Trang phục chống nắng nào hiệu quả nhất?
Với lý lẽ rằng, tia tử ngoại có thể xuyên qua vải vóc thông thường nên vẫn gây tác hại lên da, có nhiều loại vải sợi được giới thiệu có khả năng che chắn tia tử ngoại triệt để. Vậy thật hư như thế nào?
Khả năng xuyên thấu của tia tử ngoại
Trong ánh nắng có ba loại tia cực tím A, B và C, khác nhau do bước sóng:
* Tia UV-A bước sóng 315 - 380 nm, là tia có bước sóng dài nhất trong ba loại tia cực tím, rất gần với bước sóng của quang phổ thấy được. Tia cực tím A có thể xuyên qua mây mù, không khí, thủy tinh, nhựa và gần hết các loại vải thông dụng. Ví như, cái áo phông sợi bông (cotton) chỉ chặn được khoảng 5% tia UVA, còn đến 95% sẽ vượt xuyên qua vải để đến da. Tia UVA có thể phản chiếu các bề mặt như tuyết, nước, cát, cửa sổ, kính chắn gió v.v…
* Tia UV-B bước sóng 280 - 315 nm, gây say nắng, tổn thương đen da…
* Tia UV-C có bước sóng 100 - 280 nm, là loại tia có sức xuyên thấu mạnh nhất. May mắn, tia UVC chết người này thường bị tầng ô-zôn ngăn chặn lại gần hết nên không đến trái đất.
Trang phục chống nắng
Áo quần, trang phục chống nắng (sun-protective clothings, UPF clothings) là những thứ được sản xuất từ vật liệu chống lại được sự xâm nhập của tia tử ngoại chủ yếu là tia UVA lên da.
Tất cả các loại vải chống nắng đều hoạt động theo hai cách cơ bản là “che chắn nắng” (sunscreen) và “phản chiếu nắng” (sunblock).
Để đánh giá khả năng của vải chống nắng, các nhà khoa học dùng thông số UPF (Utraviolet Protection Factor), như chỉ số SPF trong đánh giá cấp độ kem chống nắng. Ví dụ: UPF 3 sẽ cho 1/3 lượng tia tử ngoại đi qua hay cản được 66,6%; UPF 9 sẽ cho 1/9 tia UV đi qua và cản 81%; và UPF 50 sẽ cho 1/50 đi qua và cản đến 98% tia UV còn lại. Quần áo chống nắng UPF thường được nhà sản xuất thử nghiệm, kiểm tra, đánh giá chặt chẽ, và dán nhãn trước khi đưa ra thị trường. Trang phục càng tốt có số UPS càng cao tức độ cản tia cực tím càng nhiều, thông thường trên thị trường có UPS từ 30+ trở lên.
Chỉ số SPF thay đổi theo độ dày, sít của vải dệt
Những loại vải vóc chống nắng này được các nhà sản xuất sử dụng công nghệ dệt tiên tiến, có bằng sáng chế để tấm vải rất sít sao, chặt chẽ. Vải còn được “gia cố” thêm các thành phần, hóa chất ngăn cản tia cực tím vào sợi chỉ, thuốc nhuộm để sản phẩm tăng khả năng chặn tia tử ngoại hơn. Hiện nay, với sự tiến bộ công nghệ, vải chặn tia UV, chống nắng, ngày càng hiệu quả hơn gần như chặn được tất cả các tia cực tím và giá thành cũng rẻ hơn đáng kể.
Những lưu ý khi chọn trang phục chống nắng
* Màu sắc: Màu sắc quần áo có ảnh hưởng đến độ ngăn cản tia tử ngoại. Những màu sậm và sáng, như đỏ, đen và xanh biển, có độ hấp thụ UV nhiều hơn các màu nhạt như trắng, xanh lơ... Ví dụ, áo thun cotton trắng thông thường chỉ có UPF khoảng 5, coi như không cản tia tử ngoại gì. áo sẽ bảo vệ tốt hơn.
* Kết cấu: Kết cấu vật liệu, sợi dệt, thuốc nhuộm..cũng có ảnh hưởng đến khả năng ngăn chặn tia UV. Các sợi tổng hợp và bán tổng hợp như acrylic, polyester, nylon and lycra, rayon, các loại vải dày đặc, nặng, được dệt chặt như len, denim hoặc vải to sợi là những vật liệu tốt để may trang phục chống nắng. Cần lưu ý, các loại sợi tổng hợp còn có khả năng phản chiếu (reflect) tia tử ngoại hơn các loại vải sợi thông thường.
* UPF: Hệ số chống tia cực tím (UPF) của áo quần được xếp hạng giống như xếp hạng SPF cho kem chống nắng. Cần chọn trang phục có UPF từ 30+ trở lên, tốt nhất là UPS 50+.
* Kích cỡ: Cũng như mũ nón. Trang phục, áo quần càng to, càng rộng, độ che phủ càng cao thì khả năng bảo vệ càng tốt hơn. Áo quần chật làm các sợi vải căng, rách, dãn thớ sợi khiến tia UV lọt qua nhiều hơn.
* Độ ẩm: Khi vải bị ướt, chỉ số UPF có xu hướng bị giảm, đặc biệt vải màu trắng, nhạt sẽ trong suốt khi bị ướt. Ví dụ, một chiếc áo phông màu trắng mỏng với UPF của 5 chỉ có thể có UPF 2 khi ướt.
Thay lời kết
Cần theo lời khuyên y tế chính thống của quỹ Ung thư da Hoa Kỳ (Skin Cancer Foundation): “Ra nắng cần phải kết hợp sử dụng quần áo, kem chống nắng, mũ, kính râm mới đảm bảo an toàn”.
Khi mua sắm trang phục cần lưu ý các tiêu chí vải sợi sau: màu đậm sáng, dệt dày chặt, có UPF cao, may rộng rãi, thích hợp. Hiện nay, nhà sản xuất đã nghiên cứu thiết kế nhiều trang phục chống nắng hiện đại: công năng tốt, tiện lợi, lại rất thời trang...
TS.BS Trần Bá Thoại
Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm
Đảm bảo điều kiện tổ chức bán trú cho học sinh mùa nắng nóng
Tình hình nóng gay gắt với nền nhiệt cao khiến cho các loại thực phẩm rất dễ bị hư hỏng, tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn cho học sinh. Vì vậy, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá đã chủ động rà soát, cải tạo cơ sở vật chất, điều chỉnh lịch bán trú để phù hợp với điều kiện thời tiết nắng nóng.
Các trường mầm non chủ động phòng chống dịch bệnh mùa hè cho trẻ
Hiện đang là thời gian cao điểm của một số bệnh truyền nhiễm như: sởi, thuỷ đậu, tay chân miệng và các bệnh về tiêu hoá… Trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, rất dễ bị nhiễm bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, các cơ sở giáo dục mầm non trên địa bàn thành phố Thanh Hoá đang chủ động triển khai nhiều biện pháp phòng chống dịch bệnh mùa hè, không để lây lan, bùng phát trong nhà trường.
Bộ Y tế ban hành chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2025 đợt 3
Để tiếp tục triển khai tổ chức tiêm chủng chiến dịch phòng, chống bệnh sởi cho các đối tượng, nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, trên cơ sở đề xuất nhu cầu vaccine, phạm vi triển khai chiến dịch vaccine phòng, chống dịch sởi của các tỉnh, thành phố, Bộ Y tế đã ban hành kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2025 đợt 3. Theo đó, tiếp tục mở rộng đối tượng, tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh sởi trong cộng đồng.
Xây dựng mạng lưới nội dung y tế chính thống, đa dạng và thiết thực
Tổng hội Y học Việt Nam, Quỹ Hỗ trợ bệnh nhân ung thư, Ngày mai tươi sáng (Bộ Y tế), nền tảng TikTok cùng Hệ sinh thái Bệnh viện đa khoa Tâm Anh và Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm cùng nhau xây dựng mạng lưới thông tin y tế chuẩn khoa học, đáng tin cậy và dễ tiếp cận vì sức khỏe cộng đồng.
Hướng dẫn truy cập sổ sức khỏe điện tử trên VNeID
Tiện ích sổ sức khỏe điện tử (SKĐT) đã có trên ứng dụng VNeID nhằm hỗ trợ công dân trong việc khám chữa bệnh nhanh chóng và thuận tiện hơn. Vậy sổ sức khỏe điện tử VNeID là gì? Và cách sử dụng tiện ích này như thế nào.
Bộ Y tế hướng dẫn thí điểm thực hiện Sổ sức khỏe điện tử VNeID
Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn thí điểm thực hiện Sổ sức khỏe điện tử phục vụ tích hợp trên ứng dụng VNeID (Sổ sức khỏe điện tử VNeID). Sổ sức khoẻ điện tử VNeID được sử dụng cho tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh công lập và tư nhân, cả loại hình khám chữa bệnh ngoại trú, nội trú, khám chữa bệnh từ xa.
80% bệnh nhân đột quỵ đến bệnh viện khi đã quá “giờ vàng”
Đột quỵ không còn là bệnh của người già mà hiện nay, nhiều người trẻ, thậm chí trẻ em cũng bị đột quỵ. Điều đáng chú ý, khoảng 80% bệnh nhân đột quỵ tại Việt Nam được đưa đến bệnh viện đều đã quá “giờ vàng”. Nguyên nhân là do nhận thức của cộng đồng về đột quỵ chưa cao và người bệnh chưa được đưa đến đúng địa chỉ khi bị đột quỵ.
Mở rộng đối tượng tiêm vaccine phòng sởi
Tin từ Bộ Y tế cho biết độ tuổi mắc bệnh sởi đã bắt đầu có sự thay đổi. So với 3 tháng đầu năm 2025, số ca mắc giảm nhẹ ở nhóm dưới 10 tuổi và tăng ở nhóm trên 10 tuổi. Thực hiện chủ trương rà soát của Bộ Y tế, ngành y tế Thanh Hoá đã đề xuất đối tượng tiêm chiến dịch phòng, chống sởi đợt 3 cho nhóm trẻ từ 11-15 tuổi.
Bộ Y tế cảnh báo sản phẩm thuốc giả, thuốc lưu hành trái phép trên thị trường
Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có văn bản gửi sở y tế các tỉnh, thành phố về việc cảnh báo thuốc giả, thuốc lưu hành trái phép trên thị trường sau khi đường dây sản xuất, tiêu thụ thuốc giả rất lớn bị Công an Thanh Hóa triệt phá.
Độ tuổi mắc sởi đã có thay đổi sau khi kết thúc chiến dịch tiêm vaccine
Theo Bộ Y tế, độ tuổi mắc bệnh sởi đã bắt đầu có sự thay đổi theo nhóm tuổi sau thời điểm hạn kết thúc chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống bệnh sởi.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.