EU bất đồng trong việc lựa chọn Chủ tịch Ủy ban châu Âu

Hôm qua (28/5), 28 nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã nhóm họp không chính thức nhằm thảo luận về việc lựa chọn ứng cử viên cho các vị trí chủ chốt của khối trong nhiệm kì mới. Kết thúc cuộc họp Thượng đỉnh không chính thức trong tối qua tại Brussels, lãnh đạo các nước thành viên EU đã thống nhất sẽ chốt tên của ứng cử viên cho chức Chủ tịch Uỷ ban châu Âu tại Hội nghị Thượng đỉnh của khối sẽ diễn ra vào hai ngày 21 và 22/6 tới.

Phát biểu với báo giới sau cuộc họp, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết, chính phủ Đức vẫn tiếp tục ủng hộ cơ chế lựa chọn Chủ tịch Uỷ ban châu Âu từ hàng ngũ của nhóm chính trị có số ghế nhiều nhất tại Nghị viện châu Âu (hay còn gọi là cơ chế Spitzenkandidat). Thủ tướng Merkel cho biết, bà và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có cuộc thảo luận song phương về các bất đồng giữa hai nước trong việc có giữ cơ chế lựa chọn Chủ tịch Uỷ ban châu Âu như cũ hay không, nhưng chưa bàn cụ thể từng ứng cử viên.

"Chúng tôi không nói về tên của ứng cử viên cụ thể trong ngày hôm nay. Tôi cũng đã có cuộc gặp song phương với Tổng thống Pháp Macron. Tổng thống Pháp không phải là người ủng hộ cơ chế Spitzenkandidat. Nhưng tất nhiên tất cả chúng ta cần phải sống với thực tế. Hiện nay rõ ràng là Đảng Nhân dân Châu Âu và Đảng Dân chủ Châu Âu là nhóm mạnh nhất trong Nghị viện Châu Âu. Mặc dù là chúng không đưa ra quyết định ngày hôm nay nhưng chúng tôi vẫn muốn làm theo cách mà có thể chứng minh khả năng hành động của mình”, bà Merkel nói.

Điều này đồng nghĩa với việc chính phủ Đức ủng hộ ông Manfred Weber, chính trị gia người Đức hiện là Chủ tịch nhóm nghị sĩ của các đảng Nhân dân châu Âu (EPP), nhóm chính trị chiếm nhiều ghế nhất tại Nghị viện châu Âu khoá tới.

Về phần mình, Tổng thống Pháp Macron nhấn mạnh đến vấn đề cân bằng giới tính của các vị trí lãnh đạo chủ chốt trong EU.

Đáng chú ý,ông Macron nhắc đến tên của các ứng cử viên như: Frans Timmermans của nhóm đảng Dân chủ-xã hội châu Âu, Margrethe Vestager của nhóm đảng Dân chủ tự do và  Michel Barnier, hiện là Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU nhưng không hề nhắc đến tên ông Manfred Weber, ứng cử viên của nhóm đảng Nhân dân châu Âu được chính phủ Đức công khai ủng hộ.

"Điều quan trọng là các ứng cử viên phải là người có năng lực và có khả năng sáng tạo. Trong 4 đề cử thì cần phải có sự cân bằng giới tính, đó là 2 nam và 2 nữ. Tôi cũng muốn nhấn mạnh đến sự cân bằng chính trị và địa lý”, ông Macron nói.

Theo giới quan sát, chính phủ Pháp hiện đang phản đối ông Manfred Weber giữ chức Chủ tịch Uỷ ban châu Âu vì lo ngại một chính trị gia người Đức nắm giữ cương vị này sẽ tạo nên các ảnh hưởng bất lợi đến Pháp, nước hiện đang có nhiều khác biệt trong quan điểm cải tổ EU so với Đức

Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cho biết, cuộc thảo luận đã tái khẳng định Hội đồng châu Âu sẽ thực hiện vai trò của mình trong việc bầu Chủ tịch Uỷ ban châu Âu, tức là ,theo quy định của các Hiệp ước, không thể có cơ chế tự động theo kiểu lựa chọn "ứng cử viên chính" (spitzenkandidat). Theo đó, Hội đồng châu Âu sẽ đề xuất ứng cử viên và Nghị viện châu Âu (EP) sẽ bầu chọn. Chủ tịch Uỷ ban châu Âu tương lai phải có sự ủng hộ của cả đa số của Hội đồng châu Âu và đa số của Nghị viện châu Âu.

Chủ tịch Donald Tusk cho biết sẽ tiếp tục tham vấn với Nghị viện châu Âu và các thành viên của Hội đồng châu Âu về vị trí lãnh đạo tương lai như Chủ tịch Uỷ ban châu Âu, Chủ tịch Hội đồng châu Âu, chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng như Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại.

Theo kế hoạch, Nghị viện châu Âu khoá mới sẽ có phiên họp đầu tiên vào ngày 2/7 và sẽ chính thức thảo luận việc lựa chọn người thay thế ông Jean-Claude Juncker từ ngày 1/11 trên cương vị Chủ tịch Uỷ ban châu Âu.

Theo Vũ Anh Tuấn/VOV1