Thanh Hóa trong kháng chiến chống Pháp qua các tư liệu, hiện vật trưng bày tại triển lãm "Thanh Hoá xưa và nay"

Nằm ở vị trí trung tâm của gian trưng bày Thanh Hoá trong thời kỳ phong kiến và thuộc địa nửa phong kiến, chiếc xe đạp của ông Trịnh Ngọc, ở thành phố Thanh Hoá, dân công xe đạp thồ đạt kỷ lục vận chuyển 345,5kg mỗi chuyến phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, thu hút được sự quan tâm của nhiều khách tham quan. Điểm nổi bật của chiếc xe đạp này không chỉ ở năng lực vận tải mà còn là hình ảnh tiêu biểu cho hàng trăm chiếc xe thồ của dân công Thanh Hoá từng vượt qua những cung đường nghìn trùng cheo leo, hiểm trở để chi viện cho chiến trường Tây Bắc, để sau này, người Pháp phải thừa nhận, việc họ thua trận ở Việt nam xuất phát từ những chiếc xe đạp thồ.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, nhân dân Thanh Hoá đã chiến đấu rất anh dũng và có nhiều sáng tạo để bảo vệ quê hương và ghi dấu ấn bằng các cuộc khởi nghĩa Ba Đình ở Nga Sơn, Khởi nghĩa Hùng Lĩnh tại huyện Vĩnh Lộc và khởi nghĩa giành chính quyền tại Hoằng Hoá.

Cũng trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và chiến dịch Điện Biên Phủ, cùng với việc huy động hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ trực tiếp tham gia chiến đấu, trong đó, nhiều người đã anh dũng hy sinh và có người trở thành Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Thanh Hóa cũng đã cung cấp đầy đủ, kịp thời mọi yêu cầu về hậu cần phục vụ chiến dịch. Những hình ảnh, hiện vật về hàng vạn dân công và các phương tiện vận chuyển như xe đạp, thuyền nan, thuyền ván, ngựa thồ vận chuyển lương thực ra chiến trường được trưng bày tại Triển lãm “Thanh Hoá xưa và nay” là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, quyết chiến, quyết thắng của cả dân tộc, biểu tượng sức mạnh vô địch của chiến tranh nhân dân.

Đặc biệt tại triển lãm lần này nhiều tư liệu, hiện vật và hình ảnh quý về Thanh Hoá trong kháng chiến chống Pháp  được Cục Văn thư lưu trữ Nhà nước lần đầu tiên công bố như: Sắc lệnh của Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà về việc đặc cách cải tổ Uỷ ban Hành chính tỉnh Thanh Hoá và cử cán bộ Uỷ ban hành chính tỉnh năm 1947; hay bản tổng kết viết tay dân công Thanh Hoá phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

Hàng trăm tư liệu, hình ảnh và hiện vật, sách báo được trưng bày tại các gian trưng bày chung của tỉnh và trưng bày riêng của các địa phương, đơn vị đã đem đến cho người xem một cái nhìn toàn diện về  đất và người Thanh Hóa trong kháng chiến chống Pháp. Từ những tư liệu lịch sử sống động này, người xem như nghe thấy vang vọng lời khen ngợi của bác Hồ “Bây giờ tiếng Việt Nam đến đâu, tiếng Điện Biên Phủ đến đó. Tiếng Điện Biên Phủ đến đâu, đồng bào Thanh Hóa cũng có một phần vinh dự đến đó”.

Minh Tuyết – Đức Tình