Tìm thấy "nơi an toàn nhất" để sống trong Dải Ngân hà

Phát hiện mới được thực hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học người Ý, những người đã nghiên cứu các địa điểm nơi các vụ nổ vũ trụ mạnh có thể giết chết sự sống. Những vụ nổ này như siêu tân tinh và vụ nổ tia gamma, phun ra các hạt, bức xạ năng lượng cao có thể cắt nhỏ DNA giết chết sự sống. Theo logic của các nhà nghiên cứu, các khu vực dễ sinh sống hơn sẽ là những khu vực không có vụ nổ thường xuyên.

"Những vụ nổ vũ trụ mạnh mẽ không ảnh hưởng đáng kể đến sự tồn tại của sự sống trong thiên hà của chúng ta trong suốt lịch sử vũ trụ của nó. Nhưng những sự kiện này đã đóng một vai trò quan trọng trong việc gây nguy hiểm cho sự sống trên hầu hết Dải Ngân hà", tác giả chính của nghiên cứu mới, Riccardo Spinelli, nhà thiên văn học tại Đại học Insubria, Ý, giải thích.

Ngoài việc tìm ra những điểm nóng chết chóc nhất, các nhà thiên văn học cũng xác định những nơi an toàn nhất trong suốt lịch sử của thiên hà, cách đây 11 tỷ năm.

Kết quả cho thấy chúng ta hiện đang ở rìa của một loạt các khu vực có nhiều cơ hội sống sót. Nhưng trong thời trẻ của Dải Ngân hà, các cạnh của thiên hà là một lựa chọn an toàn hơn.

Nhiều yếu tố làm cho một hành tinh có thể sinh sống được. Ví dụ, các hành tinh cần phải ở trong vùng Goldilocks, nơi nhiệt lượng và hoạt động từ ngôi sao chủ của chúng không quá nhiều hoặc quá ít. Nhưng ngoài những điều kiện cục bộ này, sự sống còn phải chống lại bức xạ có hại đến từ không gian giữa các vì sao.

Các sự kiện vũ trụ mạnh mẽ, chẳng hạn như siêu tân tinh và vụ nổ tia gamma, truyền các hạt nguy hiểm, năng lượng cao với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng. Chúng có thể giết chết tất cả các dạng sống mà chúng ta biết. Sau một sự kiện như vậy, các nhà khoa học tin rằng các hành tinh quay quanh các hệ sao gần đó sẽ bị xóa sổ khỏi sự sống.

Spinelli giải thích: "Đối với những hành tinh rất gần với vụ nổ sao, nhiều khả năng xảy ra một vụ tuyệt chủng hàng loạt".

Các tác giả đã viết trong nghiên cứu rằng một vụ nổ tia gamma có thể đã đóng vai trò hàng đầu trong sự kiện tuyệt chủng hàng loạt thuộc Kỷ Ordovic vào khoảng 450 triệu năm trước, lớn thứ hai trong lịch sử Trái đất.

Mặc dù không có bằng chứng cụ thể nào liên kết một vụ nổ tia gamma cụ thể với sự kiện tuyệt chủng này, nhưng các tác giả cho rằng nó có thể xảy ra với vị trí của Trái đất trong thiên hà.

Sử dụng các mô hình về sự hình thành và tiến hóa của các ngôi sao, các nhà thiên văn đã tính toán khi nào các khu vực cụ thể của thiên hà sẽ bị ngập bởi bức xạ sát thủ.

Trong lịch sử ban đầu của thiên hà, thiên hà bên trong có tuổi thọ khoảng 33.000 năm ánh sáng đã bị ảnh hưởng mạnh mẽ với sự hình thành sao cường độ cao. Vào thời điểm này, thiên hà thường xuyên bị rung chuyển bởi những vụ nổ vũ trụ mạnh mẽ, nhưng những vùng ngoài cùng, nơi có ít ngôi sao hơn, hầu như không bị ảnh hưởng.

Cho đến khoảng 6 tỷ năm trước, hầu hết thiên hà thường xuyên bị tấn công bởi các vụ nổ lớn. Khi thiên hà già đi, những vụ nổ như vậy trở nên ít phổ biến hơn. Ngày nay, các vùng giữa tạo thành một vòng có độ dài từ 6.500 năm ánh sáng từ trung tâm thiên hà đến khoảng 26.000 năm ánh sáng từ trung tâm, là những khu vực an toàn nhất cho sự sống. Ở gần trung tâm hơn, các siêu tân tinh và các sự kiện khác vẫn diễn ra phổ biến. Ở vùng ven có ít hành tinh hơn và nhiều vụ nổ tia gamma hơn.

Rất may mắn, khu vực thiên hà của chúng ta hiện ngày càng thân thiện với cuộc sống hơn. Trong tương lai dài hạn của thiên hà, sẽ có ít sự kiện cực đoan gần đó có thể gây ra một vụ tuyệt chủng hàng loạt khác.

Trang Phạm/Dân trí

Theo Live Science