Hiệu quả nghiên cứu, khảo nghiệm giống cây trồng mới phục vụ sản xuất

Từ năm 2022, trên cơ sở phân tích về điều kiện thổ nhưỡng, đất đai, khí hậu, Trung tâm Nghiên cứu, khảo nghiệm và dịch vụ cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hoá đã nghiên cứu, tổ chức sản xuất giống dứa nuôi cấy mô (MD2). Đây là giống dứa có khả năng sinh trưởng khỏe, sạch bệnh, năng suất, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu chế biến hoặc xuất khẩu quả tươi và có giá trị cao hơn hẳn một số giống dứa đang được sản xuất đại trà hiện nay. Tuy nhiên, đây là giống dứa nuôi cấy mô nên trước năm 2023, tỉnh Thanh Hóa chưa có cơ sở nuôi cấy mô nào đáp ứng yêu cầu để tổ chức sản xuất giống quy mô lớn. Theo đó, Trung tâm nghiên cứu, khảo nghiệm và dịch vụ giống cây trồng Thanh Hóa đã phối hợp với Công ty CP Giống cây trồng và dược liệu I.V.P Hà Nội triển khai nhân giống dứa MD2 bằng phương pháp nuôi cấy mô. Theo đó, Trung tâm đã chú trọng đầu tư công nghệ, nguồn nhân lực và kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu về giống dứa chất lượng cao cho người dân, bảo đảm được nguồn nguyên liệu dứa phục vụ chế biến và xuất khẩu. Đến nay, Trung tâm đã xuất ra vườn ươm và cung cấp cho người dân những lô giống đầu tiên.

Bà Đỗ Thị Chinh, Tổ trưởng tổ khoa học, Trung tâm Nghiên cứu, khảo nghiệm và dịch vụ cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hoá cho biết: "Trong quá trình nghiên cứu các giống cây trồng tuân thủ các nguyên tắc lai tạo, tuyển chọn giống, được đào tạo nghiên cứu khoa học".

Thời gian qua, cùng với chú trọng chọn tạo các giống cây trồng chủ lực, Trung tâm Nghiên cứu, Khảo nghiệm và Dịch vụ giống cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hoá đã nghiên cứu, chọn tạo ra những giống cây trồng có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện tự nhiên và thổ nhưỡng của tỉnh, như: chuyển giao quy trình sản xuất một số giống rau: bí đỏ, dưa chuột, cà chua, khoai môn chỉ tím; chọn tạo nhân giống hoa, sưu tập, bảo tồn và nhân giống bưởi Luận Văn; liên kết sản xuất giống dứa nuôi cấy mô, góp phần nâng cao hiệu quả công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng của các địa phương. Từ vụ thu đông năm 2023, Trung tâm đã thực hiện chọn lọc thuần hóa nguồn vật liệu khởi đầu giống cà chua trên diện tích 0,35ha; chọn lọc, thuần hóa nguồn vật liệu khởi đầu giống bí đỏ, diện tích 0,3ha; nhân sơ bộ dòng cà chua thuần ưu tú diện tích 0,1ha; nhân dòng dưa chuột nếp BĐ 0,1ha; khảo nghiệm diện rộng được 30/64 giống lúa triển vọng. Trong đó, giống lúa thuần Sao Vàng của Trung tâm đã được Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận lưu hành cho vùng Trung du miền núi phía bắc. Kết quả khảo nghiệm, chọn lọc ban đầu cho thấy, các giống cây trồng được tuyển chọn luôn có những đặc tính nổi trội như: Nguồn giống cây sạch bệnh, có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu; cho năng suất cũng như các đặc tính ưu việt hơn so với giống đối chứng, có khả năng thích ứng, phù hợp với điều kiện sản xuất của tỉnh.

Thạc sỹ Nguyễn Văn Chung, Trung tâm Nghiên cứu, Khảo nghiệm và Dịch vụ giống cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa cho biết thêm: "Ưu điểm của giống lúa sao vàng có mùi thơm nhẹ, kháng sâu bệnh trong sản xuất vụ xuân, vụ mùa, chúng tôi đang chuyển giao cho các địa phương để nâng cao hiệu quả kinh tế cho bà con".

Kỹ sư Lưu Thị Huyền, Trung tâm Nghiên cứu, Khảo nghiệm và Dịch vụ giống cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa chia sẻ: "Trong quá trình nghiên cứu khảo nghiệm các giống sen này thì chúng tôi khảo nghiệm được 3 giống sen; ưu điểm cho năng suất cao, hạt bở, hoa lâu tàn, thời gian tới sẽ nhân giống lưu hành cho nông dân trong tỉnh sản xuất".

Mỗi năm, các địa phương trên địa bàn tỉnh có nhu cầu khoảng 11.000 tấn giống lúa, 1.000 tấn giống ngô, 2.000 tấn giống lạc, 300 tấn giống đậu tương chất lượng cao. Do đó, công tác nghiên cứu, chọn tạo và khảo nghiệm giống cây trồng có vai trò rất quan trọng. Hàng năm, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa đã nghiên cứu, chọn tạo hàng chục giống cây trồng mới có năng suất cao, chất lượng tốt; chọn tạo, phục tráng các giống cây ăn quả theo hướng năng suất, chất lượng cao, có khả năng kháng sâu bệnh và các điều kiện bất lợi của thời tiết, thích hợp với điều kiện sinh thái từng vùng như: bưởi Luận Văn, cam, quýt đường… Thông qua những nhiệm vụ này sẽ lựa chọn được những giống cây trồng ưu việt, bổ sung vào bộ giống cây trồng của tỉnh, góp phần tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm nông sản, nâng cao giá trị sản xuất của ngành nông nghiệp.

Ông Lê Việt Đông, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Khảo nghiệm và Dịch vụ giống cây trồng, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa cho biết: "Thời gian tới tiếp tục tập trung vào các chương trình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, chương trình về sản phẩm đặc thù của tỉnh để tạo ra sản phẩm khoa học công nghệ có chất lượng cao; xây dựng các dự án khoa học công nghệ phát triển các cây trồng lợi thế".

Thông qua các hoạt động nghiên cứu, chọn tạo, hoàn thiện quy trình kỹ thuật sản xuất giống cây trồng để chuyển giao đến cho bà con nông dân, Trung tâm Nghiên cứu, Khảo nghiệm và Dịch vụ giống cây trồng, Viện nông nghiệp Thanh Hóa đã và đang góp phần quan trọng đẩy nhanh ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tích canh tác.