩn bị chặt chẽ cho Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025

18:00 , 05/06/2025

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025; Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa có ý kiến chỉ đạo như sau:

Công an thị trấn Triệu Sơn phát hiện cơ sở kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ

Công an thị trấn Triệu Sơn phát hiện cơ sở kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ

16:44 , 05/06/2025

Thực hiện kế hoạch của Giám đốc Công an tỉnh về cao điểm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, vừa qua, Công an thị trấn Triệu Sơn đã phối hợp với Tổ an ninh, trật tự Tổ dân phố Tân Minh tiến hành kiểm tra kho hàng trên địa bàn và phát hiện nhiều hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Khởi tố, cấm đi khỏi nơi cư trú đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm chức năng

Khởi tố, cấm đi khỏi nơi cư trú đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm chức năng

16:39 , 05/06/2025

Ngày 03/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa (Phòng Cảnh sát kinh tế) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Hoàng Thị Ngọc, sinh năm 1988 trú tại phường Bồ Đề, Quận Long Biên, thành phố Hà Nội về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”.

114 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước: Hành trình ánh sáng - hành trình tương lai

114 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước: Hành trình ánh sáng - hành trình tương lai

16:34 , 05/06/2025

Cách đây 114 năm, với ý chí, khát vọng cháy bỏng giải phóng dân tộc Việt Nam khỏi ách nô lệ dưới chế độ thực dân, phong kiến, ngày 5/6/1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành rời bến Nhà Rồng ra đi tìm đường cứu nước. Hành trình của Người đã mở ra những mốc son rực rỡ nhất trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam.

Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật

Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật

16:30 , 05/06/2025

Sáng 5/6, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật (Ban Chỉ đạo) chủ trì Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo.