Sách Đồng Khánh dư địa chí có viết: "Đảo Biện Sơn: ở ngoài cửa biển Biện Sơn. Trên sóng biển nhô lên ngọn núi đảo, dưới núi có chỗ thuyền bè có thể dừng đậu được, gọi là Ngọc Úc (Vũng Ngọc). Tàu thuyền công tư đi biển đều có thể ghé vào vũng này để tránh gió to sóng lớn. Ở chỗ sườn núi bằng phẳng có khu dân cư, gọi là phường Biện Sơn". 

Theo sử sách và các tộc phả ghi lại, xã Nghi Sơn ngày nay được hình thành dưới thời vua Lê Đại Hành, từ thế kỷ XI, có tên là Biện Sơn, hay còn gọi là đảo Biện, cù lao Biện, thuộc tổng Tuần La, phủ Ngọc Sơn. Xã đảo Nghi Sơn ngày nay là một doi đất nhỏ vươn dài ra biển khơi, gồm có 4 thôn, đó là: Bắc Sơn, Trung Sơn, Thanh Sơn, và Nam Sơn. Cả xã có khoảng vài nghìn hộ thì hầu hết đều theo nghề khai thác, đánh bắt, nuôi trồng thủy, hải sản và kinh doanh dịch vụ hậu cần nghề biển. 

Hàng ngày, khi trời còn tờ mờ sáng, chợ cá xã đảo Nghi Sơn lại nhộn nhịp chứng kiến cảnh những đoàn tàu đánh bắt hải sản biển trở về với đủ loại cá tôm tươi roi rói. Đây vừa là thành quả đánh bắt ngoài khơi về, vừa là các loại cá tôm được người dân nuôi trên các lồng bè gần đó. Cá từ thuyền lớn được đưa lên bờ bằng thuyền nhỏ và được bán ngay tại chợ. Hải sản tươi ngon được thương lái nhiều nơi về thu mua đem đi phân phối khắp các địa bàn trên tỉnh Thanh Hoá và một số tỉnh lân cận.

Cách thành phố Thanh Hóa chừng 65km về phía Đông Nam, xã đảo Nghi Sơn là một trong 31 xã, phường của Thị xã Nghi Sơn, Tỉnh Thanh Hóa. Và đến với nơi này, du khách sẽ được trải nghiệm những con ngõ vừa nhỏ, vừa dài và sâu. Người dân ở đây sống đa phần bằng nghề chài lưới, và họ sống quây quần, quần tụ bên nhau trong một không gian rất ấm cúng và yên bình.

Chúng tôi ghé thăm gia đình bác Nguyễn Văn Đông vào một buổi chiều mưa. Cũng vì thời tiết có phần bất thuận, thế nên chúng tôi mới có cơ hội trò chuyện cùng bác vào một ngày nghỉ ngơi sau những chuyến bám biển mưu sinh. Gắn bó với cuộc sống lao động vất vả cực nhọc trên biển cả đã nhiều năm, nắng gió nơi này đã tạc nên nơi bác Đông những nét hình thể khỏe khoắn, rắn rỏi cùng làn da bánh mật đặc trưng. Ông Nguyễn Văn Đông, thôn Bắc Sơn, xã đảo Nghi Sơn, thị xã Nghi Sơn, cho biết: vào những ngày thời tiết không thuận lợi, ông sẽ ở nhà và sửa lại ngư cụ, lưới đánh cá... Ông cũng cho biết từ khi còn là thanh niên ông đã theo nghề đi biển đến nay đã 65 năm tuổi rồi, nghề đã gắn bó với ông gần như cả cuộc đời. Làm nghề biển rất vất vả, phụ thuộc nhiều vào thời tiết, những ngày động gió thì mất nhiều, có khi mất cả Tết, nhưng cũng có ngày trúng thì có khi ăn được cả tháng. Tuy vất vả vậy, nhưng nghề này đã giúp cho gia đình ông có thu nhập, cuộc sống tạm ổn.

Gia đình anh Đồng Văn Xuân cũng là một hộ kinh doanh có tiếng ở Thôn Nam Sơn với nhiều năm gắn bó với nghề nuôi trồng và chế biến hải sản. Nhờ có sự am hiểu nghề và niềm yêu nghề, những năm qua, anh Xuân đã cùng với các thành viên trong gia đình đã từng bước phát triển kinh tế hộ gia đình, ổn định cuộc sống.

Kể từ khi được công nhận là xã đảo vào năm 2016, cuộc sống nơi mảnh đất này đã dần khởi sắc và có nhiều đổi thay. Đặc biệt, những năm gần đây, với sự đầu tư mạnh mẽ của chính quyền địa phương, kết hợp với sự thúc đẩy từ ngành du lịch, vùng đất này đã nhanh chóng trở thành một địa điểm du lịch không thể bỏ qua với sự gia tăng đáng kể lượng du khách đổ về, trong đó có cả du khách quốc tế. 

Về với nơi đây, du khách có thể tránh xa sự ồn ào và náo nhiệt của thành phố, hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ và biển cả êm đềm, bên cạnh đó còn có thể hòa mình vào cuộc sống chất phác và hồn hậu của người dân nơi này. Cùng sống và sinh hoạt giữa cộng đồng dân cư làng chài thân thiện, hiền lành, gần gũi là một điểm đặc biệt mà không phải địa điểm du lịch trải nghiệm nào cũng có.

Ông Nguyễn Ngọc Thương, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã đảo Nghi Sơn, thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Có thể nói trong những năm gần đây, đặc biệt năm nay, đời sống của bà con xả đảo phát triển rất tốt. Trước đây khu công nghiệp không vào, bà con chủ yếu thuần túy làm  nghề đánh bắt các thủy hải sản. Nay khu công nghiệp phát triển, nhất là Khu Kinh tế Nghi sơn và rất nhiều nhà máy ra đời, bà con cũng dịch chuyển nghề nghiệp, đặc biệt là đi làm lao động, công nhân trong công trường, cho nên đời sống cũng được nâng cao lên, đặc biệt trong những năm gần đây, việc chuyển dịch nghề khai thác đánh bắt hải sản cùng với  dịch vụ du lịch như Bãi Đông, khu sinh thái Đảo Ngọc, đã tận dụng hết lao động, không còn lao động dư thừa như trước đây, đời sống tăng lên".

Ghé thăm xã đảo Nghi Sơn, sẽ thật đáng tiếc nếu không thưởng thức các loại hải sản tươi ngon cùng những giọt nước mắm thơm sánh, dậy mùi do chính những bàn tay tài hoa và cần cù của con người nơi đây làm ra. Những hương vị của biển cả và cả tấm lòng thơm thảo, hiếu khách của những người dân xã đảo chắc chắn sẽ khiến bạn còn lưu luyến mãi và muốn quay trở lại nơi này một ngày không xa.