Trang phục chống nắng nào hiệu quả nhất?
Với lý lẽ rằng, tia tử ngoại có thể xuyên qua vải vóc thông thường nên vẫn gây tác hại lên da, có nhiều loại vải sợi được giới thiệu có khả năng che chắn tia tử ngoại triệt để. Vậy thật hư như thế nào?
Khả năng xuyên thấu của tia tử ngoại
Trong ánh nắng có ba loại tia cực tím A, B và C, khác nhau do bước sóng:
* Tia UV-A bước sóng 315 - 380 nm, là tia có bước sóng dài nhất trong ba loại tia cực tím, rất gần với bước sóng của quang phổ thấy được. Tia cực tím A có thể xuyên qua mây mù, không khí, thủy tinh, nhựa và gần hết các loại vải thông dụng. Ví như, cái áo phông sợi bông (cotton) chỉ chặn được khoảng 5% tia UVA, còn đến 95% sẽ vượt xuyên qua vải để đến da. Tia UVA có thể phản chiếu các bề mặt như tuyết, nước, cát, cửa sổ, kính chắn gió v.v…
* Tia UV-B bước sóng 280 - 315 nm, gây say nắng, tổn thương đen da…
* Tia UV-C có bước sóng 100 - 280 nm, là loại tia có sức xuyên thấu mạnh nhất. May mắn, tia UVC chết người này thường bị tầng ô-zôn ngăn chặn lại gần hết nên không đến trái đất.
Trang phục chống nắng
Áo quần, trang phục chống nắng (sun-protective clothings, UPF clothings) là những thứ được sản xuất từ vật liệu chống lại được sự xâm nhập của tia tử ngoại chủ yếu là tia UVA lên da.
Tất cả các loại vải chống nắng đều hoạt động theo hai cách cơ bản là “che chắn nắng” (sunscreen) và “phản chiếu nắng” (sunblock).
Để đánh giá khả năng của vải chống nắng, các nhà khoa học dùng thông số UPF (Utraviolet Protection Factor), như chỉ số SPF trong đánh giá cấp độ kem chống nắng. Ví dụ: UPF 3 sẽ cho 1/3 lượng tia tử ngoại đi qua hay cản được 66,6%; UPF 9 sẽ cho 1/9 tia UV đi qua và cản 81%; và UPF 50 sẽ cho 1/50 đi qua và cản đến 98% tia UV còn lại. Quần áo chống nắng UPF thường được nhà sản xuất thử nghiệm, kiểm tra, đánh giá chặt chẽ, và dán nhãn trước khi đưa ra thị trường. Trang phục càng tốt có số UPS càng cao tức độ cản tia cực tím càng nhiều, thông thường trên thị trường có UPS từ 30+ trở lên.
Chỉ số SPF thay đổi theo độ dày, sít của vải dệt
Những loại vải vóc chống nắng này được các nhà sản xuất sử dụng công nghệ dệt tiên tiến, có bằng sáng chế để tấm vải rất sít sao, chặt chẽ. Vải còn được “gia cố” thêm các thành phần, hóa chất ngăn cản tia cực tím vào sợi chỉ, thuốc nhuộm để sản phẩm tăng khả năng chặn tia tử ngoại hơn. Hiện nay, với sự tiến bộ công nghệ, vải chặn tia UV, chống nắng, ngày càng hiệu quả hơn gần như chặn được tất cả các tia cực tím và giá thành cũng rẻ hơn đáng kể.
Những lưu ý khi chọn trang phục chống nắng
* Màu sắc: Màu sắc quần áo có ảnh hưởng đến độ ngăn cản tia tử ngoại. Những màu sậm và sáng, như đỏ, đen và xanh biển, có độ hấp thụ UV nhiều hơn các màu nhạt như trắng, xanh lơ... Ví dụ, áo thun cotton trắng thông thường chỉ có UPF khoảng 5, coi như không cản tia tử ngoại gì. áo sẽ bảo vệ tốt hơn.
* Kết cấu: Kết cấu vật liệu, sợi dệt, thuốc nhuộm..cũng có ảnh hưởng đến khả năng ngăn chặn tia UV. Các sợi tổng hợp và bán tổng hợp như acrylic, polyester, nylon and lycra, rayon, các loại vải dày đặc, nặng, được dệt chặt như len, denim hoặc vải to sợi là những vật liệu tốt để may trang phục chống nắng. Cần lưu ý, các loại sợi tổng hợp còn có khả năng phản chiếu (reflect) tia tử ngoại hơn các loại vải sợi thông thường.
* UPF: Hệ số chống tia cực tím (UPF) của áo quần được xếp hạng giống như xếp hạng SPF cho kem chống nắng. Cần chọn trang phục có UPF từ 30+ trở lên, tốt nhất là UPS 50+.
* Kích cỡ: Cũng như mũ nón. Trang phục, áo quần càng to, càng rộng, độ che phủ càng cao thì khả năng bảo vệ càng tốt hơn. Áo quần chật làm các sợi vải căng, rách, dãn thớ sợi khiến tia UV lọt qua nhiều hơn.
* Độ ẩm: Khi vải bị ướt, chỉ số UPF có xu hướng bị giảm, đặc biệt vải màu trắng, nhạt sẽ trong suốt khi bị ướt. Ví dụ, một chiếc áo phông màu trắng mỏng với UPF của 5 chỉ có thể có UPF 2 khi ướt.
Thay lời kết
Cần theo lời khuyên y tế chính thống của quỹ Ung thư da Hoa Kỳ (Skin Cancer Foundation): “Ra nắng cần phải kết hợp sử dụng quần áo, kem chống nắng, mũ, kính râm mới đảm bảo an toàn”.
Khi mua sắm trang phục cần lưu ý các tiêu chí vải sợi sau: màu đậm sáng, dệt dày chặt, có UPF cao, may rộng rãi, thích hợp. Hiện nay, nhà sản xuất đã nghiên cứu thiết kế nhiều trang phục chống nắng hiện đại: công năng tốt, tiện lợi, lại rất thời trang...
TS.BS Trần Bá Thoại
Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm
Đẩy mạnh đào tạo và phát triển ngành điều dưỡng
Lực lượng điều dưỡng trong hệ thống y tế có vai trò quan trọng trong việc chăm sóc bệnh nhân, hỗ trợ bác sỹ trong công tác điều trị. Trung bình 1 bác sĩ cần có 3 đến 4 điều dưỡng hỗ trợ, nhưng hiện tại, theo thống kê, Thanh Hoá mới chỉ có khoảng 1,9 điều dưỡng trên 1 bác sĩ, còn thấp so với yêu cầu đặt ra. Để tiến tới tỷ lệ điều dưỡng đạt chuẩn, đảm bảo đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khoẻ cho Nhân dân, các cơ sở đào tạo y khoa và các đơn vị liên quan tại tỉnh Thanh Hoá đang đẩy mạnh đào tạo và phát triển ngành nghề này.
Bảo vệ sức khỏe người cao tuổi trong thời tiết nắng nóng
Tại Thanh Hóa, thời tiết nắng nóng, oi bức những ngày qua đã ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống và sức khoẻ của Nhân dân, đặc biệt là nhóm người cao tuổi có bệnh lý nền. Đáng lo ngại, tỷ lệ bệnh nhân nặng, phải điều trị kéo dài khá cao.
Bộ Y tế yêu cầu kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc, chất lượng và nguyên liệu làm thuốc
Trước thực trạng một số cơ sở sản xuất thuốc vi phạm quy định trong hoạt động sản xuất và kinh doanh, Bộ Y tế vừa ban hành văn bản chỉ đạo toàn ngành tăng cường giám sát chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm nhằm đảm bảo chất lượng và độ an toàn của thuốc lưu hành trên thị trường.
Lang Chánh: Diễn tập điều tra, xử lý ngộ độc thực phẩm xảy ra tại bữa ăn tập trung đông người
Ngày 6/6/2025, Chi cục An toàn vệ sinh Thực phẩm phối hợp với Trung Tâm y tế huyện Lang Chánh tổ chức diễn tập điều tra, xử lý ngộ độc thực phẩm xảy ra tại bữa ăn tập trung đông người trên địa bàn huyện Lang Chánh.
Gia tăng tai nạn thương tích ở trẻ trong dịp hè
Mặc dù đã được khuyến cáo rất nhiều, thế nhưng năm nào cũng vậy, cứ vào dịp hè là tai nạn thương tích ở trẻ lại gia tăng.
Không hoang mang nhưng cũng không chủ quan với dịch COVID-19
COVID-19 đang gia tăng tại nhiều nước trên thế giới. Tại Việt Nam, dịch bệnh này cũng gia tăng trong khoảng 1 tháng trở lại đây và đã có bệnh nhân mắc COVID-19 tử vong trên bệnh lý nền phức tạp. Nhiều người lo ngại COVID-19 lây lan nhanh, bên cạnh đó bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng đang vào mùa, có khả năng gây ra “dịch chồng dịch”.
Dừng cấp thẻ bảo hiểm y tế giấy từ tháng 6/2025
Từ ngày 1/6, cơ quan bảo hiểm xã hội không cấp thẻ bảo hiểm y tế bản giấy cho người tham gia. Thay vào đó, người dân sẽ sử dụng thẻ bảo hiểm y tế điện tử trên ứng dụng ứng dụng bảo hiểm xã hội số (VssID) hoặc ứng dụng định danh điện tử (VNeID) khi đi khám, chữa bệnh.
Xử lý nghiêm vi phạm trên lĩnh vực hành nghề y dược tư nhân
Thời gian gần đây, tình trạng hoạt động mua bán, kinh doanh thuốc và khám chữa bệnh trái phép diễn biến phức tạp. Trên cơ sở nắm chắc địa bàn và quy luật hoạt động của các đối tượng, Sở Y tế phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa và các ngành liên quan đã thành lập các đoàn kiểm tra đột xuất, qua đó phát hiện và xử lý nghiêm nhiều cơ sở vi phạm.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ - Chìa khóa bảo vệ sức khỏe sớm
Kiểm tra sức khỏe định kỳ là quy trình kiểm tra tổng quát nhằm phát hiện sớm các bất thường ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng. Đây được xem là yếu tố quan trọng, giúp sớm phát hiện những nguy cơ của bệnh, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời.
Khuyến cáo không tự ý sử dụng thuốc kháng virus để điều trị COVID-19
Về việc phòng bệnh và điều trị bệnh COVID-19, các chuyên gia y tế cảnh báo, người dân tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc kháng virus để điều trị.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.