Như Xuân huy động nguồn lực phát triển du lịch

Thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy Như Xuân đã quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc", gắn bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc với phát triển du lịch. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 23 di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh. Hàng năm, huyện xây dựng kế hoạch và các văn bản hướng dẫn cụ thể để tăng cường công tác bảo vệ và khai thác có hiệu quả các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh. Huyện cũng tập trung xây dựng, giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống lâu đời của đồng bào các dân tộc như: Múa cát sa; khua luống; hát khặp; nhảy sạp; ném còn; kéo co; bắn nỏ (của đồng bào dân tộc Thái); hát đốm, hát ru, hát chậm đò ho; múa hát trống chiêng, đi cà kheo, ném còn, kéo co (của đồng bào dân tộc Thổ)… Đặc biệt, huyện đã tranh thủ sự quan tâm hỗ trợ của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch để nghiên cứu phục dựng và bảo tồn các lễ hội văn hóa truyền thống như: Lễ hội Đền Thi của dân tộc Thổ, Lễ hội dâng trâu tế trời Đền Chín Gian và tục cầu mưa của người Thái…vv.

Tại xã Thanh Quân, Nghị quyết đại hội Đảng bộ xã lần thứ XXII nhiệm kì 2020-2025 xác định: bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch là nhiệm vụ trọng tâm. Do đó, xã đã tranh thủ nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước và nguồn huy động xã hội hóa hàng chục tỉ đồng để đầu tư xây dựng khu di tích lịch sử cấp tỉnh Đền Chín Gian. Năm 2019, xã tiếp tục phục dựng, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của lễ hội dâng trâu tế trời Đền Chín Gian. Tham gia lễ hội, bà con Nhân dân và du khách thập phương được trải nghiệm rất nhiều các nghi thức truyền thống độc đáo như: nghi lễ tắm trâu, lễ hiến trâu và cúng thần. Ngoài phần lễ trang nghiêm, những người tham dự còn được hòa mình trong không khí vui tươi, sôi nổi với rất nhiều lễ tục, trò chơi dân gian hấp dẫn như: tục cầu mưa của người Thái, hò vè giao duyên, nhảy sạp, đánh cồng chiêng, múa cây bông hoa…vv…

Bà Vi Thị Tha, thôn Tân Hùng, xã Thanh Phong, huyện Như Xuân phấn khởi cho biết: "Sau 2 năm dịch Covid -19, năm nay lễ hội được tổ chức đông vui, chúng tôi được xem các nghi lễ như tắm trâu, dâng trâu và tham gia các trò chơi dân gian. Bà con rất phấn khởi thông qua lễ hội cầu mong năm mới mùa màng bội thu".

Theo thông lệ truyền thống, Lễ hội dâng trâu tế trời Đền Chín Gian được tổ chức vào dịp đầu xuân, cứ 5 năm một lần sẽ tổ chức đại lễ. Đây là sinh hoạt tín ngưỡng dân gian của đồng bào Thái nhằm ghi nhớ công lao to lớn của cha ông đã khai bản, lập Mường, khơi dậy tinh thần đoàn kết, gắn bó của đồng bào các dân tộc. Năm 2023, được sự hỗ trợ kinh phí từ Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2021-2030 tại huyện Như Xuân, lễ hội dâng trâu tế trời Đền Chín Gian được tổ chức với đầy đủ phần lễ và phần hội, trong đó nhiều nghi lễ và các trò chơi, trò diễn được bổ sung, hoàn thiện hơn trước. Ông Vi Văn Cói, Chủ tịch UBND xã Thanh Quân, huyện Như Xuân cũng cho biết thêm: "Chúng tôi sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân nâng cao ý thức về công tác bảo tồn các giá trị truyền thống, tiếp tục nghiên cứu và bổ sung đầy đủ các nghi thức dân gian, trò chơi trò triển, phối hợp với các ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền quảng bá gắn với du lịch".

Xã Hóa Quỳ cũng là một trong những địa phương giàu tiềm năng về phát triển du lịch của huyện Như Xuân. Ngoài thác nước Đồng Quan đẹp và độc đáo, nơi đây còn lưu giữ được rất nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Nghị quyết đại hội Đảng bộ xã Hóa Quỳ lần thứ XXII xác định: du lịch là trọng tâm phát triển kinh tế xã hội trong nhiệm kỳ 2020 – 2025. Vì vậy, tranh thủ sự quan tâm đầu tư của huyện, xã Hóa Quỳ đã đẩy mạnh tuyên truyền việc giữ gìn cảnh quan môi trường thác Đồng Quan, tập trung làm tốt công tác quảng bá, thu hút du khách đến tham quan. Đặc biệt, xã đã chỉ đạo các thôn thành lập câu lạc bộ văn hóa văn nghệ; sưu tầm, phát huy vốn văn hóa dân gian của dân tộc Thổ, Thái để phục vụ du khách khi có nhu cầu. Ông Lê Phúc Hải, Chủ tịch UBND xã Hóa Quỳ, huyện Như Xuân cho biết Đảng bộ xã sẽ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức bảo vệ cảnh quan môi trường cho người dân; duy trì các câu lạc bộ văn hóa truyền thống để phát huy các giá trị văn hóa, đẩy mạnh công tác quảng bá, thu hút đầu tư du lịch.

Xác định cơ sở hạ tầng là khâu đột phá để dẫn đường cho du lịch phát triển, huyện Như Xuân đã tập trung thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư; tăng cường thông tin, quảng bá tiềm năng thế mạnh, ban hành danh mục dự án kêu gọi đầu tư vào lĩnh vực du lịch. Huyện cũng tranh thủ sự giúp đỡ của Trung ương và Tỉnh, lồng ghép các nguồn vốn để xây dựng hạ tầng du lịch, kịp thời hỗ trợ và giải quyết các khó khăn, vướng mắc để cho doanh nghiệp yên tâm đầu tư các dự án du lịch trên địa bàn. Đến nay huyện Như Xuân đã huy động nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước và xã hội hóa hàng trăm tỉ đồng để sửa sang, tu bổ các điểm du lịch sinh thái, tâm linh như thác Cổng Trời, thác Đồng Quan, Đền Chín Gian…., xây dựng những tuyến đường dẫn vào các khu di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh.

Được sự quan tâm và tạo điều kiện của huyện Như Xuân, năm 2022, Hợp tác xã du lịch homestay Như Xuân đã đầu tư xây dựng bến thuyền Khu du lịch sinh thái Thôn Thanh Thủy, xã Tân Bình và Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng xã Thanh Quân. Hiện nay tại Khu du lịch sinh thái xã Thanh Quân, các hạng mục công trình đang được hoàn thiện, dự kiến giữa năm 2023 sẽ đưa vào khai thác, với tổ hợp nghỉ dưỡng bao gồm 2 nhà nghỉ cộng đồng, 5 nhà nghỉ gia đình, bể bơi và vườn hoa.

Gần đây, huyện Như Xuân đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hiệp hội Du lịch tỉnh Thanh Hóa, mời các đoàn chuyên gia du lịch, doanh nghiệp lữ hành đến tìm hiểu, khảo sát, đánh giá, tư vấn xây dựng điểm đến và sản phẩm du lịch đặc trưng. Huyện cũng đã mở các lớp tập huấn về nghiệp vụ du lịch cho người dân ở một số thôn bản được lựa chọn để phát triển mô hình du lịch cộng đồng. Mặc dù mới tổ chức hoạt động, nhưng mô hình du lịch cộng đồng đã cho thấy hiệu quả rõ rệt đối với phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Nói về vấn đề này, ông Cao Tiến Dũng, Trưởng phòng Văn hóa- thông tin huyện Như Xuân cho biết thêm: "Với phương châm một đốm lửa nhỏ để nhen lên thành đống lửa lớn trong đầu tư du lịch, chúng tôi cho thử nghiệm các mô hình du lịch sinh thái, từ đó nhân rộng ra tại nhiều địa phương".

Trong thời gian tới, để thực hiện "Đề án phát triển du lịch cộng đồng huyện Như Xuân đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030", huyện sẽ tập trung vào 3 khu vực: phía Tây của huyện, sản phẩm du lịch nổi bật là các hoạt động khám phá, trải nghiệm "thung lũng người Thái vùng 6 Thanh", với điểm nhấn là Đền Chín Gian và lễ hội Dâng trâu tế trời; phía Đông của huyện, bao gồm các thôn thuộc vùng lõi Vườn quốc gia Bến En, phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng mang bản sắc vùng sông nước, với những trải nghiệm độc đáo; khu vực trung tâm, bao gồm các thôn quanh thác Đồng Quan, thác Cổng Trời với sản phẩm khám phá cảnh quan và các hoạt động vui chơi, giải trí. 

Ông Lê Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa cũng cho biết trong thời gian tới huyện sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phát triển du lịch để nâng cao ý thức cho người dân trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, cảnh quan môi trường. Thu hút đầu tư các dự án về hạ tầng du lịch nhất là tại tác khu quy hoạch các điểm, khu du lịch trọng điểm để thu hút các nhà đầu tư, tổ chức xây dựng các tua tuyến du lịch.

Với những giải pháp tích cực nhằm huy động nguồn lực, huyện Như Xuân phấn đấu sớm đưa du lịch trở thành ngành kinh tế trọng điểm và chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế, từ đó tạo sinh kế mới, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân. Đồng thời, thông qua du lịch còn góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ cảnh quan thiên nhiên.