Vai trò lãnh đạo của Đảng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ và bài học cho hôm nay

Chiến dịch Điện Biên Phủ là chiến dịch quy mô lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp của quân và dân ta. Ngay khi biết thực dân Pháp xây dựng Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, Bộ Chính trị và Trung ương Đảng đã quyết định chọn Điện Biên Phủ là điểm quyết chiến chiến lược trong Đông Xuân 1953 - 1954, để kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp trong bối cảnh tình hình đang ngày càng có lợi cho ta. Kế hoạch chuẩn bị cho cuộc chiến được chuẩn bị kỹ lưỡng về lực lượng, hậu cần, kế hoạch quân sự, với phương châm huy động cả nước cùng chung tay thực hiện.

Trong Chỉ thị gửi đồng chí Võ Nguyên Giáp tháng 12/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: "Chiến dịch này là chiến dịch rất quan trọng không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà đối với quốc tế. Vì vậy, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải tập trung hoàn thành cho kỳ được". Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng và Bộ Quốc phòng, bốn Đại đoàn bộ binh gồm: Đại đoàn 304, 308, 312, 316, và Đại đoàn pháo binh 351 được lệnh hành quân ra mặt trận. Bên cạnh đó, cả dân tộc đã ra mặt trận cùng bộ đội đánh giặc, với đủ lực lượng từ thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến; từ già, trẻ, gái, trai ở các địa phương trong cả nước. Chiến tranh Nhân dân chính là đường lối sáng tạo của Đảng ta, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc để chiến thắng kẻ thù được trang bị vũ khí, khí tài hiện đại trong cuộc đối đầu chiến lược tại Điện Biên Phủ.

Đại tá, Tiến sĩ Vũ Tang Bồng - Nguyên Trưởng phòng Lịch sử kỹ thuật hậu cần quân sự, Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam cho biết: "Trong điều kiện như vậy mà ta lại không có máy bay và không có xe tăng. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta, mà trực tiếp ở đây là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chính trị đã đề ra một chủ trương hết sức cách mạng, khoa học và sáng tạo, động viên Nhân dân đồng lòng cao nhất cho chiến dịch Điện Biên Phủ".

Mặc dù Thanh Hóa là địa bàn xa trận địa, đường xá đi lại vô cùng khó khăn, nhưng đây là một trong những hậu phương lớn cung cấp lương thực, thực phẩm cho chiến dịch. Trước đó, ngay từ Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ IV năm 1952, tỉnh ủy Thanh Hóa đã đề ra nhiệm vụ: Phát triển sản xuất, thực hiện dân chủ, cải thiện dân sinh, đẩy mạnh kháng chiến. Tích cực phục vụ tiền tuyến, bảo vệ hậu phương, củng cố khối đoàn kết toàn dân… Tỉnh Thanh Hóa chủ trương tích cực đẩy mạnh, tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp, tăng diện tích, sản lượng cây trồng để tự túc lương thực cung cấp cho kháng chiến, đạt và vượt mọi chỉ tiêu, kế hoạch Trung ương giao. Tỉnh đã thành lập Hội đồng cung cấp mặt trận, đề ra kế hoạch cụ thể xây dựng hệ thống kho, trạm, sửa chữa đường nhằm nhanh chóng huy động nhân tài, vật lực cho chiến dịch. Trong điều kiện đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, cùng quyết tâm thực hiện kháng chiến đến cùng, người dân sẵn sàng "đói hơn", vất vả hơn để nhường lương thực cho bộ đội.

Ông Trần Khôi nguyên là Chính trị viên Đại đội xe thồ của thị xã Thanh Hóa tham gia vận chuyển lương thực, thực phẩm phục vụ chiến dịch Điện Biên năm 1954. Năm nay đã 98 tuổi đời, 75 tuổi Đảng, mặc dù tuổi đã cao, sức khỏe đã yếu, nhưng ông vẫn nhớ rất rõ công tác lãnh đạo của từng chi bộ Đảng lúc bấy giờ, để động viên tinh thần toàn dân hăng hái tham gia chiến dịch. Trong đó, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng có vai trò rất quan trọng.

Ông Trần Khôi, phường Ngọc Trạo, thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa, nguyên Chính trị viên Đại đội xe thồ của tỉnh Thanh Hóa (1954) nhớ lại: "Chúng tôi được học tập và được quán triệt huy động lực lượng dân công ở các khu phố, có 4 khu phố thì huy động 100 xe và vận động Nhân dân học tập quân sự là trước hết, tiền tuyến là trên hết. Tất cả đều được quán triệt trong chi bộ cho đến đảng viên, từ đấy Nhân dân khi mà đã được thấm nhuần rồi thì mỗi người đều hạq uyết tâm ra sức đi phục vụ dân công hỏa tuyến Điện Biên Phủ".

Trong suốt chiến dịch, sự lãnh đạo sáng suốt, linh hoạt của Đảng thể hiện ở nhiều quyết định quan trọng, trong đó có việc Đảng ủy Mặt trận đã kịp thời thay đổi phương châm tác chiến trong toàn chiến dịch. Thực hiện quyết tâm tiêu diệt địch ở Điện Biên Phủ, khi địch còn chưa mạnh, cơ quan tham mưu đã đề nghị phương châm tác chiến là "đánh nhanh, giải quyết nhanh", dốc toàn lực đánh trong 3 đêm, 2 ngày để nhanh chóng tiêu diệt toàn bộ quân địch.

Tuy nhiên, quá trình theo dõi tình hình thực tế, khi biết quân địch đã bổ sung thêm lực lượng với quân số lên tới hơn 16.000 người, sáng ngày 26/1/1954, tại Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ ở hang Huổi He, bản Nà Tấu, xã Nà Nhạn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tư lệnh kiêm Bí thư Đảng ủy chiến dịch Điện Biên Phủ, đã có quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời của mình, đó là chuyển phương châm tiêu diệt địch từ "đánh nhanh, thắng nhanh" sang "đánh chắc, tiến chắc".

Quyết định thay đổi phương châm tác chiến đã nhanh chóng được quán triệt từ Đảng ủy Chiến dịch đến các tổ chức Đảng, các đại đoàn, trung đoàn, tiểu đoàn, đại đội, trung đội và từng cán bộ, đảng viên. Trên cương vị Bí thư đảng uỷ, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp cùng tập thể Ðảng ủy Mặt trận đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ động viên tinh thần cán bộ, chiến sĩ, xây dựng quyết tâm, giải quyết những vấn đề chính trị tư tưởng phát sinh trong quá trình chuẩn bị và chiến đấu, tạo nên khối đoàn kết thống nhất trên toàn mặt trận. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Long, nguyên Viện phó Viện lịch sử quân sự Việt Nam khẳng định: "Chúng tôi cho rằng đó là quyết định lịch sử trong một chiến dịch lịch sử, đó là chìa khóa để mở cánh cửa thành công đập tan tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ".

Chiến dịch Điện Biên Phủ tập trung những nỗ lực cao nhất của cả hai bên, bởi vậy, đây là cuộc chiến đấu vô cùng gian khổ với nhiều mất mát. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, và sự chỉ huy trực tiếp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nguồn động lực tinh thần vô tận của dân tộc đã được khơi dậy, chuyển hóa thành sức mạnh để chiến thắng kẻ thù.

Thiếu tướng Lưu Trọng Lư, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh Điện Biên bày tỏ: "Chúng tôi cho rằng tinh thần đoàn kết, thống nhất, tự tin là quan trọng nhất. Từ trên xuống dưới đồng sức đồng lòng, từ Tổng tư lệnh, Tư lệnh chiến dịch, Chính uỷ, Đại đoàn, đến cán bộ chiến sỹ, tổ 3 người… Đi đến đâu cũng khí thế và một tinh thần đoàn kết lập công, đó là tinh thần không thể tách rời làm nên chiến thắng".

Ngày 7/5/1975, lá cờ quyết chiến, quyết thắng đã tung bay trên nóc hầm tướng Đờ -cát- tơ- ri, báo hiệu sự sụp đổ của tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã trực tiếp đưa đến việc Pháp buộc phải ký Hiệp định Giơnevơ ngày 20/7/1954 về chấm dứt chiến tranh và khôi phục hòa bình ở Đông Dương; đánh dấu kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lâu dài và anh dũng của Nhân dân Việt Nam chống thực dân Pháp xâm lược và can thiệp Mỹ, giải phóng miền Bắc nước ta, tạo điều kiện xây dựng miền Bắc trở thành hậu phương lớn, vững mạnh cho công cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước năm 1975.

Đã 70 năm trôi qua, nhưng âm hưởng hào hùng, ý nghĩa trọng đại và những bài học lịch sử giá trị của Chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn còn vang vọng mãi, tiếp thêm sức mạnh, nguồn động lực cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vững bước tiến lên trên con đường đổi mới, hội nhập và phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong giai đoạn mới hiện nay, vận dụng bài học kinh nghiệm về phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng, đòi hỏi chúng ta cần tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và chỉnh đốn Đảng; gắn xây dựng, chỉnh đốn Đảng và xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Từ đó, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, vì mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".