Thế giới động vật: Thức giấc ngủ đông, sát thủ gấu nâu tàn sát con mồi

Theo tạp chí Diversity, trường hợp kể trên là một con gấu nâu cái 13 tuổi, một trong số 15 con gấu nâu các nhà nghiên cứu theo dõi ở miền bắc Thụy Điển. Họ phát hiện ra rằng những con gấu thay đổi môi trường sống để săn tuần lộc và nai con vào mùa xuân.

Vùng lãnh thổ mà gấu chiếm giữ thay đổi tùy thuộc vào số lượng con mồi chúng săn được. Một số con gấu như trường hợp trên hiếu chiến hơn nhiều đồng loại của chúng.

Nói về nguyên nhân tại sao lại có sự khác biệt này, đồng tác giả nghiên cứu Antonio Uzal Fernandez, giảng viên cấp cao về bảo tồn động vật hoang dã tại Đại học Nottingham Trent ở Anh, lý giải: “Đó phải là sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như hành vi bẩm sinh liên quan đến tính cách, một số con sẽ hung hăng hơn những con khác".

Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, gấu nâu (Ursus arctos) là loài gấu phân bố phổ biến nhất trên Trái đất. Chúng có thể được tìm thấy ở 45 quốc gia trên khắp Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Kết quả nghiên cứu mới là một phần của dự án dài hạn nghiên cứu cuộc sống của gấu nâu ở Na Uy và Thụy Điển. 

Các nhà nghiên cứu đã theo dõi gấu bằng vòng cổ GPS từ năm 2010 đến năm 2012 và ghi lại số lần giết hại con mồi của chúng. Khi giai đoạn sinh sản của tuần lộc bắt đầu, gấu nâu ở Thụy Điển đi đến những nơi có độ cao, địa hình gồ ghề mà tuần lộc non ưa thích, sau đó chuyển đến các môi trường sống phân bố nai sừng tấm, chẳng hạn như gần các khu rừng rụng lá. Điều này cho phép chúng dễ dàng tìm được con mồi.

Nhóm nghiên cứu đã lập bản đồ các môi trường sống khác nhau và so sánh tỉ lệ giết mồi của từng cá thể gấu, từ đó phân loại thành 2 mức độ săn mồi cao và thấp

Tám trong số 15 con gấu được coi là có khả năng săn mồi cao và thường xuyên giết chết hơn 20 con tuần lộc và 5 con nai sừng tấm. Theo nghiên cứu, gấu nâu khó săn những con mồi trưởng thành hơn và vì vậy chúng tập trung săn con non cho đến tháng 7, sau đó giai đoạn sinh sản kết thúc và chúng dựa vào quả mọng trong thời gian còn lại của năm cho đến khi bắt đầu ngủ đông trở lại. 

Fernandez cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy sự khác biệt giữa hành vi săn mồi của từng cá thể gấu và điều này giúp giải thích sự khác biệt của từng cá thể trong việc lựa chọn môi trường sống của chúng”.

Sự khác biệt giữa các cá thể cũng rất quan trọng từ góc độ quản lý. Ví dụ, việc loại bỏ động vật săn mồi đơn thuần, không nhắm vào từng cá thể cụ thể không giúp làm giảm xung đột. Đó là bởi vì một số con gấu hung dữ và bạo dạn hơn những con khác.

Tuần lộc được bán thuần hóa ở Thụy Điển và được chăn thả bởi người Sámi bản địa. Hàng năm, người ta phải giết gấu để hạn chế tuần lộc bị tấn công. Theo nghiên cứu, phát hiện mới có thể giúp các nhà nghiên cứu đưa ra dự báo về các điểm nóng tiềm năng của tuần lộc nơi gấu có khả năng tấn công cao nhất. Từ đó cảnh báo người chăn nuôi có biện pháp phong ngừa để giảm thiệt hại và xung đột.