Toyota cân nhắc sản xuất xe Lexus tại Trung Quốc

Toyota đã dành khoảng thời gian 2 năm để nghiên cứu việc sản xuất dòng xe này ngay tại Trung Quốc. Công ty cũng đã đàm phán với các đối tác liên doanh trong nước, bao gồm Guangzhou Automobile Group và FAW Group hồi năm ngoái về các mẫu xe Lexus.

Việc sản xuất tại Trung Quốc, nếu được thực hiện, sẽ đánh dấu một sự chuyển biến đáng kể trong chiến lược của hãng xe Nhật Bản, trong bối cảnh quan hệ giữa Bắc Kinh và Tokyo đang dần được cải thiện, và luật đầu tư mới của Trung Quốc cho phép các nhà sản xuất ô tô nước ngoài được nắm quyền kiểm soát hoàn toàn, hoặc phần lớn hoạt động kinh doanh tại nước này.

Việc dỡ bỏ các hạn chế quyền sở hữu nước ngoài trong ngành công nghiệp ô tô được Bắc Kinh thực hiện sau hàng loạt chỉ trích liên quan tới tình trạng bất bình đẳng đã kéo dài trong nhiều năm qua. Trong khi phần lớn các công ty Trung Quốc đã được phép đầu tư tự do vào các thị trường nước ngoài thì tại chính Trung Quốc, các công ty nước ngoài lại bị hạn chế khả năng tiếp cận nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

Sự thay đổi về mặt quy định sẽ có hiệu lực đối với các nhà sản xuất ô tô trong năm nay, và các ngành khác kể từ năm 2022. Tesla đã đạt được sự chấp thuận của giới chức Bắc Kinh về việc sở hữu hoàn toàn một công ty kinh doanh và cơ sở sản xuất tại Thượng Hải. Sự kiện này đã đánh dấu lần đầu tiên một nhà sản xuất ô tô nước ngoài thiết lập chi nhánh tại Trung Quốc mà không cần thông qua đối tác bản địa.

Toyota hiện đã sản xuất nhiều thương hiệu xe với các đối tác Trung Quốc, bao gồm Camry, Highlander, Corolla, Levin và Crown. Hồi năm ngoái, hãng đã bán được 1,29 triệu xe tại thị trường này, tính cả số xe Lexus nhập khẩu.

Theo các nguồn tin thân cận, Toyota cũng đã dự tính chuyển dây chuyền sản xuất xe Lexus tới Trung Quốc từ giai đoạn 2011-2012. Tuy nhiên, kế hoạch này sau đó đã bị trì hoãn vì những lo ngại về rủi ro chất lượng, cũng như hãng không muốn chia sẻ mức lợi nhuận tương đối cao của thương hiệu với các đối tác bản địa. Hãng hiện đã xác định các phương án để bản địa hóa hoạt động sản xuất xe Lexus, hoàn tất công đoạn chuẩn bị và chỉ chờ tín hiệu từ phía ban lãnh đạo.

Lựa chọn mà Toyota đang hướng tới là sở hữu tất cả hoặc phần lớn cổ phần của đơn vị sản xuất Lexus tại Trung Quốc - đơn vị có thể ngay lập tức tiến hành sản xuất các mẫu xe điện. (Lexus đã có kế hoạch phát triển các mẫu xe sử dụng động cơ plug-in hybrid và pin nhiên liệu cho các phiên bản hiện hành)

Tuy nhiên, phía Trung Quốc nhiều khả năng sẽ không chấp nhận sự xuất hiện của thêm một thương hiệu ngoại quốc nữa, trong bối cảnh thị trường xe nước này đang tăng trưởng chậm lại đáng kể. Doanh số của nhiều hãng xe nước ngoài như PSA, Ford hay Hyundai đã giảm đáng kể trong những tháng gần đây.

“Bạn vẫn cần có sự hỗ trợ từ chính trị để thực hiện việc này,” nguồn tin của Reuters chia sẻ, đề cập đến sự hỗ trợ từ Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe - người sẽ có chuyến thăm cấp nhà nước tới Trung Quốc ngay trong tháng này.

Ngay cả khi nhiều thương hiệu cao cấp khác như Audi, BMW, Mercedes-Benz, Cadillac đã mở các nhà máy tại Trung Quốc để chiếm lĩnh thị phần, thì Toyota vẫn tỏ ra khá e ngại. Sự dè dặt này cho thấy, công ty vẫn chưa sẵn sàng chia sẻ với một đối tác Trung Quốc thương hiệu Lexus - từng được phát triển từ năm 1989 và nhanh chóng trở thành cái tên được ưa thích hàng đầu tại thị trường Mỹ.

Những người phản đối kế hoạch này chỉ ra rằng, việc Trung Quốc giảm thuế nhập khẩu đối với ô tô chở khách từ 25% xuống còn 15% hồi tháng 7 vừa qua, là lý do hợp lý cho việc tiếp tục duy trì xuất khẩu xe sang thị trường này. Bên cạnh đó, nhà máy xe Lexus gần Trung Quốc nhất, được đặt tại cực bắc của đảo Kyushu, miền nam Nhật Bản cũng chỉ cách Thượng Hải 2 ngày vận chuyển bằng đường biển.

Người phát ngôn của Toyota tại Tokyo cho biết nhiệm vụ quan trọng nhất của Lexus là trở thành một thương hiệu khác biệt tại Trung Quốc. “Chúng tôi luôn cân nhắc nhu cầu nội địa hóa hoạt động sản xuất như một phần trong tương lai của thương hiệu Lexus tại Trung Quốc. Nhưng vào thời điểm hiện nay, chúng tôi chưa có kế hoạch nào về việc sản xuất Lexus tại Trung Quốc.”

Tuy nhiên, ý tưởng này đang ngày càng nhận được nhiều sự ủng hộ hơn trong giới lãnh đạo Toyota.

Trung Quốc từng là một thị trường đầy khó khăn đối với các công ty Nhật Bản, nhưng mọi chuyện đã dần trở nên lạc quan hơn, đặc biệt là sau chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hồi tháng 5. Trong chuyến thăm này, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã tham quan các cơ sở của Toyota trên đảo Hokkaido, với sự tháp tùng của Giám đốc điều hành hãng Akio Toyoda.

Ông Toyoda hiện đang tìm cách gia tăng sự hiện diện của Toyota tại Trung Quốc, bao gồm những nỗ lực mở rộng đáng kể năng lực sản xuất, mạng lưới phân phối, cũng như chia sẻ nhiều công nghệ hơn với các công ty bản địa.

Trung Quốc hiện cũng đã đưa ra đề xuất về việc thiết lập một giới hạn mới đối với năng lực sản xuất của các nhà sản xuất ô tô, một động lực nữa để Toyota sớm triển khai kế hoạch sản xuất xe Lexus tại đây. Hiện cả Nissan và Toyota đều đã công bố các kế hoạch tăng sản lượng sản xuất, với trọng tâm dành cho các loại ô tô điện.

Ông Alan Kang - chuyên gia phân tích tại công ty tư vấn LMC Automotive cho rằng, việc sản xuất tại địa phương chính xác là những gì mà Lexus cần vào thời điểm hiện tại, để thu hẹp khoảng cách doanh thu với các đối thủ đến từ Đức. Hồi năm ngoái, Mercedes Benz đã bán được 610.000 xe tại Trung Quốc so với con số chỉ 130.000 chiếc của Lexus.

Ông Kang chia sẻ: “Nếu Lexus không muốn bị bỏ lại, họ cần phải bắt đầu đầu tư nhiều hơn.”

Lạc Diệp/Dân trí