Hà Trung huy động nguồn lực phát triển du lịch

Trên cơ sở Kết luận số 82 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Thanh Hoá về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, huyện Hà Trung đã ban hành các chương trình, đề án bảo tồn các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh gắn với phát triển du lịch. Hà Trung hiện có 72 di tích đã được Nhà nước công nhận xếp hạng, trong đó 9 di tích cấp quốc gia và 63 di tích cấp tỉnh. Ngoài ra huyện còn có 342 di tích thuộc các loại hình kiến trúc, văn hóa, lịch sử cách mạng, tín ngưỡng được kiểm kê. Để có cơ sở cho việc trùng tu, tôn tạo các di tích văn hóa, huyện Hà Trung chỉ đạo các phòng, ban liên quan và địa phương tập trung rà soát, đánh giá hiện trạng các di tích. Huyện cũng đã tiến hành lập quy hoạch tổng thể, chi tiết các điểm di tích đã được xếp hạng để khoanh vùng bảo vệ và đầu tư tôn tạo.

Tại xã Hà Sơn, Nghị quyết đại hội Đảng bộ xã lần thứ XXII nhiệm kỳ 2020 - 2025 xác định: "Xây dựng hệ thống hạ tầng cơ sở gắn với phát triển du lịch và lễ hội" là một trong 3 chương trình kinh tế trọng tâm của xã. Vì vậy trong 3 năm trở lại đây, xã Hà Sơn đã huy động hàng chục tỉ đồng từ ngân sách và nguồn xã hội hóa để đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, các công trình phụ trợ tại cụm di tích danh lam thắng cảnh Hàn Sơn bao gồm: Nhà Tả vu, Hữu vu, hệ thống sân, tường bao và cổng Tam quan. Đầu tư mở rộng đường giao thông dẫn dến khu danh thắng Đền Cô Bơ, xây dựng bãi đỗ xe, phát triển đa dạng các loại dịch vụ hàng hóa phục vụ du khách tại điểm di tích này. Ông Phạm Văn Định, Chủ tịch UBND xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Địa phương đã chú trọng không gian của di tích, đầu tư phát triển cái cơ sở hạ tầng và phát triển các công trình phụ trợ, đặc biệt là các dịch vụ liên quan để phục vụ cho du khách và quy hoạch mở rộng di tích. Đối với Đền Hàn, chúng tôi cũng đã có dự án quy hoạch và mở rộng,hiện nay đang thực hiện giải phóng mặt bằng".

Trong những năm gần dây, việc tỉnh và huyện đầu tư hệ thống cơ sở hạ tầng đã làm cho khu di tích Đền Cô Bơ khang trang, đủ các điều kiện để dón du khách, để lại dấu ấn tốt đẹp đối với du khách. Đặc biệt, sau khi được phục dựng, lễ hội Đền Hàn Sơn tại xã Hà Sơn đã trở thành điểm nhấn quan trọng trong phát triển du lịch của huyện Hà Trung. Hàng năm để lễ hội diễn ra an toàn, chính quyền xã Hà Sơn đã làm tốt công tác đảm bảo toàn giao thông; an ninh trật tự; phòng, chống cháy nổ; vệ sinh an toàn thực phẩm…vv. Trong thời gian diễn ra lễ hội, trung bình mỗi ngày có hàng ngàn lượt du khách đến dâng hương, vãn cảnh tại đây, trong đó riêng ngày chính lễ có hàng chục nghìn lượt du khách. Ông Nguyễn Xuân Giang, Quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội chia sẻ: "Quang cảnh rất đẹp, hoành tráng. Địa phương đã bỏ nhiều công sức để tôn tạo như này tôi rất mừng, bà con như chúng tôi về đây đi chiêm bái rất là phấn khởi".

Xã Hà Long được xem là vùng đất phát tích của vương triều Nguyễn. Nơi đây có 6 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng, trong đó có 3 dích tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia và 3 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Thực hiện Nghị quyết chuyên đề số 05 của Ban Thường vụ Huyện ủy Hà Trung về phát triển Hà Long theo hướng đô thị, trở thành vùng trọng điểm về du lịch, Đảng ủy xã Hà Long đã thực hiện tốt công tác quy hoạch các di tích lịch sử. Qua đó sớm bố trí đất tái định cư để di rời các hộ dân ra khỏi vùng quy hoạch, bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công công trình văn hóa lịch sử. Đến nay, riêng Đình Gia Miêu đã được tỉnh và huyện đầu tư gần 15 tỉ đồng để nâng cấp, sửa chữa và hoàn thiện cơ bản. Khu di tích lịch sử Quốc gia Lăng Miếu Triệu Tường đã cơ bản phục dựng giai đoạn 1. Ông Nguyễn Văn Lê, Phó chủ tịch UBND xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Hà Long có hai di tích đang được ở phục dựng và tôn tạo, chính quyền địa phương chúng tôi sau khi nhận được nghị quyết quy định chung và chỉ đạo của lãnh đạo huyện, chúng tôi đã về tuyên truyền cho Nhân dân hiểu được tầm giá trị của di tích, nên là bà con Nhân dân cũng đã đang từng bước thực hiện giải phóng mặt bằng bàn giao mặt bằng để tổ chức thực hiện".

Để bảo tồn, phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch, huyện Hà trung đã chú trọng huy động các nguồn lực trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa. Huyện đã tạo môi trường thuận lợi để thu hút nguồn lực của các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm và con em Hà Trung đang sinh sống, làm việc trong và ngoài nước đầu tư cho bảo tồn di tích gắn với du lịch của địa phương. Từ năm 2018 - 2023, huyện đã huy động khoảng 60 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn xã hội hóa gần 25 tỷ đồng để trùng tu, tôn tạo các di tích Phủ Suối (xã Hà Vinh), Đền thờ Trần Hưng Đạo (xã Yên Dương), Chùa Trần (xã Hà Ngọc), Đền thờ Lại Thế Khanh (xã Hà Giang)...

Đến nay, huyện Hà Trung đã có 54/72 di tích xếp hạng đã được khoanh vùng bảo vệ; 5 di tích đã được quy hoạch tổng thể, chi tiết và 29 di tích đã xếp hạng các cấp được trùng tu, tôn tạo, chống xuống cấp. Các di tích sau khi được trùng tu, tôn tạo, ngày càng phát huy giá trị, thu hút đông đảo Nhân dân và khách thập phương tới tham quan, góp phần đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, văn hóa tâm linh và quảng bá đất và người Hà Trung. Theo báo cáo của Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Hà Trung, từ năm 2021 đến nay, huyện đã đón được gần 65.000 lượt khách du lịch, trong đó số lượng khách đến với các di tích lịch sử tâm linh chiếm số lượng lớn. Ông Trần Văn Toản, Phó chủ tịch UBND xã Hà Ngọc, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Năm 2016, khi được sự quan tâm của tỉnh về dự án trùng tu tôn tạo ra các khu di tích, Đền thờ Lý Thường Kiệt được đầu tư gần sáu tỷ đồng để xây dựng lại toàn bộ khu mới Đền và khuôn viên và một số hạng mục quy định. Đền mới xây dựng mới khang trang hơn và đẹp hơn, phục vụ cho du khách cũng như bà con Nhân dân không xã phường, trong huyện, trong tỉnh về đi tham quan lễ cầu. Lượng du khách mọi năm về đây hơn 10.000 người, tăng từ 20% - 30% so với trước kia".

Tuy nhiên, công tác bảo tồn, phát huy các di sản gắn với phát triển du lịch trên địa bàn huyện Hà Trung vẫn chưa tương xứng với giá trị và tiềm năng. Một số di sản bị xuống cấp, mai một, thu hẹp về diện tích, nằm xen kẽ trong các địa bàn dân cư nên việc tổ chức các hoạt động văn hóa tại di tích gặp khó khăn. Kinh phí đầu tư cho việc trùng tu, tôn tạo, khôi phục phát huy giá trị di tích còn thấp, nhất là đối với các dự án do huyện làm chủ đầu tư. Ngoài ra các hoạt động dịch vụ trong các di tích, lễ hội chưa phong phú, đa dạng; bản sắc của địa phương chưa rõ nét....

Theo Đề án phát triển du lịch đến năm 2030, huyện Hà Trung phấn đấu nâng tốc độ tăng trưởng bình quân về lượt khách du lịch giai đoạn 2021 - 2025 khoảng 32,3%/năm, đến năm 2025 sẽ đón được 300.000 lượt du khách. Trong thời gian tới huyện Hà Trung sẽ tập trung phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa lịch sử, văn hóa tâm linh, tín ngưỡng gắn với các quần thể, khu, điểm du lịch. Trong đó điểm nhấn là quần thể di tích Lăng Miếu Triệu Tường (thôn Gia Miêu, xã Hà Long); điểm du lịch di tích lịch sử, văn hóa tín ngưỡng, tâm linh Đền thờ Trần Hưng Đạo (xã Hà Dương); điểm du lịch danh thắng, kiến trúc cổ, văn hóa tín ngưỡng Đền thờ Thái Úy Lý Thường Kiệt (xã Hà Ngọc)... Ngoài ra huyện cũng đang kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng cao cấp gắn với Dự án TNG Hà Long Golf & Resort tại Khu Nông nghiệp Công nghệ cao TNGreen, xã Hà Long.

Bà Phan Thị Lan, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Trước hết huyện sẽ tập trung vào công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên các nền tảng mạng xã hội; sẽ tham mưu tổ chức các hội nghị kêu gọi đầu tư trong phát triển du lịch. Giải pháp thứ hai là sẽ tham mưu giải pháp bảo tồn và phát huy, trong đó chú tâm vào việc cố gắng tham mưu đẩy nhanh tiến độ, thực hiện việc trùng tu, bảo quản, tu bổ phục hồi các di tích lịch sử văn hóa".