Đường dây nóng: 0237 3721150

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa

Với sự quan tâm của ngành Nông nghiệp và chính quyền các cấp, thời gian qua, một số giống cây trồng bản địa trên địa bàn tỉnh đã được phục tráng, bảo tồn và phát triển. Theo đó, các địa phương đã từng bước xây dựng, phát triển nhãn hiệu, thương hiệu theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Trần Hà - Văn Lọc

02/02/2025 16:52

Thị trấn Vân Du, huyện Thạch Thành là một trong sáu vùng trồng cam lớn nhất của cả nước đã được quy hoạch từ thời Pháp thuộc, với các đặc điểm về khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp để trồng cam. Trong những năm 1960 -1990, cam Vân Du là một trong những giống cam chủ lực của các nông trường quốc doanh trồng cam xuất khẩu cho Liên Xô (cũ), với sản lượng hàng trăm tấn mỗi năm, được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, cây cam Vân Du chưa được chọn lọc, duy trì về giống, dẫn đến cây cam bị thoái hóa và lai tạp. Vì vậy, năm 20218, huyện Thạch Thành đã phối hợp với các đơn vị chuyên môn khôi phục và phát triển bền vững nguồn gen bản địa cam Vân Du lâu dài trên cơ sở điều tra tuyển chọn được các cây đầu dòng. Đồng thời, xây dựng mô hình trình diễn áp dụng các biện pháp kỹ thuật thâm canh công nghệ cao. Sau thời gian thực hiện, đến nay, huyện Thạch Thành đã hoàn thiện hồ sơ nghiệm thu dự án, kết quả đã thiết lập được cơ chế quản lý, bảo hộ đối với nhãn hiệu "Cam Vân Du - Thạch Thành".

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 1.

Ông Lê Ngọc Hội, Phó chủ tịch UBND Thị trấn Vân Du, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá

Ông Lê Ngọc Hội, Phó chủ tịch UBND Thị trấn Vân Du, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá cho biết: "Hằng năm, chúng tôi xây dựng các kế hoạch, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào Thị trấn Vân Du, tích tụ đất đây, phát triển vùng cây công nghệ cao, mang lại hiểu quả kinh tế cho doanh nghiệp và tạo công ăn việc làm cho bà con". 

Tiên phong đi đầu trong việc khôi phục và phát triển giống cam Vân Du là gia đình ông Nguyễn Văn Chung, Giám đốc Công ty TNHH Thuỷ Ngọc, Thị trấn Vân Du, huyện Thạch Thành. Gia đình ông đã thuê 80ha đất nông nghiệp đầu tư cải tạo trồng cây Cam theo chuỗi ứng dụng công nghệ cao. Toàn bộ quá trình canh tác, chăm bón, thu hoạch, bảo quản cam tại nông trại đều áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP. Nguồn phân hữu cơ bón cho cây cam được nông trại lấy từ trùn quế được nuôi trong khu nhà xưởng rộng 5.000m2. Từ việc nuôi trùn quế lấy phân, mỗi năm nông trại tiết kiệm được 50% chi phí mua phân bón. Ngoài các yêu cầu về kỹ thuật thâm canh, trang trại còn lắp đặt hệ thống tưới phun tự động. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật trong sản xuất, năm 2019 nông trại đã được cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn "Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu" - GlobalGAP. Đây là tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cao nhất hiện nay trên thế giới mà các nhà nhập khẩu đưa ra để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Nông trại cũng là một trong những đơn vị đầu tiên trong cả nước đạt chứng nhận tiêu chuẩn sản xuất GlobalGAP trên cây cam. Tiêu chuẩn này đã giúp sản phẩm cam dễ dàng xuất khẩu ra nước ngoài và cả những thị trường khó tính như: châu Âu, Mỹ, Nhật Bản.

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 2.

Ông Nguyễn Văn Chung, Giám đốc Công ty TNHH Thuỷ Ngọc, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá cho biết thêm: "Tham gia vào đề án bảo tồn cây cam tôi mong muốn phục tráng giống cam của địa phương, xây dựng thương hiệu và phát triển mở rộng thị trường; muốn vậy mình phải tuân thủ các tiêu chí về sản xuất an toàn, được huyện hỗ trợ đồng hành, thuận lợi cho trang trại phát triển trong thời gian tới".

Ngày 7/1/2021, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã ban hành Quyết định về việc cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm Cam Vân Du, huyện Thạch Thành. Sự kiện này là bước đột phá, tạo lập vị thế nông sản đặc trưng, nổi bật, mở ra nhiều cơ hội vươn ra thị trường lớn. Những năm gần đây, huyện Thạch Thành đã có nhiều giải pháp thu hút các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư sản xuất ứng dụng công nghệ cao cho vùng cam Vân Du. Đến nay, toàn huyện đã có 7 doanh nghiệp đầu tư, với tổng diện tích 172ha, trong đó có 122ha áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, 50ha áp dụng tiêu chuẩn toàn cầu GlobalGAP. Theo tính toán, 1ha cam khi đi vào thu hoạch, doanh thu ước đạt từ 300 đến 400 triệu đồng/ha.

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 3.

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 4.

Ông Hà Đức Tâm, Trưởng phòng nông nghiệp huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá

Ông Hà Đức Tâm, Trưởng phòng nông nghiệp huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá chia sẻ: "Huyện đã giao kế hoạch cụ thể cho các xã, thị trấn, hình thành chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tích tụ tập trung đất đai, sản xuất công nghệ cao và chuyển đổi số trong nông nghiệp".

Để phục hồi giống cây dược liệu Sâm Báo, UBND huyện Vĩnh Lộc đã ban hành Đề án "Bảo tồn và mở rộng quy mô phát triển cây sâm báo trên địa bàn giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030". Mục tiêu cụ thể giai đoạn 2022 - 2025 xây dựng thành công 2ha vườn cây giống đầu dòng Sâm báo hoa vàng tại xã Vĩnh Hùng và giao cho Công ty Cổ phần Dược liệu Triệu Sơn triển khai thực hiện. Đến nay, diện tích trồng Sâm Báo trên toàn huyện đạt khoảng 25ha. Với đặc điểm khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc là địa phương được lựa chọn để xây dựng mô hình thí điểm khôi phục giống Sâm Báo theo đề án. So với những cây trồng khác, trồng cây sâm Báo rất khó, phải lên luống theo hướng dốc, tránh gây ngập úng sau mưa lớn, bảo đảm thoát nước tốt trong mùa mưa và có mật độ trồng phù hợp. Do đó, chính quyền địa phương đã phối hợp với các cơ quan chức năng và doanh nghiệp thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân cách chăm sóc để tăng năng suất. Toàn bộ diện tích thâm canh Sâm báo được trồng, chăm sóc theo quy trình Viet gap, đảm bảo hàm lượng hoạt chất cao dược liệu, giữ được màu sắc tươi đẹp của sản phẩm.

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 5.

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 6.

Ông Vũ Văn Nhất, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá

Ông Vũ Văn Nhất, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá cho biết: "Để bảo tồn, duy trì phát triển giống cây sâm báo, chúng tôi đang thực hiện thí điểm, phát triển cây sâm báo tại núi Báo, xã Vĩnh Hùng, tạo điều kiện cho bà con Nhân dân duy trì năng suất cũng như thu nhập trong tương lai".

Ông Thiều Đình Hùng, Giám đốc Công ty CP Dược liệu Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hoá cho biết thêm: "Công ty chúng tôi đang có một số định hướng để phát triển bền vững cây sâm báo như tiếp tục đầu tư vào quy trình sản xuất, nguyên liệu đưa vào trồng trong nhà kính, nhà lưới, công nghệ cao; thứ hai là set up lại việc bán hàng trên kênh thương mại điện tử và sẽ liên kết với một số đối tác, đẩy mạnh hơn nữa bán hàng trên nền tảng số".

Bảo tồn, phát triển giống cây trồng nguồn gốc bản địa- Ảnh 7.

Việc nghiên cứu phục tráng, bảo tồn nguồn gen các loại cây trồng nguồn gốc bản địa có nhiều ý nghĩa trong phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững của tỉnh cũng như mang lại giá trị văn hóa, ghi dấu ấn về những sản vật địa phương. Do đó, để bảo tồn và phát triển cây trồng có nguồn gốc bản địa, cần sự vào cuộc của các cấp, ngành chuyên môn để định hướng cho người dân về giá trị, hiệu quả kinh tế và lộ trình phát triển cụ thể. Cũng như tiếp tục chú trọng xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các giống cây trồng bản địa, phục vụ có hiệu quả mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, giá trị và phát triển bền vững.

Nguồn: Chuyên mục Khoa học và Đời sống ngày 27/1/2025

Ý kiến bạn đọc

Xem thêm bình luận
43 công trình đoạt Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2024

43 công trình đoạt Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2024

18:12 , 03/06/2025

Tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức Lễ tổng kết và trao Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam năm 2024.

Ban hành Chương trình hành động đổi mới sáng tạo đến năm 2030

Ban hành Chương trình hành động đổi mới sáng tạo đến năm 2030

18:09 , 03/06/2025

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Chương trình hành động lĩnh vực đổi mới sáng tạo năm 2025 và định hướng đến năm 2030 nhằm cụ thể hóa các chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 71 của Chính phủ và Nghị quyết số 81 của Quốc hội.

Tiêu chí đánh giá Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước năm 2025

Tiêu chí đánh giá Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước năm 2025

08:10 , 03/06/2025

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Bộ tiêu chí đánh giá đối với Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước năm 2025.

Chương trình tín dụng 500.000 tỉ đồng phát triển khoa học - công nghệ

Chương trình tín dụng 500.000 tỉ đồng phát triển khoa học - công nghệ

07:00 , 02/06/2025

Ngân hàng Nhà nước vừa công bố chương trình tín dụng 500.000 tỉ đồng nhằm hỗ trợ phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hạ tầng chiến lược.

Việt Nam xếp hạng 44/138 về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu

Việt Nam xếp hạng 44/138 về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu

16:00 , 01/06/2025

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, Việt Nam xếp hạng 44 trong số 138 về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu, đứng thứ 2 trong số 33 quốc gia thu nhập trung bình thấp.

Đổi mới đào tạo nghề trong kỷ nguyên số

Đổi mới đào tạo nghề trong kỷ nguyên số

19:47 , 31/05/2025

Kỷ nguyên số với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến đang tạo ra những biến đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, các cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn Thanh Hoá cũng đã và đang có những đổi mới để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

Thanh Hoá lan toả phong trào bình dân học vụ số

Thanh Hoá lan toả phong trào bình dân học vụ số

12:35 , 31/05/2025

Từng là cái nôi của phong trào “bình dân học vụ” xóa mù chữ những năm đầu thành lập nước, hiện nay Thanh Hóa lại đang tiếp tục lan tỏa phong trào bình dân học vụ số. Đây là phong trào nhằm đưa kiến thức công nghệ, kỹ năng số đến với mọi tầng lớp Nhân dân. Một phong trào học không giới hạn độ tuổi, học để bắt kịp với thời đại chuyển đổi số.

Việt Nam đặt mục tiêu có 100.000 sinh viên ICT tốt nghiệp mỗi năm

Việt Nam đặt mục tiêu có 100.000 sinh viên ICT tốt nghiệp mỗi năm

16:02 , 30/05/2025

Trong giai đoạn 2030–2035, mỗi năm, Việt Nam đặt mục tiêu sẽ có khoảng 100.000 người tốt nghiệp các chương trình đào tạo về công nghệ thông tin và truyền thông, trong đó ít nhất 15% đạt trình độ thạc sĩ hoặc tiến sĩ…

Tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị, sáng kiến, giải pháp phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia

Tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị, sáng kiến, giải pháp phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia

07:30 , 30/05/2025

Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vừa đưa vào vận hành Hệ thống tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị, sáng kiến, giải pháp phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia tại địa chỉ: https://pakn.nq57.vn/.

ChatGPT & AI – Trợ lý triệu đô cho doanh nghiệp thời số hoá

ChatGPT & AI – Trợ lý triệu đô cho doanh nghiệp thời số hoá

16:03 , 29/05/2025

Sáng ngày 29/5, Hiệp hội Doanh nghiệp thành phố Thanh Hoá đã tổ chức chương trình cà phê doanh nhân số 14 với chủ đề “ChatGPT & AI – Trợ lý triệu đô cho doanh nghiệp thời số hoá”.