SỰ GIA TĂNG TÍNH TƯƠNG TÁC CỦA CÔNG CHÚNG – TƯƠNG LAI CỦA BÁO CHÍ
Công chúng báo chí là đối tượng mà báo chí hướng vào để tác động, nhằm lôi kéo, thu phục họ vào phạm vi ảnh hưởng của mình.
Tính tương tác giúp rút ngắn khoảng cách giữa báo chí và công chúng, khiến những vấn đề xã hội được nhìn nhận một cách khách quan trên nhiều bình diện và thể hiện ở các góc độ:
- Có định hướng: là sự định vị trên các tác phẩm báo in, chương trình phát thanh truyền hình, ví dụ như: “ biết thêm chi tiết xin gọi về số điện thoại…”, “ nhắn tin về tổng đài và làm theo hướng dẫn…”, “ trang tiếp”, “trở về trang đầu”… Điều này tạo sự thuận lợi, tiết kiệm thời gian cho công chúng khi muốn tìm hiểu về thông tin.
- Tùy biến: công chúng có thể giao lưu trực tiếp với các nhà báo, tòa soạn, công chúng khác… Điều này thể hiện rất rõ ở các chương trình giao lưu trực tiếp, công chúng có thể bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình ngay tại thời điểm sự kiện đang diễn ra.
- Tạo ra sự phản biện, dư luận xã hội một cách tích cực: Dẫu đó là những phản hồi đồng thuận hay phản ứng trái chiều thì cũng tạo điều kiện để phóng viên kiểm định, xem xét sự chính xác của thông tin, từ đó nhà báo cũng có thể đề nghị bạn đọc cung cấp thêm thông tin. Hoạt động tương tác giúp tạo ra sự gần gũi với cơ quan báo chí, bày tỏ dữ liệu khá đầy đủ về đặc điểm nhu cầu, trình độ, sở thích của từng nhóm đối tượng công chúng.
Xu hướng trên thế giới
Khảo sát xu hướng báo chí thế giới của Hiệp hội Báo chí và Xuất bản Quốc tế (WAN-IFRA) cho thấy những tiến bộ khoa học công nghệ trong kỷ nguyên kỷ thuật số đang giúp lượng độc giả của báo chí tăng chưa từng có trong lịch sử. Trong khi đó, số lượng báo in được phát hành vẫn tiếp tục tăng tại châu Á và sụt giảm tại các quốc gia Phương Tây. Tuy nhiên sự phát triển dựa trên nền tảng công nghệ kỹ thuật số không đồng nghĩa với sự tăng trưởng doanh thu quảng cáo trong báo chí. Tuy nhiên, xu hướng báo chí Thế giới cho thấy các trang tin tức thường có lượng độc giả cao nhưng mức độ tương tác của độc giả lại thấp.
Phát biểu tại Hội thảo Báo chí Thế giới, Diễn đàn Biên tập Thế giới và Diễn đàn quảng cáo Thế giới tại Băng Cốc, Thái Lan, Ông Vincent Peyregne, giám đốc điều hành của WAN-IFRA, cho biết: “Tương lai của nghành công nghiệp báo chí là làm cách nào giúp người dân tương tác và tham gia vào xã hội của họ. Cho dù số lượng phát hành có giảm, báo in, báo điện tử và báo chí trên nền điện thoại di động vẫn sử dụng một số lượng độc giả - và các xu hướng mới nhất cho thấy quảng cáo trên báo in vẫn sống và phát triển tốt tại nhiều quốc gia. Nền báo chí chuyên nghiệp hiểu rõ điều đó hơn bao giờ hết, các lợi ích được mang lại bởi kỷ nguyên số hóa đã giúp tăng chất lượng thông tin mà họ đưa tới độc giả, mở ra những vùng đất mới cho báo chí, giúp giảm sự phức tạp của thế giới và tăng cường uy tín với độc giả”; “ Sự phân hóa của thị trường là một sự đe dọa tới mô hình kinh doanh của chúng ta, nhưng vẫn còn cơ hội để quay lại những nhiệm vụ và giá trị cốt lõi của mình: đó là trao quyền tự do cho công dân, bằng cách cung cấp cho họ tin tức và thông tin cần thiết và để xã hội tự đưa ra các quyết định. Các số liệu mới nhất từ Xu hướng Báo chí Thế giới cho thấy rằng chúng ta có thể thắng lợi trong cuộc đấu tranh này”.
Cũng theo cuộc khảo sát, thách thức lớn nhất với các chủ báo đó tiếp tục và làm cách nào để tăng tính tương tác của độc giả trong các dạng thức số hóa của báo chí. Cho dù có hơn một nửa số người sử dụng internet đều từng truy cập vào các website tin tức, thì báo chí vẫn chỉ chiếm một phần nhỏ trong lượng thời gian truy cập internet của người dùng, ngày càng có nhiều người đọc tin tức bằng điện thoại và máy tính bảng. Theo nghiên cứa tại mỹ, Đức và Pháp, lượng người truy cập để đọc tin tức bằng máy tính bảng cũng như thời gian đọc tin bằng máy tính bảng là tương đương với loại hình báo in.
Và trong khi công nghệ đang tiến với mức độ nhanh chóng, cũng đồng nghĩa là các mô hình trực tuyến, đặc biệt trong lĩnh vực của các phương tiện truyền thông xã hội, và hiện tượng của sự tham gia của công dân. Ý tưởng công dân thường đóng góp nội dung không phải là mới ; báo chí đã truyền tải các con chữ trong nhiều thế kỷ.
Trong khi cuộc tranh luận rằng tất cả các phương tiện truyền thông xã hội đều là tin tức vẫn diễn ra, thì các cơ quan báo chí đã không lãng phí thời gian khai thác những khía niệm mới, thông qua các mạng xã hội như là một phương tiện tiếp cận tương tác với độc giả của họ. Đồng thời cũng khuyến khích các câu lạc bộ/ diễn đàn đó khiến độc giả của họ tương tác với nhau. Và đó là một trong những sự phát triển mang tính mạnh mẽ và tiềm năng cho tương lai.
![](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/upload/ftb/tuong%20tac.jpg)
Xu hướng tại Việt Nam
Khảo sát với 1.800 công chúng trên cả nước năm 2013 cho thấy, nhu cầu tương tác đối với báo chí của công chúng Việt Nam rất cao. Trong đó, khả năng tương tác tốt với công chúng của truyền hình là cao nhất chiếm 62.8%, ngay sau đó là báo mạng với 48.7%, báo in xếp vị trí thứ ba với 29.1% và cuối cùng là đài phát thanh chỉ chiếm 15.8%.
Lý do truyền hình chiếm tỷ lệ cao nhất là bởi các yếu tố âm thanh, quảng cáo và chất lượng hình ảnh tốt, sự phong phú về các chương trình gameshow, ca nhạc và giải trí, phim ảnh được chọn lọc có định hướng.
Xếp vị trí thứ 2 là báo mạng điện tử do tốc độ truy cập nhanh, hình ảnh và quảng cáo cũng không kém phần bắt mắt, khả năng tương tác thuận tiện, nhanh chóng. Hơn thế nữa, internet còn lập trình nên các mạng xã hội như facebook, zingme, blog, yahoo…giúp cho công chúng trong và ngoài nước có thể trao đổi, trò chuyện một cách dễ dàng. Điều này khiến cho tương tác của báo mạng điện tử không thua kém so với truyền hình.
Vẫn còn lượng công chúng không thể đánh giá được khả năng tương tác của mình với báo in19.2%, báo phát thanh là 25.2%, truyền hình là 14.8% và báo mạng là 25.4%. Những con số này rơi chủ yếu vào công chúng thuộc vùng nông thôn, kiến thức chưa đủ hiểu biết để đánh giá được sự tương tác. Điều này đặt vấn đề về cách thức truyên tải thông tin tới công chúng hiện nay của các cơ quan báo chí đã thật sự hiệu quả và rộng khắp hay chưa.
Bên cạnh đó, một số lý do khác như “không có phương tiện, công cụ để tương tác với báo chí” hay “tương tác không có tác dụng gì” chiếm tỷ lệ không đáng kể. Điều đó cho thấy công chúng đã phản ánh đúng thực tế hiện nay, là các cơ quan báo chí muốn biết khả năng tương tác của các loại hình báo chí với công chúng như thế nào, nhưng lại không chú ý tới những cách thức giúp công chúng hiểu để tương tác tốt hơn với báo chí. Đặc biệt là đối tượng công cúng thuộc vùng nông thôn.
“Chúng tôi biết gì mà tương tác, mà phản hồi, người dân chúng tôi. Đã nghèo nay lại còn học kém, mấy cái đó tôi không biết gì đâu” – một người nông dân quê An Giang cho hay. Còn đối tượng công chúng đáng giá được sự tương tác, mục đích chính họ tương tác với báo chí là bởi mong muốn được “chia sẻ, đồng cảm” muốn “lên án, phê phán hiện tượng tiêu cực” hay “thể hiện quan điểm cá nhân” tới độc giả cũng chiếm tỉ lệ cao trong sự tương tác.
Mục đích công cúng tương tác với báo chí (%)
Chia sẻ, đồng cảm 33.3
Lên án, phê phán các hiện tượng tiêu cực 27.4
Thể hiện quan điểm cá nhân 16.9
Ủng hộ, cổ vũ người khác 13.8
“Mình mong muốn được chia sẻ quan điểm cá nhân của mình về vấn đề gia đình ngày nay trong xã hội, có những người con được bố mẹ chu cấp đầy đủ, nên họ nghĩ rằng mình nghiễm nhiên được hưởng điều đó. Do vậy mà dễ rơi vào các tệ nạn xã hội nghiêm trọng. Mình nghĩ nên lên án hiện tượng này” (Nữ - 23 tuổi – nhân viên kinh doanh – Hà Nội).
Như vậy, khả năng tương tác của công chúng với các sản phẩm báo chí hiện nay là thuận tiện và tích cực hơn so với trước đây. Trong đó, truyền hình và báo mạng được đánh giá cao hơn so với báo phát thanh và báo in. Tuy nhiên mức độ tương tác với báo chí hiện nay còn chưa phổ biến và chưa nhiều lý do chủ yếu là công chúng “chưa biết cách” tương tác và “vì ngại, lười” nên ít khi tương tác thông qua việc làm của mình. Với những công chúng hay tương tác với báo chí, việc tương tác giúp họ chia sẻ và đồng cảm với những vấn đề và bài báo mà họ quan tâm, đồng thời thể hiện được quan điểm cá nhân của mình, từ đó lên án và phê phán các hiện tượng này một cách thẳng thắn, trực tiếp.
Tương lai của báo chí
Với ảnh hưởng từ sự phát triển mạnh mẽ toàn cầu hóa báo chí, của công nghệ truyền thông cũng như từ khả năng thu hút và đáp ứng nhu cầu thông tin cho công chúng của các cơ quan báo chí, cùng với sự nâng cao đời sống dân trí, khả năng tương tác báo chí với công chúng có thể ngày càng được cải thiện hơn so với hiện tại.
Một là, cải thiện phương thức và điều kiện tiếp nhận của công chúng: Tăng cường các hoạt động văn hóa – xã hội của công chúng báo chí trong đó có hoạt động giao tiếp đại chúng. Tạo điều kiện để công chúng tiếp cận được ở mức độ tối đa với các loại hình báo chí hiện nay. “Cần có kế hoạch duy trì và đổi mới phương thức tiếp nhận các loại hình báo chí phù hợp với công chúng. Ví dụ, với báo in đang trên đà suy giảm và báo mạng đang phát triển mạnh mẽ, các tòa soạn báo in có thể tính đến khả năng số hóa báo giấy trong tương lai gần, phù hợp với xu thế chung của thế giới” (Nhà báo Trần Việt Hưng – Phó Tổng thư ký tòa soạn báo thanh niên).
Hai là, nâng cao chất lượng về nội dung: Các cơ quan báo chí cần điều chỉnh, bổ sung, thay đổi về nội dung, mức độ thông tin, thu hút công chúng tham gia vào quá trình thông tin. Các cơ quan báo chí cần điều chỉnh, bổ sung, thay đổi về nội dung, mức độ thông tin, thu hút công chúng tham gia vào quá trình thông tin. Thực hiện đào tạo đội ngũ cán bộ làm báo, bồi dưỡng cán bộ, phóng viên, biên tập viên… đảm bảo tiêu chuẩn chính trị, nghề nghiệp, kiên quyết thay thế những cán bộ, phóng viên, biên tập viên yếu kém về năng lực, và đặc biệt là phẩm chất và đạo đức nghề báo.
Ba là, đáp ứng thị hiếu tiếp nhận của công chúng: Tăng cường tiếp xúc giao lưu với các cơ quan báo chí mà cụ thể là nhà báo với từng công chúng giúp cho các loại hình báo chí nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động truyền thông. Trong xã hội hiện nay, không ai có thể kiểm soát hoặc ép buộc người đọc phải lựa chọn đọc, nghe, hay xem cái gì. Vì thế, hiểu bạn đọc không chỉ giúp xây dựng chiến lược giữ vững và phát triển độc giả mà còn để biết vấn đề nào, chuyên mục nào, cách viết nào được độc giả yêu thích hoặc không được yêu thích để có sự thay đổi, điều chỉnh, từ đó có cách đưa thông tin đến công chúng một cách phù hợp, hiệu quả.
Bốn là, đáp ứng nhu cầu tương tác: Cần xác định rõ công chúng báo chí của mình là ai, họ mong muốn gì, hy vọng gì và chờ đợi điều gì từ báo chí để “ sắm đúng vai”, làm tròn nhiệm vụ của mình. Việc xác định rõ đối tượng báo chí cần được ngấm sâu vào trong mỗi phóng viên, biên tập viên. Cần nhận thức rỗ tầm quan trọng của sự cần thiết phải đánh giá đúng phản ứng, mức độ hài lòng của công chúng, để xác định hiệu quả tuyên truyền, tác động của các loại hình báo chí đến công chúng hiện nay.
Năm là, việc tạo dựng lòng tin với công chúng là rất quan trọng: “Chỉ có đảm bảo uy tín của tòa soạn; đảm bảo độ tin cậy của chất lượng tin bài; đảm bảo về cách làm việc khách quan, đúng chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của nhà báo, mới có thể đem lại sự tin tưởng, hưởng ứng tích cực đối với báo chí”. (Nhà báo Nguyễn Đình Chúc – Phó Tổng Biên tập báo Lao động). Trước khi viết bất kỳ một bài báo về vấn đề gì, nhà báo, phóng viên, tác giả cần xác minh, điều tra làm rõ, khi mọi việc đã sáng tỏ, mới đặt bút viết, tránh gây tổn thương cho đối tượng được đề cập trong bài. Tòa soạn, biên tập viên cần kiểm soát chặt chẽ hơn các thông tin tác giả gửi tới. Các thông tin đưa ra phải luôn có vai trò định hướng tốt cho dư luận xã hội theo đúng quy chuẩn chung của văn hóa truyền thông.
Sáu là, coi trọng và đẩy mạnh công tác cộng tác viên: Có cơ chế cộng tác thường xuyên, lâu dài, chế độ nhuận bút thỏa đáng. Thực tế đã chứng minh nhiều toà soạn phát triển mạnh mẽ và giàu năng lượng từ chính nguồn cộng tác viên hay các nhà báo công dân. Điều này sẽ thúc đẩy sự tương tác có cả chiêu rộng và chiều sâu, mang tính bền vững.
Bảy là, xây dựng đội ngũ tiếp nhận phản hồi chuyên nghiệp: Ban bạn đọc cũng như tất cả các ban nghiệp vụ, yếu tố chuyên nghiệp không thể thiếu ở bất cứ khâu nào, bộ phận nào đối với báo chí hiện đại.
ThS. LÊ THU HÀ
Hội thảo Người làm báo trong kỷ nguyên số
Theo Nghebao.org
Đọc thêm
![Tăng cường xử lý xe ô tô dừng, đỗ sai quy định tại thành phố Thanh Hoá](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/xe1-17389032452571959301786-0-141-1080-1869-crop-17389034237521360172652.jpg)
Tăng cường xử lý xe ô tô dừng, đỗ sai quy định tại thành phố Thanh Hoá
Thời gian qua, trên nhiều tuyến đường tại thành phố Thanh Hoá diễn ra tình trạng người tham gia giao thông dừng, đỗ phương tiện sai quy định, gây ùn tắc và mất trật tự an toàn giao thông. Trước thực trạng trên, Công an thành phố Thanh Hoá đang tăng cường lực lượng, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm dừng đỗ sai quy định.
![Liên thông dữ liệu khám bệnh, chữa bệnh, hộ tịch để giải quyết chế độ ốm đau, thai sản](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/ho-so-17388979875071891752485-0-139-1080-1867-crop-17388980005621884527093.jpg)
Liên thông dữ liệu khám bệnh, chữa bệnh, hộ tịch để giải quyết chế độ ốm đau, thai sản
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký quyết định về việc liên thông điện tử dữ liệu khám bệnh, chữa bệnh, dữ liệu dân cư, dữ liệu hộ tịch để giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe.
![Miền Bắc sắp rét hại, khuyến cáo không dùng bếp than sưởi ấm trong phòng kín](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/than-1738899353824882572494-0-108-1080-1836-crop-1738899454687513009070.jpg)
Miền Bắc sắp rét hại, khuyến cáo không dùng bếp than sưởi ấm trong phòng kín
Dự báo khoảng gần sáng và sáng ngày 7/2, bộ phận không khí lạnh mạnh tăng cường sẽ ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ. Không khí lạnh tăng cường sẽ khiến vùng núi cao ở miền Bắc rét dưới 2 độ C. Bộ Y tế vừa có văn bản về việc tăng cường hướng dẫn các biện pháp bảo vệ sức khỏe người dân trước ảnh hưởng của rét đậm, rét hại.
![Tốc độ internet Việt Nam lần đầu vào top 40 thế giới](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/cong-nghe-1-1738897400642676447856-0-192-1080-1920-crop-17388974080231717234456.jpg)
Tốc độ internet Việt Nam lần đầu vào top 40 thế giới
Theo thống kê của Ookla Speedtest - ứng dụng kiểm tra tốc độ mạng miễn phí và phổ biến nhất hiện nay, Việt Nam đã đạt được một bước tiến lớn khi lần đầu tiên gia nhập top 40 quốc gia có tốc độ internet nhanh nhất thế giới, với sự cải thiện đáng kinh ngạc cho cả di động và cố định.
![Nhiều bệnh nhân cúm mùa ở miền Bắc bị biến chứng nặng vì chủ quan](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/1-1738898881157872685968-0-142-1080-1870-crop-17388988995781478607561.jpg)
Nhiều bệnh nhân cúm mùa ở miền Bắc bị biến chứng nặng vì chủ quan
Theo khuyến cáo từ Bộ Y tế, hiện là thời điểm các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp có nguy cơ bùng phát, trong đó có cúm mùa (cúm A và cúm B). Nhiều người có tâm lý chủ quan khi mắc cúm, cho rằng chỉ là bệnh nhẹ, không đi khám sớm. Khi bệnh diễn tiến nặng, bệnh nhân mới nhập viện thì đã ở trong tình trạng suy đa cơ quan, tiên lượng điều trị khó khăn.
![Tập trung xử lý 6 nhóm hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/kiem-tra-1-1738901958534299537401-0-170-1080-1898-crop-17389020041921619434845.jpg)
Tập trung xử lý 6 nhóm hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông
Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) sẽ triển khai tuần tra kiểm soát, xử lý các chuyên đề vi phạm là nguyên nhân chính gây tai nạn giao thông trên các tuyến giao thông đường bộ, đường sắt.
![Vĩnh Lộc: Nhiều điểm đến thu hút du khách những ngày đầu xuân](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/thanh-17388923672481628599485-0-53-477-816-crop-17388923736571415855488.jpg)
Vĩnh Lộc: Nhiều điểm đến thu hút du khách những ngày đầu xuân
Những ngày đầu năm mới, huyện Vĩnh Lộc đã đón lượng khách tăng cao so với các năm trước. Năm 2025, Vĩnh Lộc đặt mục tiêu đón 220 nghìn lượt du khách.
![Mức phạt tiền cho hành vi che biển số xe ô tô và xe máy](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/7/phat-1-1738902570381560052295-0-136-1080-1864-crop-17389026156061404706659.jpg)
Mức phạt tiền cho hành vi che biển số xe ô tô và xe máy
Một trong những điểm mới đáng lưu ý của Nghị định 168 là mức phạt tiền đối với hành vi che biển số khi điều khiển xe ô tô và xe máy.
![Thanh Hóa - Cơ hội phát triển du lịch mới trong năm 2025](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/6/du-lich-1-17388838936951504595813-0-145-1080-1873-crop-17388839023251944375045.jpg)
Thanh Hóa - Cơ hội phát triển du lịch mới trong năm 2025
Năm 2025, du lịch Thanh Hóa đặt mục tiêu đón 16 triệu lượt khách, tổng thu 45,5 nghìn tỷ đồng. Mục tiêu này được xây dựng trên cơ sở từ những tiềm năng, cơ hội mới đang chờ được khai thác.
![Nhiều ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm](https://truyenhinhthanhhoa.qltns.mediacdn.vn/zoom/260_163/458221966042468352/2025/2/6/ngan-hang-1-17388834631971839300485-0-155-1080-1883-crop-17388834780331355216309.jpg)
Nhiều ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm
Từ ngày 4/2, biểu lãi suất gửi tiền tiết kiệm niêm yết tại các ngân hàng đã điều chỉnh lãi suất tăng thêm từ 0,05 đến 0,3% ở các kỳ hạn từ 3 đến 24 tháng. Hiện lãi suất tiền gửi 6 và 12 tháng phổ biến từ 5 đến 6,3%/năm.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.