Thủ tướng gửi gắm sứ mệnh giữ gìn văn hóa cồng chiêng Tây nguyên

Lễ hội năm nay diễn ra từ 30/11 đến 2/12, quy tụ hơn 1.000 nghệ nhân cồng chiêng của 25 đoàn đến từ năm tỉnh Tây Nguyên.

Nhấn mạnh những giá trị văn hóa độc đáo của di sản văn hóa thế giới Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước gửi gắm sứ mệnh giữ gìn không gian văn hóa này cho cộng đồng các dân tộc và đồng bào Tây Nguyên.

Thủ tướng phát biểu tại lễ khai mạc Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2018 . Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Cùng dự Lễ khai mạc có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng; Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, đông đảo các nghệ sỹ, nghệ nhân cồng chiêng, bà con các dân tộc Tây Nguyên.

Hiện tại Tây Nguyên còn tổng số hơn 10.000 bộ cồng chiêng, trong đó, Gia Lai chiếm hơn một nửa. Tại lễ hội văn hóa cồng chiêng, các nghệ nhân sẽ tái hiện văn hóa dân tộc mình như đan lát, dệt thổ cẩm, hát dân ca, diễn xướng sử thi, tạc tượng, lễ hội đường phố. Các địa phương Tây Nguyên sẽ giới thiệu các sản vật và văn hóa ẩm thực tại các gian hàng. Đây là các hoạt động nhằm giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa cồng chiêng tại Gia Lai nói riêng và các tỉnh Tây Nguyên nói chung.

Lãnh đạo tỉnh Gia Lai cho biết, đây không chỉ là dịp giao lưu văn hóa cồng chiêng mà còn là dịp để quảng bá du lịch, xúc tiến thương mại và đầu tư vào Gia Lai và Tây nguyên.

Phát biểu tại buổi lễ, gửi đến nhân dân các dân tộc tỉnh Gia Lai nói riêng và cộng đồng các dân tộc anh em trên vùng đất Tây Nguyên nói chung tình cảm thân thiết và lời chúc mừng tốt đẹp nhất, Thủ tướng nhấn mạnh, Tây Nguyên là vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc, nơi được xưng tụng là “nóc nhà” Đông Dương. Nơi đây đã sinh ra những người anh hùng đi vào huyền thoại và trở thành nguồn cảm hứng để nhân dân các dân tộc Tây Nguyên viết nên những bản trường ca bất tận truyền tới muôn đời sau.

Thủ tướng và các đại biểu dự lễ khai mạc Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2018. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Thủ tướng cũng nêu lên những giá trị văn hóa truyền thống của Gia Lai, một vùng đất cổ xưa với những địa danh lịch sử như Tây Sơn Thượng đạo, những con người huyền thoại như Anh hùng Núp, hay những thắng cảnh thiên nhiên kỳ thú Biển Hồ, núi Hàm Rồng, kho tàng sử thi hùng tráng vô giá: 

“Tiếng chiêng huyền ảo trong sử thi Đam San biểu hiện của tín ngưỡng, là phương tiện giao tiếp với siêu nhiên, âm thanh khi ngân nga sâu lắng, khi thôi thúc trầm hùng, hòa quyện với tiếng suối, tiếng gió, với tiếng lòng người, sống mãi cùng với đất trời và con người Tây Nguyên với sự phong phú, độc đáo, phóng khoáng và đa dạng đã khẳng định vị trí đặc biệt của cồng chiêng Tây Nguyên trong nền âm nhạc dân tộc cổ truyền Việt Nam... Cùng vời thười gian, tiếng cồng tiếng chiêng trong không gian di sản truyền khẩu của núi rừng đại ngàn vẫn luôn vang vọng trong lòng đồng bào các dân tộc anh em trên dãy Trường Sơn hùng vĩ và vượt ra khỏi biên giới quốc gia, là gia tài quý báu trong kho tàng văn hóa Việt Nam nói riêng và văn hóa nhân loại”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Nhớ lại cách đây 13 năm, UNESCO đã trao cho Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên danh hiệu di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại, Thủ tướng cho biết, lễ hội hôm nay là một trong những hoạt động để tôn vinh các giá trị độc đáo và sức sống mạnh mẽ, trường tồn của văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Thủ tướng vui mừng nhận thấy, tham gia lễ hội có nhiều đội chiêng, nhiều nghệ nhân ở mọi lứa tuổi, đặc biệt rất đông các cháu thiếu nhi, những người sẽ tiếp tục kế thừa, tiếp nối di sản từ các thế hệ ông cha trao truyền lại.

Nêu rõ, vùng đấy Tây Nguyên đang còn lưu giữ hơn 10 ngàn bộ chiêng, hàng trăm nghi lễ liên quan đến vòng đời người và chu kì cây trồng và lễ nghi nào cũng thường liên quan đến cồng chiêng, Thủ tướng nhấn mạnh, việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị của Không gian văn hóa cồng chiêng cũng chính là gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị đặc trưng của văn hóa Tây Nguyên truyền thống.  

Lễ khai mạc Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2018. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Với tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy giá trị đặc sắc của văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, Thủ tướng nhắn nhủ đến bà cong các dân tộc Tây Nguyên.

“Đảng và Nhà nước gửi gắm sứ mệnh giữ gìn không gian văn hóa này cho cộng đồng các dân tộc và đồng bào Tây Nguyên, cùng nhau gìn giữ môi trường tự nhiên, môi trường sống; bảo tồn hệ sinh thái và phát huy các giá trị của văn hóa Tây Nguyên truyền thống cũng chính là giữ gìn môi trường sinh tồn của văn hóa cồng chiêng trong không gian đậm chất sử thi, giàu sắc thái huyền thoại của đại ngàn Tây Nguyên. Tôi tin rằng không ai làm việc này tốt hơn chính đồng bào của mình ở đây, những chủ thể đích thực của những di sản độc đáo”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ.

Thủ tướng cũng nhắc lại tầm nhìn về một Tây nguyên mới, đó là: Tây nguyên trở thành cao nguyên trù phú về nông nghiệp hữu cơ, đa dạng về sinh thái, giàu có về vốn văn hóa. Chìa khóa cho sự vươn lên giàu có của Tây nguyên là phát triển ngành chế biến nông lâm nghiệp, dược liệu theo hướng đề cao bản sắc, tính độc đáo trong chuỗi giá trị nông sản thế giới. Đồng thời Tây Nguyên phải là một biểu tượng phát triển du lịch Việt Nam mang đậm sắc thái huyền thoại và di sản châu Á trong thế kỷ 21.

Nhắc lại tầm nhìn đó, Thủ tướng đã nêu một số giải pháp để hiện thực hóa tầm nhìn. Thủ tướng cho rằng, Tây Nguyên phải có chiến lược bền vững trong trong việc hồi sinh trở lại vẻ đẹp đại ngàn của một vùng đất sử thi; phải luôn ý thức gìn giữ không gian sống, phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể là truyền thống, niềm tự hào thiêng liêng của các cộng đồng Ê đê, Jrai, M’nông, Ba Na, Kinh... trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam.

Cùng với việc gợi ý một số giải pháp khác cho Tây Nguyên, Thủ tướng tin tưởng, du lịch văn hóa, du lịch di sản là một thế mạnh của các tỉnh Tây Nguyên để phát triển mạnh về kinh tế xã hội, tạo dựng cuộc sống tốt đẹp ngày càng giàu có cho đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

Tiếp đó, các đại biểu đã được xem các nghệ sỹ Tây Nguyên biểu diễn các tiết mục văn hóa, văn nghệ đặc sắc trong tiếng cồng chiêng, điệu nhạc mang đậm màu sắc núi rừng Tây Nguyên./.