Làng Quỳ Chử ngày hội
Lễ hội truyền thống là một hình thức sinh hoạt nhằm đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần cũng như tín ngưỡng của người dân. Hình thành từ xa xưa, hình thức sinh hoạt văn hoá này đã tồn tại với hai phần cơ bản là phần lễ và phần hội. Hai phần này luôn gắn bó chặt chẽ với nhau, trong đó, phần lễ gồm những nghi thức cúng tế gắn với các loại hình tôn giáo tín ngưỡng, đời sống tâm linh của Nhân dân, còn phần hội, là những hoạt động văn hoá mang tính cộng đồng bao gồm nhiều hình thức vui chơi giải trí, văn hoá, văn nghệ, đua tài, đua sức của người dân. Những ngày hội làng đầu xuân đầy sắc màu đã vẽ nên một bức tranh làng quê Việt Nam độc đáo và ấn tượng.
Hiện nay, làng Quỳ Chử thuộc địa phận xã Hoằng Quỳ, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, nằm về phía tả ngạn sông Mã. Làng Quỳ Chử được tạo thành bởi ba thôn (thôn Đông, thôn Trung, thôn Thịnh Mỹ). Mỗi khi bàn việc chung thì họp ở đền thờ Lê Phụng Hiểu là nơi tổ chức hai kỳ lễ lớn của làng trong năm.

Làng Quỳ Chử (xã Hoằng Quỳ, huyện Hoằng Hóa).
Làng Quỳ Chử có rất nhiều sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, nổi bật trong đó là việc tổ chức hội làng với lễ hội Kỳ Phúc. Cứ 2 năm 1 lần, hội làng tổ chức từ ngày 6 đến ngày 8 tháng hai Âm lịch. Từ ba thôn đại diện cho bốn dòng họ lớn trong làng, người ta tập hợp về đình làm lễ: "Ba thôn bốn giáp tế chung một đình". Cũng giống như những hội làng trên khắp cả nước, vào ngày chính hội, phần lễ của hội làng Quỳ Chử được diễn ra trước tiên, với không khí trang nghiêm, long trọng, với phần tế lễ ở đền chính - tức Nghè Sen hội đồng miếu – đền thờ Lê Phụng Hiểu. Trước ngày tế lễ, toàn dân trong làng đều phụng nghinh thánh vị và bộ nhang các đền lại hội đồng miếu. Hành lễ là đặc nhiệm của làng văn và quan viên toàn xã. Nhạc cử lễ gồm nhạc gõ và bát âm, tế chủ do toàn xã bầu ra từ những người trong làng văn quan viên dự hội, được thay đổi hằng năm.

Tế lễ là phần được chuẩn bị rất chu đáo và kĩ lưỡng, là dịp để bày tỏ lòng thành kính với các bậc thần linh, đồng thời để người dân làng Quỳ Chử gửi gắm mong muốn, ước nguyện về một năm mưa thuận, gió hoà, mùa màng bội thu, yên ấm và no đủ. Là một lễ hội truyền thống có từ lâu đời, hội làng Quỳ Chử không chỉ vô cùng chỉn chu, cẩn thận trong lễ nghi cúng thần mà ngay từ những chi tiết nhỏ nhất như trang phục của người thực hiện nghi thức tế lễ, cũng phải đảm bảo yêu cầu. Chủ tế mặc áo thụng xanh, quần trắng, đội mũ vải có 2 dải đằng sau, chân đi hia hoặc hài. Đối với người bồi tế, các nữ quan, cũng đều có những yêu cầu về trang phục …

Sau khi hoàn thành nghi thức cúng tế trong phần lễ, cả làng sẽ bắt đầu mở hội, trò vui, trò diễn, thi sức, thi tài, để dân làng cùng tham gia. Khắp làng trên, xóm dưới làng Quỳ Chử ngày hội, đâu đâu cũng thấy không khí vui tươi nhộn nhịp.

Gánh nước là phần thi đầu tiên trong phần hội của làng Quỳ Chử. Dân làng được chia thành đội thi theo các thôn, trong trang phục truyền thống với áo tứ thân, khăn xếp, quăng gánh và chõ đựng nước. Mỗi thành viên đại diện cho đội thi đều ra sức, quyết tâm cao độ để dành chiến thắng về cho đội của mình.
Sau khi phổ biến luật chơi, trong sự cổ vũ hào hứng của đông đảo dân làng, các đội thi xếp hàng đi quanh đình làng. Với niêu, chõ, quang gánh, các thành viên thật nhanh, thật khéo gánh nước từ giếng làng về phục vụ sản xuất. Phần thi đã tái hiện lại được những nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam xưa.
Chị Nguyễn Thị Xuân, xã Hoằng Quỳ chia sẻ: "Tôi rất vui khi được tham gia lễ hôi, hy vọng mỗi năm, những người dân xa quê được về tham dự, để nhớ về truyền thống của quê hương".
Có rất nhiều trò diễn hấp dẫn, đông vui, diễn ra trong suốt lễ hội nhưng được người dân làng Quỳ Chử mong đợi và cổ vũ náo nhiệt nhất là hội đua thuyền thi nấu cơm - cá giải.

Công việc chuẩn bị cho hội thi khá công phu, cuốn hút mọi người nhất là việc trang trí thuyền. Thuyền gồm các loại thuyền rồng, thuyền thúng, thuyền cá chép, thuyền cá mè. Mọi người trong làng đều góp công làm nên chiếc thuyền đẹp nhất, lộng lẫy và chắc chắn nhất cho cuộc thi. Thuyền rồng là biểu trưng cho nòi giống tổ tiên con Lạc cháu Hồng. Các loại thuyền cá, thuyền thúng là biểu trưng cho truyền thống nghề nghiệp của quê hương. Hội thi nấu cơm tổ chức ở ao thôn Trung, vì ao này to đẹp ở giữa làng.

Điều thú vị ở đây là các thuyền trang trí lộng lẫy sắp hàng bằng nhau trên mặt ao. Mỗi thuyền có một đôi nam thanh nữ tú: nữ mặc áo tứ thân, chít khăn mỏ quạ, chân đi dép mo cau, đeo khăn bao bạc, tay xách nón ba tầm, cầm kiềng, niêu đi theo nhịp điệu câu hát; nam tay cầm cần câu, vai vác mái chèo, áo nâu, khăn buộc đầu, đi theo sau. Khi đã xuống thuyền, các đội làm lễ chào nhau, rồi cùng chúc làng, chúc mọi người một năm mới no đủ và bình an.
Bắt đầu cuộc thi, chủ trò ở trên bờ sẽ tuyên bố: Trình dân, trình làng, trình quan chủ, thuyền xin xuất kích. Tiếng chiêng gióng giả vang lên một hồi ba tiếng, các thuyền nhẹ nhàng lướt đi. Người con trai cầm chèo phải vừa khéo léo cho thuyền đi nhanh kịp các thuyền bạn, vừa buông cần câu cá. Xuất phát từ nghề thủy tổ của làng là nuôi và đánh bắt cá, người con trai gắn liền công việc của mình với sông nước, con cá, con tôm. Cũng từ con thuyền, đôi mái chèo, cái cần câu mà tạo nên làng Kẻ Tổ - Quỳ Chử, sinh ra con cháu đông đúc, làm nên truyền thống văn hóa của làng. Còn cô gái, thể hiện sự giỏi giang, khéo léo trong việc tề gia nội trợ. Từ mạn thuyền nhỏ, sóng nước tròng trành, gió lùa củi ướt, chỗ ngồi chật hẹp, người con gái khéo léo nhóm lửa, bắc nồi, nấu cơm.

Chàng trai và cô gái mỗi người một việc nhưng phải có sự kết hợp hài hòa sao cho thuyền đi nhanh mà vẫn thuận lợi cho cô gái nấu nướng, lửa cháy liên tục, nước nhanh sôi, cơm nhanh chín. Trong khi làm công việc của mình, hai người còn phải kết hợp đối đáp với các thuyền khác. Các làn điệu cũng phải thay đổi, lúc hát đối đáp, lúc ngâm thơ… Đây là phần thú vị, hấp dẫn nhất của cuộc thi. Anh Nguyễn Thế Anh, xã Hoằng Quỳ chia sẻ: "Lễ hội cơm thuyền cá giải là nét văn hóa của làng, không thể thiếu của quê hương chúng tôi"
Lời ca, câu hát cứ tiếp nối giữa các thuyền, trên bờ người xem cổ vũ, hưởng ứng hát theo sôi nổi. Người ta xem đôi nào khéo léo nhất, đôi nào hát hay nhất, chàng trai nào chèo thuyền giỏi, cô gái nào ứng xử và nấu nướng nhanh nhẹn, khéo léo, hợp lí trong các tình huống trên thuyền để bình chọn …

Sau một hồi trống dài báo hiệu cuộc thi kết thúc, các thuyền dù chưa xong cũng phải dừng lại, bày sản phẩm ra mâm. Trước khi chấm điểm, các thôn mang sản phẩm vào tế Thánh theo điệu trống rước, rồi quay lại đứng giữa và đồng xướng, đồng bái. Thắng thua không phải là điều quan trọng trong cuộc thi này, mà cốt yếu là sự giao lưu, thể hiện tài khéo léo của những trai tài gái sắc.

Bên cạnh các phần thi truyền thống lâu đời và mang đậm nét văn hoá của làng, những trò chơi dân gian khác diễn ra xuyên suốt lễ hội như: cờ người, bịt mắt bắt vịt, kéo co… cũng thu hút đông đảo người dân làng Quỳ Chử tham gia. Không chỉ tạo không khí vui tươi, sôi nổi trong những ngày đầu xuân năm mới, gửi gắm hi vọng của người dân, mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc mà đến với hội làng, mỗi người trong chúng ta sẽ cảm nhận được rất rõ nét đẹp của hồn cốt văn hoá Việt Nam vẫn được nuôi dưỡng, gìn giữ qua hàng nghìn đời nay. Hội làng vì thế đi vào tiềm thức của mỗi người một cách sâu đậm và trở thành một nét đẹp văn hoá độc đáo, không chỉ với người dân làng Quỳ Chử nói riêng, mà còn đối với người dân đất Việt nói chung mãi sau này.

Đại hội Câu lạc bộ hát Văn, hát Chầu văn tỉnh Thanh Hóa lần thứ 2
Ngày 1 tháng 6, tại TP Thanh Hóa, Câu lạc bộ hát Văn, hát Chầu văn tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Đại hội lần thứ 2, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Người kể chuyện Pù Luông xanh
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông đang trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch sinh thái Việt Nam. Cùng với sự phát triển này, đội ngũ hướng dẫn viên bản địa đóng vai trò quan trọng, không chỉ kết nối du khách với thiên nhiên, mà còn góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống.

Biển quê Thanh
Thanh Hóa được thiên nhiên ban tặng đường bờ biển dài 102km, với nhiều bãi biển đẹp, thơ mộng và đang được đầu tư, khai thác mạnh mẽ trong những năm gần đây. Nhờ vậy, xứ Thanh đã trở thành điểm đến du lịch biển được nhiều du khách trong và ngoài tỉnh yêu thích, lựa chọn đặc biệt vào mỗi dịp hè.

Pù Luông “hút” khách mùa lúa chín
Hàng năm, cứ vào cuối tháng 5 và cuối tháng 10, những thửa ruộng bậc thang trong vùng lõi của khu du lịch Pù Luông, huyện Bá Thước bắt đầu chín rộ. Những cánh đồng lúa vàng rực rỡ, trải dài ôm ấp các triền núi xanh ngát trở thành bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp của vùng cao. Vẻ đẹp hấp dẫn của ruộng bậc thang Pù Luông vào mùa lúa chín đã thu hút rất đông khách du lịch trong và ngoài nước đến thưởng ngoạn.

Nhiều trải nghiệm du lịch hấp dẫn tại Vườn quốc gia Bến En
Để khai thác có hiệu quả tiềm năng du lịch, Vườn quốc gia Bến En tập trung huy động mọi nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng, mở các tour tuyến thăm quan du lịch sinh thái kết hợp gia tăng các trải nghiệm để thu hút du khách trong nước và quốc tế, nhất là vào nghỉ dịp lễ và cao điểm mùa hè.

Chung tay bảo tồn, phát huy giá trị Di tích thắng cảnh Phố Cát
Nằm trên địa bàn thị trấn Vân Du, huyện Thạch Thành, di tích thắng cảnh Phố Cát là một trong những trung tâm thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh lớn nhất cả nước. Đồng thời, cũng là nơi ghi nhiều dấu ấn trong lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc ta. Tuy nhiên, do tác động của thời gian và các yếu tố môi trường, di tích đang bị xuống cấp. Trước thực trạng đó, cấp ủy, chính quyền địa phương đã quan tâm đầu tư kinh phí và đang tiếp tục vận động nguồn xã hội hóa từ cộng đồng để bảo tồn, phục dựng và phát huy giá trị của di tích, gắn với phát triển du lịch trên địa bàn.

Lễ động thổ và phát động tu bổ, tôn tạo di tích Đình - Chùa làng Bùi
Tại huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa, Công ty Cổ phần Tập đoàn Danko (Danko Group) vừa phối hợp cùng UBND xã Quảng Giao tổ chức Lễ động thổ và phát động công đức tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử văn hoá Đình - Chùa làng Bùi giai đoạn 2025 - 2030. Đây là một công trình văn hóa tâm linh mang đậm dấu ấn lịch sử văn hoá vùng đất xứ Thanh.

Hoằng Hoá: Phát huy công năng sử dụng của thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở
Ngày 27/5/2025, tại UBND xã Hoằng Lộc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá tổ chức hướng dẫn các chương trình, mô hình hoạt động tại nhà văn hoá, khu thể thao thôn, phố trên địa bàn huyện Hoằng Hoá.

Miền Tây xanh
Từ độ cao của gió, miền Tây xứ Thanh hiện ra như một dải lụa xanh mềm mại, vắt ngang qua những tầng mây, tầng núi, tạo thành bức phông nền kỳ vĩ cho một vùng biên viễn đầy thơ mộng và huyền bí.

Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa đúc trống đồng tặng tỉnh Cà Mau
Sáng 25/5, tại xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa, Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa đã tổ chức nghi lễ đúc trống đồng bằng phương pháp thủ công truyền thống để tặng tỉnh Cà Mau. Bà Lê Thị Nhung, Ủy viên Ban Thường vụTỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cà Mau và đại diện lãnh đạo Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, Văn phòng UBND tỉnh, Sở văn hóa-Thể thao và Du lịch hai tỉnh Thanh Hóa, Cà Mau tham dự nghi lễ.
Bình luận
Thông báo
Bạn đã gửi thành công.