Vay Trung Quốc gần 5 tỷ USD làm đường sắt, Kenya lỗ đậm, xin giãn nợ
Sau khi chấp nhận vay 4,7 tỷ USD từ Trung Quốc để "mua" tuyến đường sắt khổ chuẩn với kỳ vọng sẽ thúc đẩy nền kinh tế nước nhà, Kenya liên tục gặp rắc rối trong việc trả nợ.
Chấp nhận món nợ “khủng”
Kenya là quốc gia châu Phi đã vay 4,7 tỷ USD từ Sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc để xây đường sắt.
Cụ thể, dự án đường sắt khổ chuẩn dài 580 km, kết nối thành phố duyên hải Mombasa với thị trấn Naivasha, gần thủ đô Nairobi của Kenya đã hoàn thành vào tháng 10/2019, gồm hai phần: phần đầu tiên kết nối Mombasa với thủ đô Nairobi có vốn đầu tư 3,2 tỷ USD và phần thứ hai kết nối Nairobi với Naivasha, có vốn đầu tư 1,5 tỷ USD.
Theo SCMP, nhà thầu chính của một phần dự án là Tổng Công ty Cầu đường Trung Quốc (CRBC) – một thành viên của Tập đoàn Xây dựng Kiến thiết Trung Quốc (CCCC), phần còn lại do CCCC trực tiếp đảm nhận.
Để thực hiện dự án này, Kenya thực hiện 2 khoản vay từ Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (Chexim) với thời hạn trả 20 năm, bao gồm một khoản vay trị giá 1,6 tỷ USD với mức lãi suất thương mại và một khoản vay nữa cũng có trị giá tương đương với mức lãi suất ưu đãi.
Những tưởng, con đường sắt tỷ đô này sẽ giúp cho nền kinh tế của quốc gia Đông Phi này có phần khởi sắc, khi 22 triệu tấn hàng hóa được dự đoán sẽ vận chuyển mỗi năm. Thời gian vận chuyển được cắt giảm từ 2 ngày còn 8 tiếng (tàu chở hàng vận tốc chậm hơn so với tuyến chở khách). Tuy vậy, mọi chuyện đều không như dự kiến.
“Bóng ma nợ khổng lồ”
Hàng loạt thách thức và khó khăn đặt ra đã khiến đoàn tàu trở thành tâm điểm luận chiến về gánh nợ mà nó chất nặng lên vai Chính phủ Kenya.
Tháng 12/2018, báo chí Kenya đưa tin, một bến cảng ở Mombasa có nguy cơ bị Bắc Kinh tịch thu liên quan đến các khoản nợ chưa trả. Kenya đã vay 9,8 tỷ USD của Bắc Kinh tính đến năm 2017, theo Viện Nghiên cứu sáng kiến Trung Quốc – châu Phi Johns Hopkins, hay gần 20% tổng nợ nước ngoài của quốc gia châu Phi.
Chính phủ Kenya và Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã bác báo cáo trên, song người dân Kenya vẫn không khỏi lo lắng về món nợ này.
Năm 2018, nợ công của Kenya chiếm đến 63,2% tổng sản phẩm nội địa (GDP) theo ước tính hồi tháng 10 của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) làm tăng rủi ro nợ của nước này lên mức trung bình.
Dù Kenya đã trả xong khoản tiền lãi đầu tiên 350 triệu USD vào tháng 1 đầu năm nay cho Trung Quốc, song nước này vẫn còn đang bế tắc với phần thanh toán lãi tiếp theo vì tuyến đường sắt Mombasa-Naivasha vẫn chưa có lợi nhuận.
Theo chính phủ Kenya cho biết, năm ngoái, tuyến đường sắt nói trên tạo doanh thu 130 triệu USD nhưng chi phí phát sinh, chi phí vận hành lên tới 170 triệu USD.
Không những vậy, đại dịch Covid-19 đã làm tổn hại và bộc lộ khả năng sinh lời kém và đặc biệt tồi tệ hơn của tuyến đường sắt trị giá gần 5 tỷ USD đang khiến giới chức Kenya “lo lắng tột cùng” khi sắp tới hạn thanh toán.
Kêu gọi Trung Quốc đàm phán lại
Vào tuần trước, Ủy ban vận tải Kenya đề xuất tái thương lượng các khoản vay từ Chexim. Ủy ban này cho biết chính phủ Kenya cũng yêu cầu Công ty Africa Star Railway giảm 50% mức phí quản lý hàng tháng 10 triệu USD.
Chính phủ Kenya cũng hy vọng Bắc Kinh sẽ nới kỳ hạn trả nợ, trong bối cảnh nước này đang phải xoay xở từ nguồn thuế ít ỏi do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Bên cạnh tái thương lượng nợ với Trung Quốc ở các khoản vay trong dự án tuyến đường sắt Mombasa-Naivasha, các quan chức Bộ Tài chính Kenya cho biết họ cũng muốn đề nghị Trung Quốc giảm một phần trong tổng nợ của Kenya đối với Trung Quốc.
“Kenya buộc phải đàm phán lại với Trung Quốc về các khoản nợ. Dự án đường sắt không mang lại thu nhập, ngân sách từ thuế sụt giảm do đại dịch Covid-19 khiến Kenya không còn sự lựa chọn nào khác”, Tony Watima – chuyên gia kinh tế tại Kenya – nhận xét. “Tính riêng tuyến đường sắt do Trung Quốc xây dựng cũng đã chiếm tới 12% tổng các khoản nợ nước ngoài hiện Kenya đang phải chịu.”
Mỹ và một số nước phương Tây từ lâu đã cảnh báo Sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc là “bẫy nợ”. Mỹ cho rằng, các nước nghèo phải đánh đổi lợi ích kinh tế, chính trị, thậm chí là quân sự để đổi lấy các khoản vay từ Bắc Kinh.
Tại châu Phi, hiện đã có ba nước gồm Ethiopia, Cộng hòa Congo và Angola tái đàm phán nợ thành công với Trung Quốc.
Hương Vũ/ Dân trí
Bài viết cùng chuyên mục
Đọc thêm
Volkswagen chính thức có đại lý uỷ quyền tại Thanh Hóa
Người yêu thích dòng xe ô tô đến từ thương hiệu Đức Volkswagen đã có một địa chỉ tin cậy tại Thanh Hoá, khi đại lý uỷ quyền của Volkswagen tại Thanh Hóa vừa chính thức ra mắt. Đây là đại lý ủy quyền của Volkswagen Việt Nam tại khu vực Bắc Trung Bộ, với sự góp mặt của đại diện thương hiệu Volkswagen Việt Nam.
Chỉ số PMI ngành sản xuất tăng trưởng chậm lại
Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam đã giảm từ mức 52,4 điểm của tháng 7 xuống còn 50,4 điểm trong tháng 8, cho thấy động lực tăng trưởng đang chững lại.
Đẩy mạnh xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ vào châu Âu
Hiện, mặt hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam đã được xuất khẩu tới 163 quốc gia và vùng lãnh thổ, chiếm gần 10% nhu cầu của thị trường toàn cầu. Các thị trường xuất khẩu chủ lực bao gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU) và một số quốc gia ở khu vực Trung Đông. Theo Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, Việt Nam có thể tăng kim ngạch xuất khẩu ngành hàng này lên mức 4 tỷ USD vào năm 2025 và phấn đấu đạt 6 tỷ USD vào năm 2030.
Ngành xi măng đối mặt rào cản về giá
Theo Hiệp hội Xi măng Việt Nam, từ đầu năm 2025 đến nay, tổng sản lượng xi măng cả nước đạt trên 60 triệu tấn, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm 2024. Tiêu thụ toàn ngành xi măng đạt gần 55 triệu tấn, trong đó tiêu thụ nội địa tăng 18%, cao nhất so với cùng kỳ 5 năm gần đây. Cùng với đó, xuất khẩu xi măng và clinker cũng tăng 10% so với cùng kỳ năm 2024.
Giải pháp phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ
Các chuyên gia cho biết, ngành công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam trong những năm qua đã có bước tiến khá tích cực. Tuy nhiên, sự phát triển vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Quy mô doanh nghiệp nhỏ, công nghệ còn lạc hậu, năng suất thấp. Nhiều doanh nghiệp chưa đủ khả năng đáp ứng tiêu chuẩn về chất lượng, giá thành, thời gian giao hàng của chuỗi cung ứng toàn cầu. Vì vậy, tỷ lệ nội địa hóa trong nhiều ngành vẫn còn thấp, phụ thuộc vào nhập khẩu.
Dự kiến giảm thuế suất nhập khẩu ngô xuống 3%
Bộ Tài chính đang đề xuất giảm mức thuế nhập khẩu mặt hàng ngô từ 5% hiện hành xuống 3% để hỗ trợ ngành công nghiệp thức ăn chăn và một số ngành công nghiệp khác trong nước. Theo các chuyên gia, ngô và lúa mì hiện đang là 2 loại nguyên liệu chiếm tỷ trọng lớn trong thành phần của thức ăn chăn nuôi.
Giai đoạn phát triển mới của thương mại điện tử
Dù kinh tế trong nước đối mặt với nhiều thách thức song thương mại điện tử vẫn là điểm sáng và đóng góp quan trọng cho tăng trưởng chung. Đặc biệt, thương mại điện tử đã khẳng định vị thế tiên phong, chiếm 2/3 giá trị của nền kinh tế số, một trong những trụ cột, động lực tăng trưởng mới của Việt Nam.
Phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ
Các chuyên gia cho biết, ngành công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam trong những năm qua đã có bước tiến khá tích cực. Tuy nhiên, sự phát triển vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Quy mô doanh nghiệp nhỏ, công nghệ còn lạc hậu, năng suất thấp. Nhiều doanh nghiệp trong nước chưa đủ khả năng đáp ứng tiêu chuẩn về chất lượng, giá thành, thời gian giao hàng của chuỗi cung ứng toàn cầu. Vì vậy, tỷ lệ nội địa hóa trong nhiều ngành vẫn còn thấp, phụ thuộc vào nhập khẩu.
Xây dựng sản phẩm OCOP từ lúa gạo chất lượng cao
Thông qua việc tổ chức sản xuất lúa gạo quy mô lớn, chất lượng cao, chủ thể sản xuất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã phát triển được nhiều sản phẩm lúa gạo đạt tiêu chuẩn OCOP. Qua đó nâng cao giá trị, khẳng định thương hiệu cho lúa gạo xứ Thanh.
Trồng mới và trồng lại sau khai thác 6.000 ha rừng
Để hoàn thành mục tiêu trồng mới và trồng lại sau khai thác 10.000 ha rừng tập trung trong năm 2025 như kế hoạch đã đề ra, từ đầu năm đến nay, các ngành, địa phương liên quan trong tỉnh đã chủ động triển khai nhiều biện pháp, từ công tác quy hoạch, đảm bảo nguồn giống, đến việc hỗ trợ kỹ thuật cho người dân để đẩy nhanh tiến độ trồng rừng.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.